vatandaşlık hukuku

• türk vatandaşlığının kazanılması, kaybedilmesi konularını ele alan, vatandaşlık bağını,bu husuta egemen olan temel ilkeleri inceleyen hukuk dalıdır.
  
  iühf'de devletler özel hukuku altında gördüğümüz derstir.
  
  temel kanun, türk vatandaşlığı kanununudur.
  
  türkiye cumhuriyeti anayasasının temel haklar ve ödevler başlıklı ikinci kısmının, siyasi haklar ve ödevler başlıklı dördüncü bölümünde yer alan, türk vatandaşlığı başlıklı 66. maddesi uyarınca,
  
  ''türk devletine vatandaşlık bağı ile bağlı olan herkes türktür.
  türk babanın veya türk ananın çocuğu türktür.
  vatandaşlık kanunun gösterdiği şartlarla kazanılır ve ancak kanunda belirtilen hallerde kaybedilir.
  hiç bir türk, vatana bağlılıkla bağdaşmayan bir eylemde bulunmadıkça vatandaşlıktan çıkarılamaz.
  vatandaşlıktan çıkarma ile ilgili karar ve işlemlere karşı yargı yolu kapatılamaz.''
  
  anayasanın 66. maddesinde, vatandaşlık kanununda ve diğer tüm kanunlarda, kısacası türkiye cumhuriyeti içinde yer alan ve söylenen her ''türk'' ifadesi, türk milletine işaret eder.
  türk hukukunda, türk mevzuatında, kullanılan türk kelimesi, ırk anlamına gelmez. ırkçılık ne osmanlı geleneğinde ne de türkiye cumhuriyetinde mevcut değildir. cumhuriyetin kurulması ve bugün de devam ettirilmesi için gerekli olan milli birlik türk adı altında sağlanmış, başka bir ifade ile türkiye cumhuriyeti türk milletine mal edilmiştir. buradaki türk ifadesi subjektif millet anlayışının karşılığı olarak, hukuki bir bağdır. ''ne mutlu türküm diyene'' de buradan gelir.
• birtakım temel ilkeleri vardır:
  
  1. kişinin vatandaşlığı olmalıdır
  2. vatandaşlık kişiye zorla yükletilmemelidir
  3. kişi vatandaşlıktan çıkmaya zorlanmamalıdır
  4. kişi vatandaşlıktan keyfi olarak mahrum bırakılmamalıdır
  
  tek vatandaşlık ise günümüzde ilke olmaktan çıkmıştır. (bkz: çift vatandaşlık)