uranüs harekatı

• general zhukov ve stavka^*'nın planlamış olduğu, kalıcı olarak doğu cephesindeki dengeleri değiştirmiş olan operasyonun kapalı adı.
  
  operasyonun amacı, almanların fall blau operasyonuyla birlikte savunma hatlarının iyice uzayıp incelmesinden yararlanarak stalingradın sol tarafındaki üçüncü romen ordusuna şekildeki gibi büyük bir taaruz yaparak altıncı orduyu stalingrad da kapana kıstırmaktı. 19 kasım 1942 de operasyon birkaç gün gecikmeli olsa da başladı ve 23 kasım'da altıncı ordunun stalingrad da başarılı bir şekilde kuşatarak son buldu.
• uranüs harekâtı ıı. dünya savaşı'nın doğu cephesi'nde rumen 3. ordusu, 4. ordusu, alman 6. ordu ile 4. panzer ordusu'ndan bazı birliklerin stalingrad ve batısında kuşatılmasıyla sonuçlanan bir sovyet stratejik taarruzunun kapalı adıdır. harekât, stalingrad muharebesi'nin son evrelerinde, stalingrad ve civarındaki mihver kuvvetlerini toptan imha etmeyi amaçlamıştır. kuşatma iç içe 2 çember halindedir. iç çember mihver birliklerini yok edecek, dış çember ise dışarıdan gelecek mihver yardım ve yarma harekatını önleyecek şekilde planlanmıştır.
  sonuç; 200 - 250 bin mihver kuvvetini, kuzeyden güneye 40 km, doğudan batıya 50 km'lik bir alan içinde (yaklaşık 2000 km2) kuşatmıştır. kuşatılan birlikler 6. ordu'dan ve 4. panzer ordusundan dört piyade kolordusu ile bir panzer kolordusudur. alman birliklerinin yanı sıra iki rumen tümeninden sağ kalanlar ile bir hırvat piyade alayı ve diğer özel birlikler kuşatılmıştı. bu kuvvetlerle birlikte 100 tank, 2 bin top ve havan ile 10 bin kamyon kızıl ordu eline geçmiştir. stalingrad'a geri çekilme bölgeleri, miğferler, silahlar ve diğer malzemeyle doluydu. tahrip olan ağır silahlar yol boyunca terk edilmiştir. don nehri üzerindeki köprülerde yoğun bir yığılma olmuştu. kendilerini stalingrad'dan tecrit edecek olan sovyet zırhlı ve piyadesinden kaçınmaya çalışan sağ kalabilmiş mihver askerleri doğuya doğru çekilirken bu köprüler önünde yığıldı. mihver kuvvetlerden birçok yaralı yollarda çiğnendi, yine birçok yaralı don nehrini buz üzerinden yürüyerek geçmeye çalışırken kırılan buzlarla sulara gömülerek boğuldu. aç askerler erzak için rus köylerine doluştu. ikmal katarları birçok yerde yağmalandı. birliklerinden ayrı düşmüş son askerler de don nehrini 24 kasım'da geçtiler. daha sonra köprüler, stalingrad'daki 6. ordu ve 4. panzer ordusu'nun çıkışını engellemek için sovyet kuvvetlerince havaya uçuruldu.
  
  kaynak ve daha fazla bilgi için