titus takı

• roma imparatoru titus anısına yapılan tak. "arch of titus" diye de geçiyor.
  
  titus ms 79-81 yılları arasında imparatorluk yapar. fakat asıl ününü babası vespasianus zamanında, kudüs'te bastırdığı yahudi isyanı ile kazanır. titius, imparator olunca ardı ardına vezüv patlaması^*, veba salgını ve büyük roma yangınını yaşar. 3 yıllık iktidarında elinden geldiğince bayındırlık ve imar faaliyetlerine önem verir. kısaca hem komutan hem de imparator olarak sevilen bir kişidir. öldükten sonra resmi olarak tanrı ilan edilir.
  
  zafer tak'ına gelelimgörsel. tak, ms 81 yılında, yani titus öldükten hemen sonra, (kardeşi) imparator domitianus tarafından yaptırılmış. kolezyum ve roma forumu'nun hemen yanında; via sacra yolu üstündedir( via sacra yani kutsal yol. zafer kazanan komutanların roma'ya döndüklerinde karşılandıkları yol. capitol tepesi'ne kadar uzanıyor). 1800'lerin başında mimar valadier tak'ı ciddi şekilde restore etmiş. tak'ın restorasyon öncesindeki hali:görsel. mimar restorasyonda anıtın orjinalinde kullanılandan farklı bir mermer kullanmış (karşısına geçip bakınca fark anlaşılıyor).
  
  burası görsel takın üst kitabesi. kitabede, " senato ve roma halkı bu eseri tanrılaştırılmış titus ve vespasianus'a adadı" yazıyor (bkz: spqr) kitabenin altında, kemerin hemen üstünde; kanatlı 2 kadın figürü var görsel. bunlar roma zafer tanrıçası victoria^*. tak'ın iç yüzeyinde karşılıklı iki önemli kabartma var. ilk kabartma görsel titus'un meşhur kudüs zaferini anlatıyor. titus, 4 atın çektiği arabanın üstünde. kabartmada bolca kadın figürü var. kadınlar tamamen sembolik. mesela; arabanın üstünde titus'un yanında duran, kanatlı kadın zafer tanrıçası. atların önünde duran kadın, tanrıça roma. en sağ tarafta tahrip olmuş ama yine de seçilebilen 2 kadın figürü ise roma halkı ve roma senatosu'nu temsil ediyor.
  
  karşılıklı 2 önemli kabartma var dedik. diğeri ise görsel; (yine) zafer dönüşü roma'ya getirilen kutsal emanetleri anlatıyor. ilk göze çarpan nesne 7 kollu şamdan. sağ tarafta ise bir masa ve üstünde kurban sırasında kullanılan aletler var. şamdan ve diğer ganimetler çok ağır olmalı. taşıyanların omuzları çökmüş. alay en sağdaki tak'a doğru yürüyor. figürler oldukça usta işlenmiş. elbise kıvrımları tek düze ve tekrarlı değil. ayrıca altındaki vücut hareketlerini ve 3 boyut hissini oldukça iyi yansıtıyor. burası da tavan görsel. bol süslemeli. bu tip çukur ve kareli tavanlara kasetli tavan deniyormuş. tavanın ortasında görsel başka bir kabartma var: titus ve bir kartal. titus, kartala binmiş, cennete uçuyor (ölümden sonra tanrılaştırma)(bkz: apotheosis)