tios

• 2700 yıllık bir geçmişe sahip 60 hektarlık arazive 15 bin kişilik nüfusu ile zonguldak'ın çaycuma ilçesi filyos beldesinde yer alıyor.
  bulunduğu bölge itibarı ile üzerinde modern yerleşim bulunmayan tek antik kent. bu durum arkeoloji bilimi için bir lütuf. sadece 13 yıllık kazı geçmişine sahip (2006 da başlanmış) kazıların bilimsel başkanlığı prof. dr. sümer atasoy'a ait. kent alanında ilk haritalama ile akropolis, tiyatro, tapınak, kilise antik liman gibi pek çok yapıda ilk kazı çalışmaları onun başkanlık döneminde yapıldı . 2013 ten sonra bu görev bartın üniversitesi öğretim üyesi doc. dr. şahin yıldırım 'a geçti.
  önemli bir liman kenti olan tios'ta sualtı kazılarında yapılıyor. sualtı çalışmalarında üçü roma ımparatorluğu biri helenistik ikisi bizans ve biri de selçuklu dönemine ait baltıklar bulunmuş. tarihleri yapılamayan bir baltık ile birlikte toplam baltık sayısı 8 olmuş. gemilerin kargolarında genel olarak tios'un bir ticaret noktası olduğunu ortaya koyan ticari amforalara kantarlara ve kurşun ağırlıklara rastlanmış.
  tios iö 7. yüzyılda kurulmuş.
  karadeniz üzerinde kurulan bütün kentler miletostan gelen koloniciler tarafından kurulmuş.
  tios kentinin ismini kuruluş aşamasında önderlik eden tios isimli bir miletoslu rahipten aldığı görüşü mevcut.
  tios ta bu sürecin ardından sırasıyla lidya krallığı, pers imparatorluğu, makedon satraplıkları ve heraklia pontike tiranlığı egemen olmuş.
  dionysos kurucu tanrı olarak kabul edilmiş.
  nehir ve deniz ticaretinin merkezi tios için halkın dua etmekten vazgeçemeyeceği diğer tanrı ise deniz tanrısı poseidon. ticaret denildiğinde de tabi ki tanrı hermes unutulmamış.
  adak yazıtları gibi arkeolojik verilerde sağlık tanrısı asklepion dan da bahsedilmiş.
  tios ta bulunmuş bur asklepion heykeli karadeniz ereğli müzesinde sergileniyor.
  tios aynı zamanda bir tanrılar kenti.
  olympos tanrılarının çoğu kentle ilişkili. kentin kuruluşu bile bir rahip öncülüğünde olmuş çünkü.
  tios kazıları devam ediyor. bakalım ilerleyen zamanlarda nasıl süprizler ortaya çıkacak.