zaman tercihi ^*

• eugene böhm-bawerk ve carl menger tarafından ileri sürülen iddia/teori. aynı şartlar altındayken insanlar şimdiki (yakın gelecekteki) ürünleri/sonuçları (uzak) gelecekteki ürünlere/sonuçlara tercih eder.
  
  buna örnek olarak marshmallow experiment örnek verilebilir. özetle deney şu:
  anaokul çağındaki bir grup çocuk bir odaya çağrılıyor ve marshmallow, kurabiye vb yiyeceklerden birini seçmeleri isteniyor. çocuklar favori yiyeceklerini seçtikten sonra deniyor ki "isterseniz şimdi bir tane yiyebilirsiniz ya da dışarı çıkıp birkaç dakika beklerseniz iki tane yiyebilirsiniz. dışardayken zaman dolmadan bir taneyi yemek isterseniz zili çalmanız gerek." çocuklardan birkaç tanesi hemen bir taneyi yiyor, bir kısmı 30 saniye kadar sonra yemek istiyor. yüzde otuzluk kısım da isteklerini bastırıyorlar ve on beş dakika bekleyip iki tane yiyor. yani çocukların çoğu şimdiki az yiyeceği sonraki çok yiyeceğe tercih ediyor. tabii deney bununla da kalmıyor ve çocukların ilerideki başarıları da ölçülüyor ve şimdiki arzularını bastırıp geleceğe yatırım yapanların eğitim ve iş hayatında daha başarılı oldukları görülüyor. yani zaman tercihi kişiden kişiye değişmekle birlikte daha uzun vadeli düşünenler daha çok kazanıyor.
  
  buna başka bir örnek de mesela her sene yeni sürümü çıkan akıllı telefonlar olabilir. insanlar bir sene sonra aynı telefonun daha üstün özellikli versiyonu çıkacağını bildiği halde çıkar çıkmaz o telefonu alıyorlar.
  
  zaman tercihi teorisi marksist artı-değer/sömürü teorisine de uygulanabilir. işçilerin iki seçeneği var, ya ihtiyacını şimdi gidermek için işverenle anlaşıp üreteceği artı-değerin bir kısmından vazgeçebilir (ve haftalık ya da aylık bazda ücret alır) ya da artı-değeri kendine saklamak ve ihtiyacını gidermek için daha uzun süre bekleyebilir. sonuç olarak artı-değeri alındığı için işçi sömürülmüş olmaz çünkü şimdiki düşük getiriyi ilerideki yüksek getiriye tercih etmiştir. patron için ise durum tam tersidir, gelecekte kazanacağı yüksek getiri için şimdi bir miktar sermaye harcamıştır. gibi.
• şimdiki tüketimin gelecekteki tüketime tercih edilmesi.
  örneğin yükselen reel faiz zaman tercih oranını düşürerek tüketimlerin ileriye ertelenmesini sağlayacaktır.