• necip mahfuzun 1983 yilinda arapca, 1992 yilinda ise ingilizce yayinlanmis romanidir.
    roman, babasinin ikinci karisindan olmasi ve kardeslerinin ikinci evliligi tasvip etmemesi nedeniyle annesinin ismiyle (fatma’nin oglu) taninan ibn fattouma’nin sevdigi kizin yasadigi sehrin yoneticisi tarafindan elinden alinması uzerine, tanimlanmayan bir donemde arap yarimadasinda yaptigi seyahati anlatmaktadir. aslinda donemle ilgili ipucu verilmektedir; islamin yukselisi bitmis, “sanli” halifeler cagi gecmis ve arap yarimadasina islamiyet butunuyle hakim olmustur.
    romanda ibn fattauma’nin ziyaret ettiği mashriq, haira, halba ve aman degisik siyasi sistemlerin laboratuarlari olarak verilmistir. anarsizm, monarsi, liberalizm ve komunizm bu sehirlerdeki uygulamalar sayesinde artilari ve eksileri ile anlatilmaya calisilmakta; karsilistirma noktasi olarak ise islami yonetim kullanilmaktadir. yolculuga cikarken islami yonetimin en dogru rejim oldugunu dusunen kahraman, bu sehirlerde gorduklerinden sonra hangi sistemin halk icin daha faydali –ve daha uygulanabilir- oldugu konusunda ikilemler yasamaktadir. romanda gebel isimli sehir-ulke ise rejim ve sistem baglaminda “en iyi”yi temsil etmektedir. kitapta, “dogru” rejimin yanisira, “dogru” esin kim oldugu ve hayallere ulasmak icin gerceklerden nereye kadar vazgecilmesi gerektigi gibi konulara deginilmisse de agirlik “sistem”e verilmistir.
    okunmasi kolay ve ilginc bir romandir. siyasi elestiriler insanin gozune sokulmadan ve akici bir uslupla yapilmistir. buna karsilik, kisa sayilabilecek bir romanda (american university cairo press baskisi 150 sayfadir) bu kadar genis bir konunun islenmesi, cogunlukla “derinlik” sorununu ortaya cikarmakta, sembollerle anlatim ise yetersiz kalabilmektedir. yine de necip mahfuz icin iyi bir baslangic noktasi olup cairo trilogyye girismeden once okunmasinda fayda bulunmaktadir.
hesabın var mı? giriş yap