sovyetler birliği kahramanı madalyası

• sovyetler birliği'ndeki en yüksek dereceli onursal madalyadır.
  
  madalya sovyetler birliği’nde kahramanlık olarak tanımlanacak bir faaliyet gerçekleştirenlere sertifikası ile birlikte verilirdi. madalya ile birlikte en yüksek nişan olan lenin nişanı da bir defaya mahsus olarak verilirdi.
  
  madalya'nın yürürlüğe geçiş tarihi 16 nisan 1934'tür. sovyetler birliği'nin dağılmasına kadar toplam 12.745 defa verilmiştir. madalya en çok ikinci dünya savaşı yıllarında verilmiştir. bu dönemde 11.635 kişi 1 kere, 101 kişi iki kere, 3 kişi 3 kere ve 2 kişi 4 kere madalyaya layık görülmüştür. 1979 - 1989 yılları sırasında gerçekleşen sovyet-afgan savaşı sırasında 65 kişi madalyaya layık görülmüştür. madalya ilk kez anatoli liapidevski (1 numaralı sertifika ile beraber), sigizmund levanevski, vasili molokov, mavrikiy slepney, nikolay kamanin, ivan doronin ve mihail vodopianov adlı pilotlara, bir buzdağına çarpan çeliustin gemisinin bulunması ve mürettebatının kurtarılması sırasındaki başarıları nedeni ile 1934 yılında verilmiştir.
  
  sovyet partizanı zoya kosmodemyanskaya ödülü alan ilk kadın olmuştur. lidya litvyak adlı sovyet kadın pilotu ise 5’ten fazla düşman uçağı düşürmüş ve ölümündeden sonra ödüle layık görülmüştür.
  
  ikinci dünya savaşı sırasında madalyayı iki kere almaya layık görülen 101 kişi için kendi kasabalarında büstleri dikilmiştir. savaş uçağı pilotları aleksandır pokrişkin ve ivan kojedub ödüle üç kere layık görülen ünlü sovyet kahramanlarındandır. ödülü üç kere alan kişilerin heykellerinin birer sütün şeklinde sovyet sarayı projesi içinde yer alması düşünülmüştü. ancak sovyet sarayı projesi hiçbir zaman gerçekleştirilememiştir. talgat jakupbekuly biygeldinov iki kere madalyaya layık görülmüş olan kazak asıllı bir pilottur. ilk 26 ekim 1944 y. kirivigrad şehrinin azad edilişinde gösterdiği cesareti ve kahramanlığı için, bundan sonra krakov, berlin muharabesinde hünerlice düşmana hücum ettiği ve filo kumandanlığı yaptığı için ikinci kere 27 haziran 1945'de verilmiştir.
  
  madalyaya 4 kere layık görülen iki kişi georgi jukov ve leonid brejnev'dir. stalin'in kendisinin yazdığı madalya orijinal tüzüğünde madalya en çok 3 kez verilebilmektedir. ancak brejnev ve jukov tartışmalı bir şekilde dörder kez madalya ile ödüllendirilmiştir.
  
  1970'lerde madalya politik ve askeri kişilere kahranmanca bir başarı göstermelerine bakılmaksızın sadece bazı yıldönümleri için de verilmiş ve önemini biraz kaybetmiştir. madalyanın geleneksel ve tüzüksel kuralı jukov'a 1 aralık 1956'da 60. yaşgününde başarıları için dördüncü kez madalya verilmesiyle bozulmuştur.
  
  1988 yılında madalyanın bir kişiye birden fazla verilmesi durdurulmuştur. sovyetler birliği kahramanı madalyası ayrıca şehirlere de verilmiştir. madalya 1990 yılında kazak türklerinden olan moskova muharabesinin kahramanı b.momışuly'ya verilmiştir. madalyayı 24 aralık 1991'de en son hak eden kişi ise sovyet dalgıç leonid mikaloviç solodkov'dur.
  
  sovyetler birliği'nin dağılmasından sonra madalya rusya'da rusya federasyonu kahramanı, ukrayna'da ukrayna kahramanı, beyaz rusya'da beyaz rusya kahramanı isimleriyle verilmeye devam edilmiştir.
  
  diğer bazı önemli kahramanlar arasında ikinci dünya savaşı sırasında bir düşman makineli tüfeğine vücudunu siper ederek karşı koyan ve ölümünden sonra madalyaya sahip olan aleksander matrosov ile ünlü sovyet keskin nişancı vasili zaytsev bulunmaktadır.
  
  bazı madalya sahipleri
  bir kere alanlar
  matvey kuzmin
  hamazasp babadjanyan - ikincidünya savaşı sırasında dinyester nehrinin geri alan birliğe önderlik etmiştir.
  lavrenti berya - nkvd ve mvd şefi
  mihail devyataev – alman roket programı ile ilgili çok önemli istihbaratla beraber alman güçlerinin elinden kaçmıştır.
  yuri gagarin - kozmonot. uzaya çıkan ilk insandır.
  ivan golubets – 1942 yılında sovyet gemisi sk-0121 de birçok kişinin hayatını kurtarmıştır
  vlademir konovalov – alman gemisi goya’yı batıran denizaltının komutanıdır.
  zoya kosmodemyanskaya - cesaretinden ötürü bu ödülü kazanan ilk kadın.
  nikolay kuznetsov – birçok alman yüksek dereceli subayı kaçırmış ve suikastler gerçekleştirmiştir.
  lidya litvyak – savaş pilotu, birçok alman savaş uçağını düşürmüştür.
  yakov pavlov – stalingrad muharebesi sırasında birlik komutanıdır.
  otto şmidt – bilim adamı. arcticin kaşifi
  pyotr şirshov, evgeny fedorov, ernst krenkel ve ivan papanin. bilimadamları.
  richard sorge – sovyet ajanı. barbarossa harekatı’nın ne zaman başlayacağı ile ilgili bilgileri japonlardan sızdırmıştır. bu bilgi ile jukov 1941 yılında japonların saldırmayacağını öğrenmiş ve sibirya’daki birlikleri getirerek moskova muharebesi’nde kullanmıştır. ödül ölümünden sonra verilmiştir.
  valentina tereşkova – kozmonot uzaya çıkan ilk kadındır.
  anna yegorova – ikinci dünya savaşı sırasında görev yapmış savaş pilotu.
  vasili zaytsev – keskin nişancı. ikinci dünya savaşı sırasında 114’ü stalingrad muharebesi’nde olmak üzere 400'e yakın alman askerini öldürmüştür.
  aleksandr saburov - ikinci dünya savaşı sırasında işgal altındaki ukrayna'da partizan lideri
  vyaçeslav molotov - sovyet dışişleri bakanı
  aleksandr rutskoy - sovyet-afgan savaşı'na katılan pilot albay, sonrasında rusya devlet başkanı yardımcısı
  ivan panfilov - moskova muharebesi'nde olağanüstü direniş gösteren 316. piyade bölük komutanı
  joseph stalin - sovyetler birliği komünist partisi genel sekreteri
  lyudmila pavliçenko - ikinci dünya savaşı'nda kızıl ordu'da görev almış kadın keskin nişancı. 309 alman askerini öldürmüştür.
  aleksey maresyev - ikinci dünya savaşı'nda savaşmış olan sovyet as pilot
  
  iki kere alanlar
  semyon timoşenko – sovyet komutanı.
  ivan konev – 1. ukrayna cephesi komutanı. mareşal.
  hazi aslanov - azerbaycanlı tank komutanı. ikinci dünya savaşı sırasındaki zırhlı birlikler komutanı. özellikle 1944 yılında ukrayna, beyaz rusya ve baltık ülkelerinde görev yapmıştır.
  ivan bagramyan – beyaz rusya ve litvanya hücümlarında yer alan sovyet komutanı.
  konstantin rokossovski – sovyet ve polonya maraşeli. kasım 1944’e kadar beyaz rusya birliklerine komutanlık yapmıştır. daha sonra polonya güvenlik bakanı olmuştur.
  nelson stepanyan – bombardıman uçağı pilotu.
  sidor kovpak – ukraynalı partizan lideri.
  ahmet han sultan – savaş ve test pilotu.
  aleksey fyodorov – alman işgali sırasında ukrayna'da sovyet partizanlarını örgütlemiştir
  issa pliyev – komutan.
  vasiliy çuykov – stalingrad ve berlin savaşlarından sorumlu general.
  sergey gritsevets – 40 kritik başarısı olan savaş pilotu
  mihail katukov – mareşal. 1. tank ordusu komutanı.
  dmitri şostakoviç- sscb'li 20.yy ın en önemli bestecilerinden biri.
  talgat jakupbekuly biygeldinov - kazak asıllı, saldırı uçağı pilotu. kazakistan cumhuriyeti, silahlı hava kuvvetleri tuğgenerali
  
  üç kere alanlar
  ivan kojedub – birçok düşman uçağı düşüren savaş pilotu.
  aleksandr pokryşkin – maraşal ikinci dünya savaşı sırasında hava kuvvetleri komutanı.
  semyon budyonni – komutan.
  kliment voroşilov – komutan ve politikacı.
  vladimir komarov - kozmonot, bir uzay görevinde
  ölen ilk kişi.
  
  dört kere alanlar
  georgi jukov – ikinci dünya savaşı'nda sovyet zaferinin baş mimarlarından.
  leonid brejnev - 1964-1982 arası görev yapan sovyet lideri
  
  ödüle layık görülen yabancılar
  afganistan abdul ahad mohmand – ilk afgan kozmonotu. interkosmos uzay programı dahilinde soyuz tm-6 ile uzaya çıkmıştır.
  cezayir ahmed ben bella – ilk cezayir cumhurbaşkanı.
  bulgaristan georgi ivanov – ilk bulgaristan kozmonotu. interkosmos uzay programı dahilinde soyuz 33 ile uzaya çıkmıştır.
  küba fidel castro – küba başkanı.
  küba arnaldo tamayo méndez - kübalı kozmonot, uzaya çıkan ilk kübalı, ilk latin amerikalı ve ilk siyahi. interkosmos uzay programı dahilinde soyuz 38 ile uzaya çıkmıştır.
  çek cumhuriyeti josef buršík – kiev’in kurtuluşu sırasında gösterdiği kahranmanlık için 21 aralık 1943'de verilmiştir. çekoslovakya'nın işgali üzerine madalyayı iade etmiştir.
  çek cumhuriyeti otakar jaroš – harkov muharebesi sırasındaki kahramanlıkları için 17 nisan 1943 yılında verilmiştir. ödülü alan ilk yabancı askerdir.
  çek cumhuriyeti jan nálepka (slovak) – 2 mayıs 1945 yılında verilmiştir.
  çek cumhuriyeti vladimír remek – sovyet ve abd vatandaşı olmayan ilk uzayadamı. interkosmos uzay programı dahilinde soyuz 28 ile uzaya çıkmıştır.
  çek cumhuriyeti antonín sochor – kiev’in kurtuluşu sırasında gösterdiği kahramanlıklar dolayısı ile. 21 aralık 1943
  çek cumhuriyeti ludvík svoboda – çekoslovakya cumhurbaşkanı
  çek cumhuriyeti stepan vajda (rusyn) – polonya’nın kurtuluşu sırasında gösterdiği kahramanlık için. 10 ağustos 1945
  çek cumhuriyeti richard tesarík – kiev’in kurtuluşu sırasında gösterdiği kahramanlık dolayısı ile. 21 aralık 1943
  mısır cemal abdülnasır – mısır cumhurbaşkanı (1954-1970)
  fransa jean-loup chrétien - interkosmos uzay programı dahilinde soyuz t-6 ile uzaya çıkan ilk fransız
  fransa marcel albert – savaş pilotu
  fransa jacques andré – savaş pilotu
  fransa roland de la poype – savaş pilotu
  fransa marcel lefèvre – savaş pilotu
  doğu almanya sigmund jähn – ilk alman kozmonot. interkosmos uzay programı dahilinde soyuz 31 ile uzaya çıkmıştır.
  macaristan bertalan farkas – ilk macar kozmonot. interkosmos uzay programı dahilinde soyuz 36 ile uzaya çıkmıştır.
  hindistan rakesh sharma – ilk hindi kozmonot. interkosmos uzay programı dahilinde soyuz t-11 ile uzaya çıkmıştır.
  jugderdemidin gurragça – ilk moğol kozmonot. interkosmos uzay programı dahilinde soyuz 39 ile uzaya çıkmıştır.
  polonya miroslaw hermaszewski – ilk polonya kozmonotu. interkosmos uzay programı dahilinde soyuz 30 ile uzaya çıkmıştır.
  ispanya ramón mercader - leon troçki'nin suikastçisi.
  suriye muhammed faris – ilk suriye kozmonotu. interkosmos uzay programı dahilinde soyuz tm-3 ile uzaya çıkmıştır.
  vietnam phim tuân – ilk vietnam kozmonotu. interkosmos uzay programı dahilinde soyuz 37 ile uzaya çıkmıştır.
  
  farklı ülkelerde de bu ödüle uygun ödüller yaratılmıştır
  doğu almanya kahramanı
  bulgaristan halk cumhuriyeti kahramanı
  çekoslovakya kahramanı
  moğolistan halk cumhuriyeti kahramanı
  romanya sosyalist cumhuriyeti kahramanı
  arnavutluk halk kahramanı
  halk kahramanı nişanı (yugoslavya sosyalist federal cumhuriyeti)
  laos kahramanı
  afganistan demokratik cumhuriyeti kahramanı
  halkın silahlı kuvvetleri kahramanı(viet-nam
  küba cumhuriyeti kahramanı
  kahraman örnekler nişanı (çin)
  kuzey kore kahramanı
  suriye kahramanı