say

• çok ensiz, dar/dilim/şerit gibi tarlaya, tarla parçasına denen terim/sözcük. yani tarla sürerken ayrılan eni dar, boyu uzun evlek. fethiye'de de bilinir. rumca kalıntısı olabilir, sayı ile ilintili türkçe de olabilir. baktım geniş şive sözlüklerinde var. bir tanesindeki örnek bizim kullanımımıza uygun:
  - bir say darı ektim, bir say fasulye.
  
  bir tarla minicik dilim olmakla say diye adlandırılabilir hale gelir, öte yandan tarlanın içinde daha da küçük sulama birimlerini ise pere dediğimiz arklarla, geçici mini su yoluyla sağlarız.
  
  ekime uygun olmayan taşlı arazi anlamı da var, sığ anlamı da var, ve ta divan-ı lügati't-türk'te de varmış: kara taşlık yer, vücuda giyilen zırh.
  
  fethiye'de tarla sürümünün eyneli pek söylenmez, duymadım, o sözce.com'dan. onun yerini tutan terim olarak bizde parça, bölüm, kısım anlamına gelen say var. eynel neredeyse sadece ekin biçme terimi olarak kullandığımız bir terim. sözcük açıkça y harfiyle eynel biçiminde söylendiği halde kökeni olasılıkla eğmekten eğinik gibi eğnel ve sonuçta eynel.
  
  çay hakkında terekeme tekerlemesi:
  bir âdettir
  iki möhebbettir^*
  üç gaydadır
  dört cana faydadır
  çay nedir, say nedir
  
  tekerleme içilen bardak sayısıyla ilgiliymiş gibi görünüyor ama çayın anlam özelliklerini olarak birden dörde. ilk duyduğumda çay nedir iki kere söyleniyor sandım, oysa tekrarı say ile yapılıyormuş. çayı bardak bardak sayarak içmenin anlamsızlığına vurgu yapıyormuş. ki haklılar, içilen çayı saymak da ne ya? son bilgi, bu tekerleme van'da da biliniyormuş.
  
  "sa'y ü ceza: fakat beşeriyetin ebediyen
  halledemeyeceği mesailin biri de budur." filibeli ahmet hilmi - a'mak-ı hayal
  
  (ilk giri tarihi: 6.6.2018)
  
  (bkz: saymak/@ibisile)
  (bkz: pere/@ibisile), birim/@ibisile, dönüm, dölüm
  (bkz: çalışma)^*
  (bkz: pay), pine/@ibisile
  (bkz: saya yokuşu)