rosenmontag

• almanya sınırları içerisinde yıl boyunca kutlanan karnavalların en üst noktası.. rheinland'da doğmuştur ve halen en ciddi şekilde orada kutlanmaktadır.. karnavellezug denen, ve taa 1800lü yılların ilk çeyreklerinden kalan (o zamanlar bir hayli anti-prusya ve anti-fransez sosluymuş bu etkinlikler) geçit törenleriyle ünlüdür.. rio de janeirolu samba kulüpleri örneğinde olduğu gibi bu geçiş törenleri için ciddi şekilde çalışan kulüpler vardır.. ve fakat yazarınızın ilgisini daha çok rosenmontag haftasında geçit yapan amatör topluluklar çekmektedir.. çünkü o hafta boyunca -en meşhur karnaval mekanı olarak köln'ü ele alırsak- muhasebeci dieter amca ve kuaför bettina teyze diyerek tipleştirdiğim köln halkı kılıktan kılığa girer -sokaklarda kılık değiştirmemiş tek insan yoktur neredeyse polisler haricinde.. ciddi bir kılık kıyafet değişimine parası ya da zamanı yetmeyenler en azından bir peruk takarak yargılayıcı bakışlardan kurtulabilirler (bendenizin her daim favorisi pembe peruk ve çingene eteğidir).. geçit törenleri sırasında sokaklar "kölle alaaf!" (kln. en büyük köln başka büyük yok!) ve "kamelle!" (alm. şeker verin lan!) haykırışlarıyla inler.. o sırada geçiş yapan ve ekseri minik çocuklardan oluşan gruplar ise bu haykırışlara şeker, çiçek vs. dağıtarak karşılık verirler.. insan bu çocukların şeker dağıtırken gösterdikleri intizam ve görev bilinci karşısında duygulanır: naçizane, yazarınızın 'kamelleee!' diyerek bir tarafını yırttığı sırada yanına gelen 8-9 yaşlarındaki kız çocuğu kaşlarını da çatarak 'lauteeer!' (alm. daha çok bağır!) demiş ve bendenize içinden "işte mukaddes alman evladı" dedirtmiştir..
• tarihi her sene degisir. paskalyadan sonraki dolunaylara göre hesaplanir. uygun bir pazartesi bulurlar iste. bu sene 4 subat`tadir mesela.
  seneye 23 subat`tadir. enteresandir.
• bunun arkasindan veilchendienstag(sisman sali) gelir ki oructan bir gün öncedir. tika basa yemenin günüdür. ve sonra da aschermittwoch'dadir sira.. küllü carsambanin..
  en cok eglence tatil olan rosenmontag'da yapiliyor. dun gordugum kadari ile düsseldorf'ta magazalarin-özellikle pahali olanlarin- vitrinleri kontrplaklarla kaplaniyordu. neyse taskinlik olcak en azindan az ziyanla atlatalim mantigi ile..
• schmutzigen/fetter donnersdag (kirli perşembe), ruhigen freitag (sakin cuma ), nelkensamstag(karanfil cumartesi ),tulpensonntag (lale pazar) da ardından gelenlerdir.
• arkada$ ben hayatimda boyle sokak eglencesi gormedim ya.
  
  tamam rio karnavalina kadar uzanmi$ bir bari$ manco falan degiliz lakin turkiye'de e$i benzeri olmayan bir mevzu. izninizle biraz tasvir etmek isterim.
  
  gunduz oglen civari düsseldorf ve köln gibi $ehirlerde atraksiyon ba$liyor. bu noktalarda henuz a$iri $eyler ya$anmiyor ve bol bol cocuk oluyor. kostüm konusunda sınır yok, millet karizma saplantisini bir ko$eye birakarak abajur, vestiyer (ciddiyim), kanguru, yataktan cikip gelmi$ uyurgezer, pembe domuz, jartiyerli "kötü" polis kiliginda ortalarda geziniyor ve normal kiyafetli olanlar arada acaip gorunuyorlar. bahsettigim kostumler genelde uzerlerine ugra$ilmi$ cidden el emegi goz nuru cali$malar. ornegin oyle sikko tek $apka takip zabita gorevlisi olamiyorsunuz, tam kilik kiyafet hatta dekoratif bir telsiz falan da almaniz gerekiyor elinize.. her neyse; istiklal caddesi yogunlugunda bir kalabaligin bu hallerde oldugunu du$unun. yani mekana kari$abilmek icin bir zirzopluk, zipirlik $art.. en azindan yeni turku vokalisti adamin adi neydi derya miydi; onun saclar gibi peruklardan takilip gidilebilir.
  
  her neyse, trenler geciyor deli gibi bele$ alkol ve cikolata dagitiliyor ak$ama dogru bunlar bitiyor.. bu sefer de sokakta cok ucuza satilan alkolle yuksek volumlu muzik ve her yerden gelen marihuanna bulutlari altinda hayatinizda gormediginiz ve muhtemelen gormeyeceginiz tiplerle halay cekip, kayna$ip yine alice harikalar diyarinda gibi insanlarla dolu bir trenle evinize donuyorsunuz.
  
  son gune kalip kendimize uygun bir kılık hazirlayamadik bu sene.. gerrain parlak bir fikir olarak hamit el sabah gibi bir dogaclama yapmami onermi$ti; boynuma tuvalet kagidi, masa lambasi ve yuzuklerin efendisi ucu bir yerde kitabi baglayip gidecektim, ke$ke uygulasaydim diyor bu ani dolu anektod dolu entiriyi noktalarken falan i$te diyorum.
• türk genclimizin almanlara en entegre oldugu gün. (bkz: sozlukte bilen bilir ekolu)
• (bkz: helau)
• salı günü almanya'ya gidecekken firma tarafından yapılan bir uçuş değişikliği sebebiyle kendimi içinde bulduğum milli cümbüş, o derece ballıyım.
  
  köln almanya'nın en büyük üçüncü kenti ve rosenmontag en coşkulu köln'de kutlanıyor. ren nehri kıyısındaki altstadt yüce köln katedrali ile karnavala evsahibi. sabahın ilk ışıklarıyla rengarenk kostümlerini giyen almanlar sokaklara dökülüyor. kilometrelerce uzunlukta bir kortej alanı belirlenmiş, birbirinden ilginç görünümdeki insanlar bu alanlar çevresinde toplanıyor. metrelerce uzunlukta ve tüm ihtişamıyla arzı endam eden kortej geçtiği yerlere binlerce çikolata, çiçek ve oyuncak saçmakla kalmıyor, aynı zamanda eşsiz şovlarıyla izleyenleri hayran bırakıyor. karnaval esnasında altstadt tamemen trafiğe kapalı, sokaklar ise insan seli, hot dog satıcıları, bira kasaları, kostüm tezgahları her köşede.
  
  ben köln karnavalına ilk kez ve tesadüfen katılan birisi olarak gayet memnun olduğumu belirtmeliyim. güneşli bir kış günü, rengarenk insan kalabalığı arasında, alkol sınırlarının zorlandığı, müzik, dans ve eğlencenin hiç bitmediği bir gün benim için rosenmontag, kalabalık gidilesi, zil zurna yaşanılası.
• bu sene 7 şubat'ta başlamış olan karnavaldır. sabah işe gelirken metroda batman kostümlü bir adamın size ciddi şekilde "şu bileti okutabilir misiniz?" demesine, insanların kostümleri ile sabahın 8'de içmeye başlamasına ve işyerinde üzerinizde pembe polis kostümü varken telefonda müşteri ile konuşmanıza neden olabilir.
• bu yil 3 mart'a rastlamistir ve bu sabah tum düsseldorf sokaklarinin bombos olmasi sebebi "noluyor lan" dedirtmistir.