operation warp speed

• pfizer/biontech asi haberinden sonra trump tarafi bizim sayemizde bulundu diyor, pfizer tarafi ve anti-trumpcilar ise hayir bulunmasinda sizin hicbir katkiniz yok diyor.
  
  isin politik kazanc kismini bir tarafa koyarsak yumurta mi tavuktan tavuk mu yumurtadan cikar sorusu. pfizer tarafi isin ar-ge kismi icin abd devletinden bir fon almis degil. ancak, abd devleti eger asi onaylanirsa 2milyar$lik alim yapacagi konusunda bir anlasma yapti.
  
  klasik ozel sektor/devlet isbirligi durumu var. bir taraf ben isin arge'sini yapayim ve tum fikri mulkiyeti bende kalsin diyor; diger taraf da sen arge icin para harcamaktan korkma, isin ucunda buyuk odul var musterin hazir diyor. devletten kontrat alinirken bu tarz konusmalar hep olur. sirketler bos yere argeye para harcamak istemediklerinden devlet sen gelistir/uret ben alirim der. bazen isin fikri mulkiyetine devlet de ortak olur, isin arge kismi sirketin altindan kalkabilecegi kadar kucuk degildir. dis yatirimcilar da para vermeye yanasmaz, haliyle devlete ok gel sen de ortak ol beraber gelistirmesini yapalim denilebilir.
  
  simdi burda trump/warp speed haksiz degil. 2milyar$lik alim yapacagini garanti ederek pfizer'a sen asiya odaklan mesaji verildi. pfizer'da arge harcamasini yaparken acaba batar miyim diye dusunmedi. ancak trump'in asi benim sayemde gelistirildi demesi de tam dogru degil. bu asinin ticari haklari pfizer'da kalacak ve dunyaya satarken abd devletinin cebine tek bir kurus kazanc girmeyecek. yumurta mi tavuktan/tavuk mu yumurtadan dememin sebebi bu.
  
  warp speed operasyonuna katilan diger biotech sirketlerinin kontratlarinda durum nedir bilmiyorum. onlarin asilarindan da iyi haberler gelirse kontratlarin detaylari cikar ortaya.
  
  edit: demin is yerimdeki alman calisan ile konusuyordum. biontech'in alman hukumetinden 350milyon euro tesvik aldigini soyluyordu. pfizer'in isin uretimine yatirim yapiyor. cin marketinde baska bir sirketle anlasmalari var diyor.
• abd'de başkanlık makamı tarafından kurulmuş covid-19 aşısı geliştirmeye odaklı kamu-özel ortak girişimine verilen isim.
  
  iddialar doğruysa, tıpkı (bkz: caatsa) ve s400'lerde olduğu gibin, çin ya da rus aşısı kullanan ülkelere abd aşılarının ambargolanması gibi bir misyona bürünebilirmiş.