• bir nevi "şüpheli alacaklar"dır efendim
  • bu finans isine oldum olasi gicigim: girisimci olmak icin, birsey uretmek icin yuzlerce sene calisip yeterli sermaye biriktirene kadar beklemeyin, bizde para var, kafanizdakileri hemen bugun hayata gecirelim gibi filantropist bir reklami olsa da (ve hakikaten de boyle bir arti-deger yaratsa da) bu ninja loan'a falan bakiyorsun, olay arti deger yaratmaktan ziyade neredeyse bir zero-sum game'de yapilan wealth redistribution (cev: burada ananiza kufrediliyor).

    yani ortada bir uretim yokken sisirilen degerler meblaglar var, bu meblaglar oradan oraya aktariliyor, kim kime sokarsa voliyi vuruyor, sonda kalanin elinde patliyor. bu surecte komisyonla falan parayi kazanana bakiyorsun, ne yapmis bu insan, mobilya mi uretmis, polis olup suclu mu yakalamis, nedir yaptigi: risk management. o da kibarcasi, bunlarin yedigi bok, risk kakalamaktir basbayagi. kendi gibi kolay yoldan voliyi vurmak istedigi 3. dunya dudukleri, bu sebeplen abd'li culsuz fakire borc vermis oluyorlar, arada komisyon zincirinden de bir suru insan zengin olabiliyor. para agacta veya darphanede yetisiyor olabilir ama deger oyle yetismiyor, eninde sonunda aradan para kazananlar (deger eksiltenler) ya iflas edenlerle ya da enflasyonla finanse ediliyorlar.

    bir de tabii bir ninja, yani issiz gayrimenkulsuz parasiz biri nasil olup da kendine verilecek krediyle katma deger yaratacak bilmiyorum. hot dog standi mi acacak? o zaman baska birinin standinin kapanmasina neden olacak, seneye de o adam ninja olur, bu kredileri ister.

    bankalarin bu krediler icin bir de sigorta satarak ekstra kar edebildiklerini anlamak zor olabilir, alacak transferi karindan yer diye dusunebilirsiniz. nitekim alacak adamin da kendince bir risk hesabi var, seneye 100 dolar edecek ve yuzde 91 odenme ihtimali olan borcu gidip 90 dolara satin alsin mesela. yuzde 91 ihtimalle 10 dolar kar edecek, yuzde 9 ihtimalle 90 dolar batacak. yap icler dislar carpimini, adam icin karli bir yatirim. simdi ben ona 5.5 dolara sigorta satiyorum zararinin yarisini karsilamak kaydiyla. bu sefer 91% carpi 4.5 dolar karla, 9% carpi 45 dolar zarari, adam yine karda ama cok az. yani islem hacmi yuksek ve kar-zarar hesabi dogru olan bir yatirimci araciligiyla is yapiliyorsa sigortanin satilabilmesinin tek yolu, bankanin anapara devrinin daha iyi sartlarla sunmasi olurdu. ama tum sorun da burada zaten, buyuk meblaglarla oynayan buyuk bankalar arasindaki transferler eninde sonunda gelip kucuk yatirimciya kakiliyor. bu adamin sermayesi ufak, borcunu satin aldigi adam bir kez odeyemezse parayi bu adam batacak, o yuzden yuzde 9 risk de buyuk gelir, sigorta almak zorunda kaliyor.

    aslinda salt ninja loanlar degil, butun sigorta endustrisinin olayi bu; kar edebiliyorlarsa bu demektir ki biz risk hesabini optimize edemeyip, psikolojik biaslar yuzunden bunlara fazladan para veriyoruz. teoride serbest piyasa rekabetiyle bu istismarin onlenmesi, minimum kar marjiyla bu hizmetin sunulmasi lazim ama piyasanin geldigi denge noktasi bu minimum yerden ziyade, musterinin mevcut korkulariyle ne odemeye razi olacagi parametresine bagli olarak belirleniyor. ee basit bir yanginda evimi kaybedebileceksem, bu 4 duvarin yeniden insasi da akilalmaz bicimde 300 bin dolara malolacaksa, odemeye razi olacagim paranin, optimal risk hesabi arti makul bir karin cok ustunde olmasi ve hayvani oyuncularin kartel olusturarak serbestini falan birakmadigi piyasanin ortalamasinin bunu esas alacak olmasi kacinilmaz. bu dunyada kafa rahatligi cok pahali.
  • bildiğin junk'tır. dombilidir.
    taocu kredidir. gerizekalı finansman ürünüdür.
    ninja gibi afilli isminin olduğuna bakmamak lazım, n-o i-ncome n-o j-ob n-o a-sset.
  • herhangi bir geliri, işi ve varlığı olmayan kişilere verilen kredilerdir.
    no ıncome no job and no assets” kelimelerinin ilk harflerinden türetilmiştir.
    küresel finans krizinin temel nedenlerinden biridir.
hesabın var mı? giriş yap