nayi

• (bkz: nayi osman dede)
• ney ufleyen, ney sazini icra eden kisi. neyzen.
• ingilizce ve türkçe altyazılar yazan biri. filhakika, asude, rücu, şimal-cenub-şark-garp, münzevi, metruk gibi kelimeleri kullanmakta olduğu görülmüştür.
• kendisiyle (bkz: the lord of the rings extended edition) için altyazı ararken karşılaştım ve tabii ki ilgiyle bütün altyazılarını indirdim.
  
  bu, üçleme için yaptığı çevirilere koyduğu notlardan bir parça:
  
  "öncelikle bilinmesi gereken husus bu çevirilerin, tamamen kişisel tatmin amacıyla yapılmış olduğudur.
  bir çok sevenin olduğu gibi çeviri sahibi de bu eserlerin iflah olmaz hayranlarından biridir.
  hem kitapları okumuş hem de filmleri bıkmadan usanmadan defalarca seyretmiş biri olarak
  -muhtemelen sık sık seyretmeye de devam edecek- çeviride güdülen amaçlardan biri de
  serinin ruhuna yaraşır epik ve poetik bir çeviri ortaya çıkarma gayretiydi.
  bu gayretin başarılı olup olmadığını izleyici takdir edecek.
  
  okuyanlar bilir, kitabın başında “yayıncının notu” başlıklı bölümde çeviri tekniğine dair
  bazı düsturlardan bahsedilir. aşağıdaki, kitaptan alıntılanan kısım, bu çevirilerde izlenen
  düstura kaynak oluşturur.
  
  “orta dünya'nın halkları farklı lehçeler konuşuyor. örneğin elfler oldukça resmi ve ağdalı,
  büyük ölçüde "shakespeare dönemi" ingilizcesi ile konuşurken, rohirrimler daha da eski bir
  ingilizceye sahipler. türkçede elf lehçesini daha ziyade "lisan-ı osmanî" ile karşılarken,
  göçebe, at sırtında yaşayan rohirrimlerin lehçesini daha bir "orta asya" türkçesi ile karşılamayı seçtik.”
  
  aslında o notları okuması bile keyifli çünkü bildiğiniz osmanlıca-elfçe sözlük gibi bir şey oluşuyor.
  
  öyle ki filmi türkçe altyazılı seyretmeye başlıyorsunuz ama sonra bir bakıyorsunuz osmanlıca kelimeler için interneti aşındırmaya başlamışsınız.
  
  ufacık bir örnek vereyim:
  
  http://imgur.com/vqexial
  
  şikayetçi miyiz? hayır. şimdilerde altyazı sitelerinde (bkz: the hobbit an unexpected journey) için yaptığı çeviriler dolaşıyor. şimdi ona koyduğu notlara kısaca bakalım:
  
  "-= the hobbıt çevirisi için uyarı =-
  
  filmi tamamen kendi zevklerim ve tatmin duygum doğrultusunda çevirdim. lotr çevirilerinde kullandığım
  üslubu aynen burada da kullanmaya gayret ettim. bu çeviri osmanlıca değil, türkçedir. sadece eskimeye
  yüz tutmuş kelimeler içeren bir türkçedir. üslup kasıtlıdır ancak bu üsluba benim bile aklıma gelmeyecek
  kadar farklı anlam yüklemeye çalışmak beyhude ve sığ bir çabadır.
  
  bu kelimeleri anlayamayacak durumda olan bir kitlenin olduğu aşikardır lakin ben bu kelimeleri
  kafamdan uydurmuş değilim; belki yüzde 80'i hatta yüzde 90'ı dimağımda bulunan ve ihtiyaç
  hasıl olduğunda kullandığım kelimelerdir."
  
  bundan sonra da verilen bir kelime listesi ve eğer çok fazla yabancı kelime varsa lütfen benim çevirimi bilgisayarınızdan silip farklı çevirilerine yöneliniz demiş. sonra eklemiş:
  
  "ben bu kelimelerin bir çoğunu anlayabiliyorum lakin anlayamadıklarım da mevcut diyorsanız
  veya ne olursa olsun ben bu çeviriyle filmi izlerim diyorsanız sizin için hazırladığım "lügatçe"
  aşağıdadır. kelimelerin anlamlarını uğraşmadan buradan öğrenebilirsiniz."
  
  bir film hayranlığından geçtim, bir tolkien koleksiyoncusu olarak kendisinin bu çeviriler için nasıl çalıştığını gerçekten görmek isterim.
• the lord of the rings üçlemesinin altyazılarında karşılaştığım çevirmen. divxplanet'te kullanıcı adı tam olarak nâyî. the lord of the rings filmlerinin çevirilerinde çok emek vermiş, yaptığı çeviriden anlıyorsunuz verdiği emeği. osmanlıca kelimeleri neden kullandığını da mantıklı şekilde anlatmış ama filmlerin süresi üç - üç buçuk saat, bir de bunlara; "dur bakayım, bu kelimenin anlamı neymiş?" diye filme ara vermek istemediğim için - ki kelimelerin anlamına bakmak için ara versem filmi kopuk kopuk seyredeceğim - anladığım kadarıyla filme devam ettim.
• böyle şeker gibi, pamuk gibi, cillop gibi, naif bir adamdır. sevelim, koruyalım, el üstünde tutalım.
• hobbit serilerinin alt yazılarını çeviren muhtemelen konyalı, eski dile çok meraklı bir kişi.
  emeğine saygı duyuyorum, burada anlatıldığı gibi çeviri dilini eski türkçe (veya osmanlıca yada arapça neyse ) olarak yazması benim aklımı karıştırdı. bir kelime için filmi durdurup bu neymiş diye bakıp birkaç dakika sonra tekrar aynı şey olması biraz da can sıkıyor.
  twitter adresi
• gerek hobbit gerekse de the lord of the rings serilerine yaptığı çevirmeleri hiç başarılı bulmadığım çevirmen. günlük hayatta nasıl konuşacağına, kendisine hazırladığı çevirisine elbet bir şey söyleyemem ancak bunu halka açık bir ortama koyup bir de beğenmeyen kullanması da eleştirmesin de minvalinde yazma hakkı olduğunu düşünmüyorum.
  
  yeri gelir eski dilden kelimeler kullanırım, bunun makul seviyede kalmak şartıyle konuşmaya bir derinlik kattığını da düşünürüm ancak ipin ucunun kaçması izleme zevkini çok etkiliyor. ingilizce bilmesem çoğu yerde durdur anlam ara devam ettir şeklinde filmi izlemeye çalışırdım. bu da haliyle filmin kalitesini son derece etkilerdi. eğer filmleri aslına uygun çevirmeyi düşünüyor olsa idi kitapların çevirisini baz alabilir, lale devri şairlerinden ziyade normal bir vatandaşın anlayabileceği şekilde çevrilmesinin gerekli olduğunu düşünüyorum. divxplanet'ta aynı şekilde diğer çeviriler de bu şekilde, çok da uygun değil.
  
  biteviye, duhul, cenup, haşmetmeab, istiab, lain, libas, meşveret, mai, mecmu, muhkem, mutat, müesses, münzevi, müphem, müşerref, müşfik, payidar, pürsükut, rücu, serkeş, şecaat, şimal, tediye, vehim, zelil ve daha nicesi. eski edebiyata meraklı, çoğu eserini de okmuş birisi olarak ben bile çoğu cümleyi anlamakta zorlanıyorum. yapılan iş sonuçta ücrete tabi bir iş değil; kendisini eleştirebileceğim tek nokta da dediğim gibi beğenmiyorsan kullanma minvalindeki üslubu. yoksa bir insanın istediği takdirde kuş dilinde bir altyazı dahi hazırlamasından gocunmam.
• mümkünse hobbit, yüzüklerin efendisi ve dune altyazılarına ulaşmak istediğim altyazar.
  
  elinde olan varsa bir yeşil uzaktayım.