muhtesip

• eskiden islâm devletlerinde iyiliği emredip, kötülüğü yasaklayan, engel olan ve cemiyette güzel ahlâk ve fazîletlerin korunmasına ve dînî hükümlerin uygulanmasına, çarşı ve pazarların düzenine bakmakla vazîfeli, ilim, fazîlet ve kuvvet sâhibi kimse.
• eski dilde belediye memuru, zabıta..
• şehircilikte mali ve ekonomik görevlere ilişkin bir görevlidir. o da şer-i hükümlere dayanırdı. başlangıçı hz. ömer’e kadar dayanır. günümüz zabıtalarının yetkilerinden daha geniş yetkileri vardı. osmanlı tarihinde, mühtesiplik, toplumda insan ilişkilerinin dirlik ve düzen içinde yürümesini sağlayıcı, esnaf ve ticaret erbabının da böyle bir toplumda doğruluk ve dürüstlükle iş yapmaları yönünde çalışmaları bulunan, bunların yanı sıra özellikle ihtisap resmi diye tanınan vergilerin toplayıcısı bir kurum olarak görülür. ihtisap ağalarının maiyetinde kuloğlanları diye adlandırılan memurlar vardı. otuz kadardılar ve zabıta gibi çarşı pazarı dolaşıp ihtisap resminin toplanmasına çalışırlardı. asker kökenliydiler. bu resim nizamla toplanırdı.
• osmanlı'da esnafı denetleyen kimse. genel kültür sorularında falan bolca çıkar karşınıza.
• 1- arapça muhtesib kelimesinin türkçeye geçmiş hali.
  bazı kaynaklarda mühtesip diye geçse de bu dönüşüm türkçeye özgüdür ve mühtesip kelimesinin muhtesip kelimesinden daha yaygın kullanıldığı söylenemez. bence muhtesip iyidir.
• bir blog. http://muhtesip.blogspot.com/
  
  yilmaz ozdil'i "hangi okulda ineklerin sindirim sistemi ogretiliyormus?" diye elestirmis. ben yanitlayayim, bizim ortaokul mufredatinda vardi. bu yuzden halen aklimda borkenek, sirdan, kirkbayir gibi isimler kalmistir gereksiz yere.
  
  edit: dendi ki "su anda mufredatta yok", actim baktim:
  
  12. sinif biyoloji dersi programi:
  
  kazanimlar
  
  sindirim ile ilgili olarak öğrenciler;
  
  1.1.sindirimin özelleşmiş kısımlar içerisinde gerçekleştiğini örneklerle belirtir (bas 7; bttç 7).
  
  1.2.insanda besin maddelerinin sindirim kanalındaki hareketi, parçalanması ve emilimini şekil/şema kullanarak açıklar (bas 7, 25, 26; bttç 15).
  
  1.3. herbivor, karnivor ve omnivor hayvanlarda diş-çene yapısı, mide yapısı ve bağırsak uzunluklarını
  karşılaştırır (bas 7, 25, 26, 27; bttç 7,15).
  
  1.4.ağız ve diş sağlığının sindirime etkisini açıklar.
  
  ("burdan inek denmiyor" denmis, ama zaten bu genel programin cizgisini belirleyen bir sablondur, burada bir herbivor olarak inek sindirim sistemini islemek de mufredata aykiri degil)
  
  edit: duzelteceklerini soylediler bunu.
• gazete okumuyorum, muhtesip okuyorum. o derece keyifli, o kadar akıllıca.
• bir röportaj:
  http://www.gundem724.com/…dakikaligina-korkacak.htm
• röportaja devam: http://www.gundem724.com/…-kose-yazarlari-gelir.htm
• arapça isimli taraflı site:(
  
  (bkz: #22486995)
  
  gerçi basının her köşesinden, her fikirden, her türlü yazarı eleştiriyor. eleştirileri de sübjektif değil, yalnızca yanlış bilgileri teşhir ediyor. ama yine de taraflı.
  
  gerçi muhtesip kelimesi^* türkçede asırlardır^* kullanılan, hayli^* eski ve^* bence vazgeçilmez^* bir kelimedir^* fakat^* yine de muhtesip'i arapça bir isim^* taşıdığı için eleştirmeliyiz. türkçede arapça kelimelerin işi ne, değil mi? dil dediğin mozaik mi? mermer ulan mermer!