kutalmışoğlu süleyman şah ^*

• fırat ırmagını gecerken atından dusup bogulan hukumdar. benzer bir vaka icin (bkz: frederick barbarossa)
• anadolu selçuklu devleti'nin kurucusudur. 1086 da halkına yeni bir yurt aramak için çıktığı seferde, fırat nehrini geçerken boğulmuştur. türbesi geçenlerde yıkılan suriyedeki caber kalesinde bulunmakta(idi).
• kutalmış, tuğrul’un kuzeni ve arslan yabgu’nun oğludur. tuğrul'un ölümünden sonra alparslan ile kutalmış arasında çıkan taht kavgasında, alparslan kazanır ve çıkan savaşta kutalmış ölüp, oğulları esir alınır. alparslan ise kutalmış’ın oğullarını, öldürtmek yerine, suriye kuzeyine, bizans sınırlarına sürer. diğer bir tesbite göre de, kutalmışoğulları anadolu’ya alparslan tarafından yollanmamış, aksine, ancak alparslan’ın ölümünden sonra kaçarak kendileri gelmişlerdir. bunlardan adları bilinenler alp ilig, dolat (devlet), süleyman ve mansur’dur. melikşah tarafından hapiste tutulan ve adı bilinmeyen bir kardeş daha vardır. anadolu’da daha çok adı geçenler süleyman ve mansur’dur. alp-ilig’in de fırat havzasında bazı mücadelelere katıldığı ve sonradan urfa’da bir suikasta kurban olduğu bilinmektedir. kutalmış oğlu süleyman burada halep ve antakya üzerine akınlar düzenler. sonra da, antakya valisi ile, 20.000 altın karşılığı, şehri yağmacılardan korumak üzere anlaşır. bu arada bizanslılar, normanlar (latinler) ve ermeniler arasındaki çekişmelerde de, artuk, tutak ve süleyman gibi türkmen şeflerine başvurularak, türkmen gücü ve yardımının kullanılması olağandır.
  
  kuzey suriye’de beklediklerini bulamayan kutalmışoğlu süleyman ve mansur kardeşler, konya yönünde ilerlerler. bu sırada bizans yine karışıklıklar içersindedir. trakya’da, bizanslı komutan bryennios, kedisini imparator ilan eder ve istanbul üzerine yürür. konya bölgesinde de yine bir diğer bizans komutanı botaneiates ayaklanır. hıristiyanlığı kabul edip artık bir bizans soylusu olan er-basgan ile botaniates anlaşarak birlikte kütahya üzerinden iznik’e doğru yürürler. imparator michael, para karşılığı, kutalmış oğulları ile anlaşır. fakat er-basgan, daha parlak vaatlerle, amca oğullarını botaneiates tarafına çeker. botaneiates, türkmen desteği ile istanbul üzerine yürür. böylece türkmenler iznik’e savaşmadan girerler. botaneiates, üsküdar’da imparator seçilir. rumeli’de, bryennios yenilir ve tutsak alınır. fakat bu kez de, istanköylü melissenos, ege bölgesinde ayaklanır ve iznik’e girer. botaneiates, iznik’i kuşatır. melissenos ta, süleyman’dan yardım ister. birlikte bizans ordusunu püskürtüp 1080 yılında kadıköy önlerine gelirler. ne var ki rumeli’deki aleksius daha becerikli çıkar ve istanbul’da tahta oturur. balkanlar’da norman istilası başlar. aleksius i comnenus ta diğerleri gibi, süleyman’ın yardımına muhtaç olur ve 1081 de onunla anlaşır. türkmen savaşçıları rumeli’de başarılı olur. anlaşma gereği süleyman iznik’e geri çekilir. artık iznik, süleyman’ın başkentidir. bu sıralarda, büyük selçukluların denetimi dışında, anadolu’da, artukoğulları, danişmendoğulları, mengücekoğulları ve saltukoğulları gibi, irili ufaklı başka türkmen beylikleri de kurulur.
  
  bu noktada, bir parantez açıp, danişmend gazi ve danişmendli devletinden söz etmemizde yarar vardır. süleyman şah, marmara bölgesinde anadolu selçuklu devleti’ni kurduğu ve kilikya bölgesini fethettiği sıralarda. danişmend gazi’de kızılırmak ve yeşilırmak bölgelerini türkler’e açıyor, sivas, amasya, tokat, niksar, kayseri ve çorum gibi merkezlerde hakimiyetini kuruyordu. danişmendli devletinin bu kuruluş yılları biraz karanlık ve karmaşıktır. konu hakkındaki değişik kaynakların verdiği bilgiler birbirini tutmamakta ve dayanabileceğimiz en büyük kaynak olan danişmendname de destansı ve masalsı özellikler taşıdığından, bilimsel olarak bize çok yardımcı olmamaktadır. danişmend gazi’nin türk mü yoksa ermeni mi olduğu konusunda bile tartışma vardır. yine de bu çelişkili ve güvenilirliği az kaynaklardan edindiğimiz bilgileri toplamağa çalışırsak şunları söyleyebiliriz. danişmend gazi ve danişmendliler, ancak 1. haçlı seferi sırasındaki etkinlikleri ile bilimsel tarih alanına girmekte, bundan önceki dönem karanlık kalmaktadır. danişmend, bilge kişi anlamına gelmektedir. danişmend lakabı asıl babası taylu’ya aittir. danişmend gazi’ye bu lakab babasından kalmıştır. danişmend gazi ile kutalmış oğlu süleyman arasında, derecesini bilmediğimiz bir akrabalık ta vardır. asıl adı ahmed gümüştekin’dir (kümüştigin). yunanca yazılı danişmend paralarında adı “megaly meliky ahmed gazy” olarak geçer. kendisini en doğru biçimde, “danişmendoğlu gümüştekin ahmed gazi” olarak adlandırabiliriz. fakat oğlu da gümüştekin adı ile anıldığından karışıklık olmaktadır. biz yine de kendisinden, ençok kullanılan şekliyle “danişmend gazi” olarak söz edeceğiz.
  
  danişmenlilerin kurucusu danişmend ve oğlu gümüştekin’in, tarih metinlerinde adlandırılması konusunda birlik yoktur. bu kişileri bu şekilde adlandıran calaude cahen’dir. doğan avcıoğlu, danişmend’den “danişmend gazi”, oğlundan ise “danişmend emir gazi” veya sadece “emir gazi” olarak bahsetmektedir. osman turan ise, danişmend’den “danişmend”, “gümüştekin”, “gümüştekin ahmed gazi”, “gümüştekin danişmend gazi” ve “gümüştekin danişmend” olarak, oğlundan ise “emir gazi” veya “melik gazi” olarak bahsetmektedir. bizans, latin, süryani ve ermeni kaynaklarında ise, danişmend gazi’nin adı “tanuşman, tanışman, danisman veya donisman” olarak geçer.
  
  eski bir selçukname, malazgirt zaferini müteakip alparslan’ın, erzurum bölgesini saltuk bey’e, mardin ve harput taraflarını artuk bey’e, sivas, tokat, amasya, kayseri civarını danişmend gazi’ye, erzincan, kemah ve şebinkarahisar vilayetlerini mengücek gazi’ye, maraş ve sarus mıntıkasını da emir çavuldur bey’e ikta ettiğini rivayet eder. diğer taraftan, kutalmış oğulları gibi, kavurd ve kutalmış isyanlarına katılıp itibarını kaybettiği için, danişmend gazi’nin de, melikşah tarafından anadolu’ya sürgün edilmiş olması muhtemeldir. kutalmışoğulları ve danişmend gazi ile birlikte sözü edilmesi gereken bir diğer asi de, sinop fatihi karatekin’dir.
  
  danişmend gazi, anadolu’ya gelmeden önce muhtemelen bir süre azerbaycan’da kalmış ve takiben de 1080 civarında sivas’a gelmiş, tokat, amasya, kayseri bölgesinde genişlemiştir. danişmendname’de, pontus rumları ile yapılan mücadeleler ve niksar’ın (neokaisaraea) fethinden uzun uzun bahsedilmektedir. danişmend gazi baştan beri malatya’nın fethini de başlıca hedefleri arasında tutmuştur.
  
  aleksius, 1081 anlaşmasıyla, kaynaklarda açıkça belirtilmese de, marmara kıyılarından suriye’ye kadar uzanan belirsiz bir bölümü, vassali saydığı süleyman’a bırakmıştır. bu arazinin kontrolü zaten bizans’ın elinde sayılamaz. başkenti iznik olan anadolu türk devleti’nin temelleri böylece atılmış olur. bizans kaynakları. süleyman’dan sultan diye söz etmeye başlarlar. süleyman kendi, çevresinde şah olarak ta anılır. melikşah bu gelişmelerden hoşnut kalmaz.
  
  süleyman, iznik’te yerine komutan olarak, akrabası ebu’l-kasım’ı bırakıp, üçbin atlı ile, asi bizans generali filaretos’un kontrolunda bulunan kilikya’nın fethine girişir. filaretos, malazgirt’ten önce, malatya-antakya hattını, türklere karşı savunmakla görevlendirilmiştir. fakat malazgirt yenilgisinden sonra, bizans ordusundan kopan türkmen ve frank askerlerinin de kendisine katılmasıyla, bölgede genişler ve harput, kilikya, malatya, urfa, maraş, çukurova ve antakya’yı içine alan bir bölgede egemenlik kurar. eski imparator botaneiates ile de işbirliği içersindedir. süleyman,1082-1084 yıllarında, tarsus, adana, masisa, anazarba ve bütün kilikya’yı alır. sıkışan filaretos müslüman olarak, melikşah’ın vassalliğini kabul eder. böylece, bir bakıma, süleyman, büyük selçuklu arazisine saldırmış olur. 1085 te antakya kendiliğinden teslim olur. takiben, melikşah’ın bir diğer vassali, halep egemeni müslim’e saldırır. müslim’i öldürür ve halep’i kuşatır. halep, melikşah’tan yardım ister. halep’in imdadına, melikşah’ın şam’da bulunan kardeşi tutuş yetişir. tutuş, türkmen şefi artuk ile birlikte, süleyman’ı bozguna uğratır. süleyman şah ölür (1086). süleyman’ın antakya’daki veziri, süleyman’ın oğulları kılıç arslan ve kulan arslan’ı melikşah’a teslim eder. sultan, süleyman’ın oğullarını iran’a götürür. iznik devleti sultansız kalır.
  
  ***
  kaynak 1
  claude cahen, osmanlılardan önce anadolu
• babası ve kendisi anadolu muzafferi alp arslan'ın hasımlarıdır. alparslan'ın hükümdarlığını tanımamışlar ve birçok kez çarpışmışlar. alparslan ölünce kutalmışoğlu anadolu'ya yeni gelen türkemnler'in başı olmuş ve yeni selçuklu hükümdarı melikşah tarafından anadolu'nun yöneticisi tayin edilmiş.
• anadolu'daki türk devletinin kurucusudur.
  
  selçuklu hanedanına mensuptur.( selçuk bey > arslan yabgu > kutalmış bey > kutalmış oğlu süleyman şah) babası kutalmış beğ amcasının oğlu tuğrul bey'e karşı taht mücadelesine girip bu mücadele çağrı bey'in oğlu alparslan'ın büyük selçuklu tahtına çıkması ve kutalmış'ın ölümüyle sonuçlanır. bunun üzerine kutalmışoğlu süleymanşah özellikle 1071'den sonra doğudan gelen göçer türkmenlerin yoğun olarak yaşadığı güney doğu anadolu ve toroslara kaçar. kısa bir süre sonra sultan alparslan'ın ölümü üzerine oğlu melikşah büyük selçuklu tahtına oturur.
  
  1074 yılına gelindiğinde birçok irili ufaklı oğuz oymakları kutalmışoğlu süleyman şah'ın hakimiyetine girer. hemen hemen aynı zamanlarda büyük selçuklu devleti de çoğu selçuk ailesine akraba büyük beyleri ve savaşçıları diyar-ı rum'un fethiyle görevlendirir. ( mengücekliler, danişmendliler, inaloğulları, saltuklular...) kısaca birinci dönem beylikler devri başlamıştır artık. işte tam da bu zamanda kutalmışoğlu süleyman şah büyük selçuklu sultanı melikşah'ın yüksek hakimiyetini tanıyıp ona bağlı olarak merkezi konya olmak üzere anadolu selçuklu ( selçukyan-ı rum) devletini kurar.
  
  işin ilginç yanı kutalmışoğlu süleyman şah devletini kurduktan yanlızca bir sene sonra anadolu'nun belki de en önemli ve gelir getiren şehri olan iznik'i ( nicaea) fetheder.(1075) oysa osman gazi tarafından kuşatılan iznik'in fethi neredeyse 30 sene sonra orhan gazi'ye nasip olmuştur. giden olduysa görmüştür iznik 2 sıra sur ile çevrilidir ve bu iki surun arasında da su ve hendek vardır ( şu an su yok ). düşünün o devirde daha top falan yok, lağım kazıp patlatma diye de bir usul yok daha. ayrıca başkent konstantinopolis'in bir önceki durağıdır iznik. ayrıca şunu da belirtelim o devirde bursa iznik'ten daha küçük bir yerdir ve şehri savunan bizans garnizonu da mevcuttur.
  
  süleyman şah bir devlet kurucusu olamsının yanında büyük bir asker ve aynı zamanda iyi bir stratejisttir. bizans'ın taht kavgalarından yararlanmış devetinin menfaatlerine göre bizans'ın iç işlerine karışmış ve topraklarını geliştirmiştir. savaşın yanında ticarete de oldukça önem vermiştir. bizans'ı vergiye bağlamıştır. çaka bey de onun ekibindendir. bizans'ı sindirip vergiye bağladıktan sonra devletinin sınırlarını genisletmek için ordusunun başında güney anadolu ve suriye taraflarına sefere çıkmış çukurova, adana ve diğer çok önemli bir şehir olan antakya'yı fethetmiştir.
  
  tam da bu noktada işler farklı bir hal almaya başlamıştır çünkü yine selçuk hanedanından olan kendisi gibi büyük selçuklu'nun bağlı bir devleti olan suriye selçuklularının lideri alparaslan'ın küçük oğlu tacüd devle tutuş süleyman şah'ın bu seferinden rahatsız olmuş ve onun halep'i kuşatması adeta casus belli olmuştur.
  
  bazı tarihçiler bu çekişmede büyük selçuklu sultanı melikşah'ın tutuş'u desteklediğini söylerler. herneyse bu olaylar üzerine suriye selçukluları hükümdarı tutuş daha sonra artuklu beyliğinin kurucusu olarak anılacak olan artuk bey komutasında bir orduyu amcazadesi kutalmışoğlu süleyman şah'ın üzerine sevk eder. ve 1086 yılında halep civarında meydana gelen bu savaşta kutalmışoğlu süleyman şah hayatını kaybetti ve anadolu selçuklu devleti 6 yıllık fetret dönemine girdi. çünkü genç oğulları i. kılıçarslan ve kulan arslan çoktan isfehan'a yani melikşah'a rehin olarak gönderilmişlerdi.
  
  melikşah'ın vefatıyla bu 2 genç şehzade serbest bırakıldı ve i. kılıçarslan babasının yönetimi emanet ettiği vezirlerinden bir arıza olmadan iznik'te tahtı devraldı. böylece fetret devri sona erdi kılıçlarslan da fetih siyasetini devam ettirdi ve daha sonra da bağımsızlığını ilan etti.
  
  kısaca şunu da söylemek isterim ki kurucu babalarımızdan olan böyle büyük bir devlet adamının hakkında sözlükte sadece 6 entry olması çok büyük bir ayıptır ve düşündürücüdür.
• süleyman şah türbesinde yatan kişi. türbenın de osmanlılarla bil ilgisi yoktur. ayrıca o dönem için zayıf bir beyliğin öyle bir türbe yaptırması imkansız. türbede yatan şahıs anadolu selçuklu devleti kurucusu süleyman şah'tır.
• hakan ilhan kurt'un yazdığı ve henüz neşredilmemiş olan (ama ben okudum) "kutalmışoğlu süleymanşâh ululaması" adlı muhteşem epopede kendisinden -kendi diliyle- şöyle bahseden, türkiye'nin kurucusu atamız:
  
  süleymanşâh haykırdı: ak keçede yoğrulan
  delişmenler, koçaklar... pusatlanın, günleyin!
  eyerlenip gem ezen, üzengide doğrulan
  
  kaba kaba kartallar, kanatlanın günleyin;
  bir gök gürlemesine kulak verin, dinleyin:
  
  benim devrân bağrına kılıç çalmışın oğlu,
  arslan yabgu torunu ve kutalmış’ın oğlu...
  setreder atlanırım cevşenimi her sabah,
  
  adım süleymanşah!
  
  yer buluta ulanır, birden her şey kaybolur;
  başım pusuya döner, göğsümde bir kurt ulur!
  kartal gibi çökerim, düşman üzre simsiyâh,
  
  adım süleymanşah!
  
  benim uz koyaklarda gövde basmış dağlara,
  ses veren benim elbet, yeni yeni çağlara…
  işim göğe yurtlanmak, kara dinliye günâh,
  
  adım süleymanşâh!
  
  ne gam! kana bulansam, çevrilse sağım solum,
  bir ok gibi sür-direk, aygır sırtında yolum…
  kâh güneşi tutarım, ayla yüzlenirim kâh,
  
  adım süleymanşâh!
  
  yağız yerden göklere, sözümün en doğrusu,
  âlem üstünde âlem, alnım samanuğrusu…
  şâhidimdir beşikler; muhammet kul, bir allah,
  
  adım süleymanşâh!
• süleyman şah,selçuklu ailesindendir.selçuk bey'in oğlu arslan yabgunun torunudur.selçuk>arslan yabgu>kutalmış>süleyman şah.konu içinde göreceğiniz üzere çekişme içinde olduğu melikşah ise selçuk bey'in mikail ismindeki oğlunun soyundan gelir. selçuk>mikail>çağrı>alp arslan>melikşah.
  
  malazgirt savaşından romanos diogenes öldürülüp tahttan indirilince selçuklu-bizans barış antlaşması bozulmuş.bunu takip eden yıllarda süleyman şah anadolu'ya gelmiştir.1075 yılında iznik'e yerleşmiş ve burayı devletin başkenti yapmıştır.bizas'ın iç karışıklılarından faydalanarak fetihlere başlamıştır.bizans'ın iç karışıkları sebebiyle 1075 yılında rumeli ordusu ayaklandı.1077 yılında bryennios edirne'de kendini imparator ilan etti ve istanbul üzerine yürüdü.süleymanşah ile antlaşmak için elçi yolladı.süleyman şah ile bryennios antlaşmaya vardı.süleyman,bryennios'a 2000 kişilik ordu yolladı.
  
  1078 yılında bizans tahtını elde etti.türkler bu ittifak sayesinde üsküdar'a kadar geldiler ve burada çadırlarını kurdular.bu olan olaylar neticesinde süleyman şah'ın ismi iran coğrafyasında duyulmaya başlandı.anadolu coğrafyasına türkmen akınları hızlandı.karizmatik bir başbuğ olan süleyman şah'ın etrafına bu başarıdan sonra daha fazla türkmen kitleleri gelmeye başladı.
  
  melikşah, süleyman şah'ın anadolu güçlenmesinden endişe duyduğu için1078 yılında emir porsuk'u anadolu'ya yollar.emir porsuk kısmen başarılı olsada daha sonra geri çekilmek zorunda kalır.
  
  bizansda sürekli devam eden taht kavgaları süleyman şah'ın istediği gibi haraket etmesini kolaylaştırıyordu.istanköy malikanesinde oturan nikeforos meslissennos yeni imparator botaniates'i tanımıyordu.melissenos,türkler ile temasa geçerek bu güç savaşından galip çıkabilmek için türkler'e frikya ve galatya'da henüz bizans'ın elinde kalan yerleri türkler'e veriyordu.
  
  bu süleyman ile botaniates'in arasını açtı.botaniates 1080 yılında anadolu'ya ordu yolladı.inzik kuşatma altına alındı.şehirdeki türk garnizonu bizansı oylarken süleyman şah bu kuşatmaya yetişti.bizans geri çekilmek zorunda kaldı.türkler ilerleyerek kadıköy mevkine gelip yerleşti.bu hengamede 1081 yılında alexis komnenos imparatorluğunu ilan etti.
  
  alexis,boğazda bulunan türkleri burdan kovmak istesede bunu başaramayacağını anlayınca ve balkanlarda da iç karışıklıklar çıkınca süleyman şah ile anlaşma yoluna gitti.selçuklu sultanına büyük miktarda para vererek(bizans kayıtlarında bu hediye olarak geçiyor ama bu vergidir) drakon suyu denilen bölge sınır olarak çizildi.
  
  batıdaki bu fetihlerden sonra sülemna şah'ın yeni hedefi antakya olmuştur.selçuklu marmara sahilleri fetihlerine ağırlık verdiği esnada ise karadenizdeki hakimiyetini kaybetmiştir.bölge tekrar rumların eline geçmiştir.trabzon 1075 yılında theodore gabras tarafından işgal edilmiş.bu konu hakkında islam müelliflerinden ibn kalanisi '' rum'da gaza yapan türklerden bir fırka tamamiyle helak oldu ve hiç kimse kurtulamadı'' kaydını nakletmiştir.
  
  ermeniler bu esnada fırat boylarında birtakım prenslikler kurmuşlardır.bu türkiye selçukluları için tehlikeli bir durumdu.burada konuya biraz ara verip şu açıklamayı yapmak yerinde olacaktır.
  
  11.yüzyılın başlarında bizans doğu anadoluyu istila etmiş burada bulunan ermenileri tehcire tabi tutmuş,buradaki ermeni krallıklarını kaldırıp ermeni halkını sivas,kayseri,fırat bölgelerine yerleşmtirmiştir.ermenilerde fırat,toroslar,kilikya,malatya,maraş ve urfa bölgelerinde yaşamaya başlamıştır.bizans'ın bu tehciri ermenileri zorla ortodoks mezhebine dahil etmek istemelerindendir.bu siyaset sonucunda ermeniler ile rumlar'ın arası açılmış selçukluların bizans ile müdahalesinde zaman zaman selçukluları desteklemişler,onları kurtarıcı olarak grmüşlerdir.buna benzer bir durum malazgirt muharabesinde de meydana gelmiştir.romanos dioegenes'i ermeni kıtaları savaşta yalnız bırakmışlardır.yani sonuç olarak osmanlı imparatorluğundan ortalama 900 yıl önce bizans da ermenileri tehcire tabi tutmuştur.
  
  konuya dönecek olursak süleyman 1082 yılında kilikya ve tarsus'u fethetti.1083 yılında adana,anazarba ve bütün kilikya beldelerini hakimiyeti altına aldı.
  
  süleyman,antakya üzerine haraket ettiği esnada dayısı gümüştekin ahmet gazi malatya'yı kuşatma altına almaya gidiyordu.aynı zaman zarflarında kara-tekin ise 1095 yılında sinop'u fethetmeye çalışıyordu.
  
  emir buldaci ise 1085 yılında yukarı ceyhan bölgesini,elbistan ve ra'ban şehirlerini fethetmiştir.
  
  süleymn şah ordusu ile iznikten antakya'ya doğru haraket etti.bizans müellifi anna komneno'ya göre 12 gün sonunda antakya'ya vardı ve antakya surları önüne çıktı.17 aralık 1084 yılında antakya fethedildi.
  
  süleyman şah'ın türkiye coğrafyasında bu şekilde etkin oluşu ve giderek büyümesi melikşah ile güç savaşına girmesine sebep oldu.sonunda 2 taraf 5 haziran 1086 tarihinde ayn saylam denilen mevikede karşılaştı.melikşah'ın ordusunu kardeşi tututuş yönetiyordu.amacazade 2 selçuklu sultanı arasında çetin bir savaş başladı.savaş esnasında süleyman şah tarafındaki çubuk ve sair türkmenler taraf değiştirerek tutuş tarafına geçti.bu süleyman şah'ın ordusunun bozulmasına neden oldu.
  
  süleyman şah'ın akıbeti hakkında 2 rivayet vardır. ilki ordusu bozulduktan sonra ricat eden süleyman şah'a amcazadesi tutuş yetişmiş süleyman şah atından inerek kalkanının üzerine oturmuştur.tutuş, süleymn şah'ı götürmek istediğinde süleyman şah intihar etmiştir.
  
  bizans tarihçisi anna komneno ise süleyman şah'ın bu savaşta öldürüldüğünü söylemiştir.
  
  süleyman şah'ın ölümü karşısında tutuş'un sözleri çok manidardır. ''sizlere zulmettik;sizleri uzaklaştırdık ve öldürdük'' demiştir.
• yüzme bileymiş keşke.
• dede-oğul-torun-torun çocuğu bahtsızlığının 3. halkası.
  kutalmış soyu hep öldü, öldürüldü. ta aslan yabgu'dan birinci kılıç arslan'a dek hepsi bir şekilde halledildi.
  1077'de iznik'i fethedip anadolu selçuklu devleti'ni kurdu.
  gene selçuklu soyundan tutuş ile mücadele etti, savaşta öldü.(1086)