koine

• büyük iskender'in fetihlerinden sonraki zamanlarda, hellen kültürünün etkin olduğu memleketlerde konuşulan ortak yunan diline verilen addır.
• yeni ahit'i oluşturan metinlerin kaleme alındığı dil.
• (modern yunancada "kini" seklinde telaffuz edilir) iskender'in ordusunda (ionik, dorik, attik gibi) farkli lehcelerle grekce konusan askerler arasinda ortak bir iletisim zemini olusturmak amaciyla attika lehcesi baz alinarak olusturulmus, modern grek dilinin temelini olusturan, hellenistik donemin ortak lehcedir. plutarhos ve polybius bu dilde/lehcede eserler vermistir.
• filistin’de kıyı şehirlerinde ve günümüz ürdün'ün sınırlarının büyük bölümünü kapsayan ve yunanca “on şehir” anlamına gelen dekapolis bölgesinde de konuşulmaktaydı. hatta rivayet odur ki kudüs'te yunanca yazılı yahudi kabirleri varmış.
• koine sanıldığının aksine yunancanın iskenderiye diyalektiği değil ion diyalektiğidir.incil yunancası olduğundan ve iskenderiye zamanın yunan dünyasının kültürel merkezi olduğundan bu şekilde zannedilmektedir.iskenderin fetihlerinden sonra doğu akdeniz den hindistana uzanan bir dünyanın lingua franca sı haline gelmiştir.roma tüm akdenize egemen olmasına rağmen latince hiç bir zaman koine nin gücünü kıramamış nihayetinde ms 7.yüzyıldada doğu romanın resmî dili olmuştur.
• dil dışındaki anlamına iki üç cümleyle bakacak olursak:
  
  antik yunan'da kamusal alan ve özel alan ayrımını (bugünkünden farklı olmak üzere elbette) görürüz. kamusal alan koine ile ifade edilebilirken özel alan ise oikos (ki ekonomi sözcüğünün kökünden türemiştir) ile karşılık bulur.
  
  burası "özgür" insanların kullanımında olan alanlardır özgür insan kimdir? sanıldığı üzere sadece kadınlar, çocuklar ve köleler dışında kalan beyaz erkekler değildir bunun daha açık bir vurgusunu vermek gerekirse: özgür yurttaş, ne hükmeden ne de hükmedilen kişidir, ailenin alanında değil koine'de yani polis'in içinde yer alabilen insandır. buradaki vurguya dikkat emek gerek: hükmeden demek özgür olan demek olamaz yani tek başına olamaz.
  
  ve işte koine (polis alanı/alanları) bu özgür bireylerin, özgürlüklerinin tescillendiği alanlardır. özgürlük oikos'ta değil koine'de kendini ortaya koyar.
• ortak dil
• (bkz: koine dialektos)
• genel, ortak demektir.