• genel olarak kristaller ve kristal yapıların özellikleri ile ilgilenen fizik dalı. elektroniğin teorisi burdan gelir.
  • bu konu hakkinda basi belada olanlar charles kittel'in "introduction to solid state physics" adli ulvi kitabina bas vurabilirler. sinav öncesi hayat kurtarici özellikleri mevcuttur.
  • naci incinin uzmanlık alanlarından biridir.
  • bu konuyu sevmeyenler kendisine "kotu hal fizigi" derler. nefret, ders olarak okutulurken kittel'in berbat kitabi kullanilinca olusur. sonra dersten kalip hook-hall veya omar kullanan bir hocaya duserseniz "yok ya o kadar da kotu degilmis" dersiniz. sonra bir isiniz dustugunde ashcroft-mermin'e bir bakarsiniz ve "vaaay" dersiniz.
  • bu fizik sayesinde yari gecirgen maddeleri tanimalam ver arkasindan bunlarla devre yapmak mumkun olmustur
  • bu isim otuz kirk yidan beridir yerini yogun madde fizigine birakmistir buyuk olcude, cunku ayni sicaklik rejiminde katilardan baska pek cok baska olusum dikkat cekmistir. mesela sivi kristaller, polimerler, camlar...
  • kati hal fizigi ogrenimi hemen her yerde kittel'in ve/veya ashcroft&mermin'in introduction to solid state physics kitaplariyla baslar. kittel'in kitabi digerine gore cok daha compact bir dizayna sahip olup baya genis bir alani hizli bir $ekilde ozetlemek amaciyla hazirlanmistir. formulden formule atlarken aradaki 2-3 adimi kendiniz doldurmak zorunda kalirsiniz ve bunu yapmazsaniz kitabin size pek bir faydasi dokunmaz. a&m kitabi ise her konuyu uzuun uzun paragraflarla aciklayarak, olayin fiziksel aciklamasini sindire sindire ogretmek amacina yonelmi$tir.

    kati hal fizigini ba$langic seviyesinde ogrenmek istiyorsaniz $u konularla yola koyulabilirsiniz:

    -kristal yapilari nasil $eylerdir, basis nedir
    -kristallerin periyodik ozellikleri, fourier serileri
    -bravais lattice, reciprocal lattice nedir ne degildir
    -x ray diffraction nedir, neden belli acilarda yansima olur, yansima ozelliklerinin yukardakilerle bir alakasi var mi?
    -density of states nedir, maddelerin ozisilarini bulmaya yararlar mi?
    -ses dalgalari* madde icinde nasil yayilir, sanki kristalimiz harmonikmi$ gibi muamele cekince nasil oluyor da cins cins fononla karsilasiyoruz. akustik fonon nedir optik fonon nedir. elastik vs. plastik olmak? ya da olmamak.
    -kristal icindeki elektronlar birbirlerinden ve cekirdekteki yuklerden bagimsizdir approximationlari uzerine kurulu olan drude theory ve sommerfeld theory nedir?
    -bu approximation'lar sictigi zaman olabilecekler
    -bloch teoremi nedir, neden bandgapler olu$uyor, degenerate olan wavevectorlerle bir alakalari var mi?*kristal momentumu nedir, elektron momentumu nedir?

    bu noktadan sonra $apkanizi onunuze koyup bir muddet du$unmeniz ve bir karara varmaniz gerekmektedir. zira iki seceneginiz var.
    birincisi quantum mekanigini adam gibi bilme onko$uluna sahiptir. acarsiniz bir liboff, shankar, ya da landau liftshitz, iyice ogrendiginize emin oluncaya kadar cali$irsiniz. akabinde 21 kere "tiramisu" diye tekrar edip 40 hamamdan 40 tas su dokundukten sonra eski kitaplarinizi bir kenara birakip quantum theory of solids uzerinde cali$maya ba$larsiniz. ba$larsiniz ba$lamasina ama cali$ cali$ bitmeyecektir. zira o kadar cok ki$i gotunden hamiltonian uydurup ota boka uygulami$tir ki sirf bunlari okumaya kalksaniz bile omrunuz ciki$mayacagindan dolayi bisik ke$fedemeden bu fani dunyadan gocup gideceksinizdir. o yuzden oturup sizin de gotunuzden hamiltonian sallama vaktiniz gelmi$tir. size tavsiyem bilgisayarda simulasyon yaparak, curve fitting gibi hile hurdalara bula$arak, bitsede gitsek modunda takiliniz ve ne de olsa daha iyi bilenlerin degil, daha iyi goz boyayabilenlerin kazandigi bir sisteme sahip olan akademik dunyada sizden bekleneni yerine getiriniz. (bkz: bir gecede bilimsel makale yazmak) ilk secenegi tercih edenler icin verebilecegim ogutler buraya kadar.

    ikinci secenegi tercih edenlerin, kati hal fizigine adam gibi quantum mekanigi ogrenmeden devam edeceklerini beyan etmi$ bir guruh oldugunu kabullenecek olursak, onlarin yapacagi $ey deney yapmak olacaktir. ortada yapilamayan birsuru deney vardir ve teori cogu zaman deneyin ilerisinde oldugundan dolayi bu deneyleri gercekle$tirebilecek cengaverlere ihtiyac duyulmaktadir. kuantum mekanigi bilmemek de dunyanin sonu degildir. i$inize yarayacak kadarini ogrenmek zaten* kolaydir.

    ucuncu secenegi tercih edenler ise?? $imdi duyar gibiyim ucuncu secenegi tercih edenler ulan ucuncu secenek yoktu ki amuna goyiim diye soylenmekte. arkada$im madem yoktu ne tercih ettin? ben demedim mi ba$ta, tee en ba$ta iki secenegin var diye. cik bak yukari? varmi$ demi? evet varmi$. yok efendim illaki ben marjinal olacam. tamam hadi kirmayacam gene sizleri. i$te bu gorunmeyen ucuncu secenegimizin sirri:
    ucuncu secenegi tercih edenler vakti zamaninda kati hal fizigine bir $ekilde bula$ip, undergrad level bir dersini alip bu i$in fos olduguna karar verir. canlari sikilir bu i$ten. kim hesaplarsa hesaplasin fermi disturibisyonunu banane karde$im derler. neguzel bilgisayarim var oynuyom ben derler. ek$i sozluk de var, kafana gore yaz dok kati hal fizigi uzerine. ahkam kesmesi onlar icin kolay tabii. yok efendim kuantum mekanigi ogrenmek $artmi$ derler! ne biliyosun lavuk? ogrendin mi de konu$uyorsun? tik yok. gordunmu besbelli ogrenmemi$. hatta bra'yi ogrenmi$ ket'i ciki$tiramami$ o derece mal.

    kati haldeki maddelerin fizigini inceleyen bu cok cok muhim bilim dali temel itibariyle boyle bir konudur benim anladigim kadariyla.
  • ogrenmesi ozumsenmesi her babayigidin harci olmayan alan. konuyu adam gibi ogrenrn bi insanin genelde basina sunlar gelir:
    1. ogrenci, kati hal fizigi dersi alir. (fizik bolumunden tabii ki, elektrik muh.ten degil)
    - hoca bi iki hafta icinde ilk odevi verir zaten, ogrenci odevi yapmaya calisir.
    - ilk konular cok zor olmadigi icin ilk odevi yapar. bi iki hafta daha gecer.
    - hoca ikinci odevi verir. bu sefer odev artik borulasmistir. ogrenci odevi yapamaz.
    - ogrenci daha fazla dayanamaz, kittel'in anasina yeterince kufur ettikten sonra, dersi birakir.
  • uzayi atomlar gibi sekli belli belirsiz yapıtaslariyla degil de kuplerle dolduralim diyen bir halin fizigi.
    kupun koselerinde , yuzey merkezlerinde ve merkezinde butun hacmini bulunduran minimum 1, maksimum 4 top bulunabilir der. bu toplar atomdur der. bu toplar ayni atomlarsa farkli; ayri atomlarsa farkli dizilirler der.
    katı hal fizigi olsa da adi gazla da ilgilenir, sıvıyla da...

    (bkz: serbest elektron modeli)
    (bkz: kismi serbest elektron modeli)
hesabın var mı? giriş yap