kırık camlar teorisi

• (bkz: kırık cam teorisi)
• (bkz: kırık pencereler teorisi)
• yolda giderken sigara içtiğinizi düşünün ve izmariti atacak çöp kovasi bulamadiniz. önce yerde başka izmaritler var mi diye bakarsiniz , varsa siz de büyük ihtimal yere atarsınız.şayet yoksa atmak için iki kez düşünürsünüz.
• kırık cam teorisine göre bir binanın çoğu camı kırıksa insanlar diğerini kırmaktan çekinmezler ve bunu büyük bir suç olarak görmezler. hayatlarımız da buna çok benzer,insanlara kırıldığımız şeyleri gösterdiğimizde kırmaktan çekinmezler.
• bir insanın bir suçu işleyen ilk kişi olmaktaki çekincesinin suçu işleyen son kişi olmaktaki çekincesinden daha büyük olması durumu. dikkatinizi çekmek istediğim nokta burada suçun aynı suç, kişinin aynı kişi olması.
• philip zimbardo, bir başka başarılı ancak görece daha az ünlü araştırmaya önderlik etmiştir. bu deneyde, iki sahipsiz araç biri zengin diğer fakir bir mahallede olmak üzere iki ayrı sokağa bırakılmıştır. birkaç saat içinde, fakir mahalledeki araç oldukça büyük zarara uğrarken, diğeri olduğu yerde zarar görmeden kalmış ve bu sonuçlara göre, “yoksulluk ve ötekileştirme” bu suçun işlenmesinde en büyük rolü oynamıştır kanısına ulaşılmıştı. fakat deney hala tamamlanmış değildi. daha sonra araştırmacılar farklı durumlarda oluşan tepkileri gözlemlemek için hala mükemmel durumda olan arabanın camını kırdılar. sizce ne oldu dersiniz? hırsızlık, şiddet ve vandalizm bu arabanın da sonunu aynen fakir mahalledeki arabaya benzetti. sonuç olarak, araştırmacılar sebebin yoksulluk olmadığını; terk edilmiş bir aracın camının kırık olmasının kayıtsızlık, zarar verme ve zaten dikkat çekmeyeceği algısının oluşmasına neden olduğunu anladı. başka bir deyişle, kanunsuzluk, kuralsızlık ve itaatsizlik hissi yaratılmış oldu. kırık cam. o aracın zaten değersiz olduğu izlenimini yarattı. bu koşulda, arabaya yapılan her bir saldırı vandalizm kontrol edilmez hale gelinceye kadar bu fikrin onaylanmasına ve tekrar edilmesine neden oldu.
  
  80'lerde new york metrosu, şehrin en tehlikeli yeriydi. kırık cam teorisini referans alarak metro istasyonundaki zararı telafi etmeye koyuldular. her yer temizlendi, grafitiler silindi ve soygunlara karşı büyük önlemler alınarak cezalar kesilmeye başlandı. sonuç olarak metro daha güvenli bir hale getirildi. bu sonuçları takiben new york polisi suça karşı sıfır tolerans gösterdi. herhangi bir kanun veya kuralın çiğnenmesi kesinlikle yasaklandı; toplumun temiz ve düzenli olması için teşvikte bulunuldu. yani, sonuçta new york city'deki suç oranı büyük ölçüde azaltılmış oldu. kesin olmayan kurallarla tıpkı araba deneyindeki gibi camların kırılmaya devam edeceği aşikar. bu esnekliğin artık çok gevşek olmaya başladığı kuruluşlarda da olabilir. kimsenin onarmadığı bir binada kırık bir cam varsa, diğer camların sonunun da aynı olması kaçınılmazdır. eğer bir toplumda umutsuzluk işaretleri görülüyor ve kimse umursamıyorsa, bu o toplumda daha fazla suç işlenmesinin yolunu açabilir. küçük aksaklıklar büyük problemlere ve bunlar da kaosa neden olabilir. bu yalnızca somut varlıklar için geçerli değil; yolsuzluk da buna verilebilecek bir diğer örnek. eğer küçük taşkınlıklar çıkmasına izin verilirse insanlar aynı türden suçları daha sık işlemeye başlar
• binanın camlarından biri bile kırık olsa, o camı hemen tamir ettirmezseniz, çok kısa sürede, oradan geçen herkes bir taş atıp, binanın tüm camlarını kırar.
  buna göre bir binanın çoğu camı kırıksa insanlar diğerlerini kırmakta çekinmezler ve bunu suç olarak görmezler. hayat da buna benzer, insanlara kırıklarımızı gösterdikçe kırmaktan çekinmezler.
• o yüzden kırığınızı hemencecik tamir ettirin, ve de kimseye göstermeyin.
• zimbardo "ilk camın kırılmasına ya da çevreyi kirleten ilk duvar yazısına izin vermemek gerek. uğradığınız haksızlığa verdiğiniz ilk taviz, sizi üzene gösterdiğiniz ilk alttan alma, kırıldığınız andaki ilk içe atış, hepsi hepsi hepsi! işe ilk kırılan camdan başlamak lazım. ilk kırılan cam bağımsızlık...ve geciken adaletin adam sendeciliği oluyor." diyor.
• dolaptaki lupponun içinden alıp tekrar açılmamış gibi yerine koymanız durumunda daha fazla luppo yiyebilmenizin de açıklamasıdır. açıldığı görülen luppo daha hızlı tükenir.
  
  bir toplum davranışları teorisi.