imar kanunu

• imar kanunu
  
  kanun numarası : 3194
  kabul tarihi : 3/5/1985
  yayımlandığı r. gazete: tarih: 9/5/1985 sayı: 18749
  yayımlandığı düstur : tertip: 5 cilt: 24 sayfa: 378
  
  birinci bölüm
  genel hükümler
  
  amaç:
  
  madde 1 - bu kanun, yerleşme yerleri ile bu yerlerdeki yapılaşmaların; plan,
  fen, sağlık ve çevre şartlarına uygun teşekkülünü sağlamak amacıyla düzenlenmiş-
  tir.
  
  kapsam:
  
  madde 2 - belediye ve mücavir alan sınırları içinde ve dışında kalan yerler-
  de yapılacak planlar ile inşa edilecek resmi ve özel bütün yapılar bu kanun hü-
  kümlerine tabidir.
  
  genel esas:
  
  madde 3 - herhangi bir saha, her ölçekteki plan esaslarına, bulunduğu bölge-
  nin şartlarına ve yönetmelik hükümlerine aykırı maksatlar için kullanılamaz.
  
  istisnalar:
  
  madde 4 - 2634 sayılı turizmi teşvik kanunu, 2863 sayılı kültür ve tabiat
  varlıklarını koruma kanunu, bu kanunun ilgili maddelerine uyulmak kaydı ile 2960
  sayılı istanbul boğaziçi kanunu ve 3030 sayılı büyük şehir belediyelerinin yöne-
  timi hakkında kanun ile diğer özel kanunlar ile belirlenen veya belirlenecek
  olan yerlerde, bu kanunun özel kanunlara aykırı olmayan hükümleri uygulanır.
  türk silahlı kuvvetlerine ait harekat, eğitim ve savunma amaçlı yapılar
  için, bu kanun hükümlerinden hangisinin ne şekilde uygulanacağı milli savunma
  bakanlığı ile bayındırlık ve iskan bakanlığı tarafından müştereken belirlenir.
  
  tanımlar:
  
  madde 5 - bu kanunda geçen terimlerden bazıları aşağıda tanımlanmıştır.
  nazım imar planı; varsa bölge veya çevre düzeni planlarına uygun olarak ha-
  lihazır haritalar üzerine, yine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak çizilen
  ve arazi parçalarının; genel kullanış biçimlerini, başlıca bölge tiplerini, böl-
  gelerin gelecekteki nüfus yoğunluklarını, gerektiğinde yapı yoğunluğunu, çeşitli
  yerleşme alanlarının gelişme yön ve büyüklükleri ile ilkelerini, ulaşım sistem-
  lerini ve problemlerinin çözümü gibi hususları göstermek ve uygulama imar plan-
  larının hazırlanmasına esas olmak üzere düzenlenen, detaylı bir raporla açıkla-
  nan ve raporuyla beraber bütün olan plandır.
  uygulama imar planı;tasdikli halihazır haritalar üzerine varsa kadastral du-
  rumu işlenmiş olarak nazım imar planı esaslarına göre çizilen ve çeşitli bölge-
  
  kanunlar, temmuz 1989 (ek - 4)
  
  lerin yapı adalarını, bunların yoğunluk ve düzenini, yolları ve uygulama için
  gerekli imar uygulama programlarına esas olacak uygulama etaplarını ve diğer
  bilgileri ayrıntıları ile gösteren plandır.
  yerleşme alanı; imar planı sınırı içindeki yerleşik ve gelişme alanlarının
  tümüdür.
  imar adası; imar planındaki esaslara göre meydana gelen adadır.
  imar parseli; imar adaları içerisindeki kadastro parsellerinin imar kanunu,
  imar planı ve yönetmelik esaslarına göre düzenlenmiş şeklidir.
  kadastro adası; kadastro yapıldığı zaman var olan adadır.
  kadastro parseli; kadastro yapıldığı zaman kadastro adaları içinde bulunan
  mülkiyeti tescilli parseldir.
  yapı; karada ve suda, daimi veya muvakkat, resmi ve hususi yeraltı ve yerüs-
  tü inşaatı ile bunların ilave, değişiklik ve tamirlerini içine alan sabit ve
  müteharrik tesislerdir.
  bina; kendi başına kullanılabilen, üstü örtülü ve insanların içine girebile-
  cekleri ve insanların oturma, çalışma, eğlenme veya dinlenmelerine veya ibadet
  etmelerine yarıyan, hayvanların ve eşyaların korunmasına yarayan yapılardır.
  ilgili idare; belediye ve mücavir alan sınırları içinde belediye, dışında
  valiliktir.
  
  bakanlık; bayındırlık ve iskan bakanlığıdır.
  mücavir alan; imar mevzuatı bakımından belediyelerin kontrol ve mesuliyeti
  altına verilmiş olan alanlardır.
  çevre düzeni planı;
  ülke ve bölge plan kararlarına uygun olarak konut, sanayi, tarım, turizm,
  ulaşım gibi yerleşme ve arazi kullanılması kararlarını belirleyen plandır.
  (ek:26/4/1989-3542/1 md.) fen adamları; yapı, elektrik tesisatı, sıhhi tesi-
  sat ve ısıtma, makine, harita-kadastro ve benzeri alanlarda mesleki ve teknik
  öğrenim veren en az lise dengi okullardan mezun olmuş veya lise mezunu olup, bir
  öğretim yılı süreyle bakanlıkların açmış olduğu kursları başarıyla tamamlamış
  olanlar ile 3308 sayılı çıraklık ve meslek eğitimi kanununa göre ustalık belge-
  sine sahip olan elemanlardır.
  ayrıca, bu kanunda adı geçen diğer tanımlar bakanlıkça hazırlanacak yönetme-
  likte tarif edilir.
  ikinci bölüm
  imar planları ile ilgili esaslar
  
  planlama kademeleri:
  
  madde 6 - planlar, kapsadıkları alan ve amaçları açısından; "bölge planları"
  ve "imar planları", imar planları ise, "nazım imar planları" ve "uygulama imar
  planları" olarak hazırlanır. uygulama imar planları, gerektiğinde etaplar halin-
  de de yapılabilir.
  
  halihazır harita ve imar planları:
  
  madde 7 - halihazır harita ve imar planlarının yapılmasında aşağıda belirti-
  len hususlara uyulur.
  a) halihazır haritası bulunmayan yerleşim yerlerinin halihazır haritaları
  belediyeler veya valiliklerce yapılır veya yaptırılır. bu haritaların tasdik
  mercii belediyeler ve valilikler olup tasdikli bir nüshası bakanlığa, diğer bir
  nüshası da ilgili tapu dairesine gönderilir.
  b) son nüfus sayımında, nüfusu 10.000'i aşan yerleşmelerin imar planlarının
  yaptırılmaları mecburidir.
  son nüfus sayımında nüfus 10.000'i aşmayan yerleşmelerde, imar planı yapıl-
  masının gerekli olup olmadığına belediye meclisi karar verir. mevcut imar plan-
  ları yürürlüktedir.
  
  c) mevcut planların yerleşmiş nüfusa yetersiz olması durumunda veya yeni
  yerleşme alanlarının acilen kullanmaya açılmasını temin için; belediyeler veya
  valiliklerce yapılacak mevzi imar planlarına veya imar planı olmayan yerlerde
  bakanlıkça hazırlanacak yönetmelik esaslarına göre uygulama yapılır.
  haritaların alınmasına veya imar planlarının tatbikatına memur edilen vazi-
  feliler, vazifelerini yaparlarken 2613 sayılı kadastro ve tapu tahriri kanununun
  7 nci maddesindeki selahiyeti haizdirler.
  planların hazırlanması ve yürürlüğe konulması:
  
  madde 8 - planların hazırlanmasında ve yürürlüğe konulmasında aşağıda belir-
  tilen esaslara uyulur.
  a) bölge planları; sosyo - ekonomik gelişme eğilimlerini, yerleşmelerin ge-
  lişme potansiyelini, sektörel hedefleri, faaliyetlerin ve alt yapıların dağılı-
  mını belirlemek üzere hazırlanacak bölge planlarını, gerekli gördüğü hallerde
  devlet planlama teşkilatı yapar veya yaptırır.
  b) imar planları; nazım imar planı ve uygulama imar planından meydana gelir.
  mevcut ise bölge planı ve çevre düzeni plan kararlarına uygunluğu sağlanarak,
  belediye sınırları içinde kalan yerlerin nazım ve uygulama imar planları ilgili
  belediyelerce yapılır veya yaptırılır. belediye meclisince onaylanarak yürürlüğe
  girer. bu planlar onay tarihinden itibaren belediye başkanlığınca tespit edilen
  ilan yerlerinde bir ay süre ile ilan edilir. bir aylık ilan süresi içinde plan-
  lara itiraz edilebilir. belediye başkanlığınca belediye meclisine gönderilen
  itirazlar ve planları belediye meclisi onbeş gün içinde inceleyerek kesin kara-
  ra bağlar.
  belediye ve mücavir alan dışında kalan yerlerde yapılacak planlar valilik
  veya ilgilisince yapılır veya yaptırılır. valilikçe uygun görüldüğü takdirde
  onaylanarak yürürlüğe girer. onay tarihinden itibaren valilikçe tespit edilen
  ilan yerinde bir ay süre ile ilan edilir. bir aylık ilan süresi içinde planlara
  itiraz edilebilir. itirazlar valiliğe yapılır, valilik itirazları ve planları
  onbeş gün içerisinde inceleyerek kesin karara bağlar.
  onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.
  kesinleşen imar planlarının bir kopyası, bakanlığa gönderilir.
  imar planları alenidir. bu aleniyeti sağlamak ilgili idarelerin görevidir.
  belediye başkanlığı ve mülki amirlikler, imar planının tamamını veya bir kısmını
  kopyalar veya kitapçıklar haline getirip çoğaltarak tespit edilecek ücret karşı-
  lığında isteyenlere verir.
  imar planlarında bakanlığın yetkisi:
  
  madde 9 - bakanlık gerekli görülen hallerde, kamu yapıları ile ilgili imar
  planı ve değişikliklerinin, umumi hayata müessir afetler dolayısıyla veya toplu
  konut uygulaması veya gecekondu kanununun uygulanması amacıyla yapılması gereken
  planların ve plan değişikliklerinin, birden fazla belediyeyi ilgilendiren metro-
  politen imar planlarının veya içerisinden veya civarından demiryolu veya karayo-
  lu geçen, hava meydanı bulunan veya havayolu veya denizyolu bağlantısı bulunan
  yerlerdeki imar ve yerleşme planlarının tamamını veya bir kısmını, ilgili bele-
  diyelere veya diğer idarelere bu yolda bilgi vererek ve gerektiğinde işbirliği
  sağlayarak yapmaya, yaptırmaya, değiştirmeye ve re'sen onaylamaya yetkilidir.
  (ek:24/11/1994 - 4046/41 md.) belediye hudutları ve mücavir alanlar içeri-
  sinde bulunan ve özelleştirme programına alınmış kuruluşlara ait arsa ve arazi-
  lerin, ilgili kuruluşlardan gerekli görüş, (belediye) (1) alınarak çevre imar
  bütünlüğünü bozmayacak (ek ibare: 3/4/1997 - 4232/4 md.) imar tadilatları ve
  mevzi imar planlarının ve buna uygun imar durumlarının başbakanlık özelleştirme
  idaresi başkanlığınca hazırlanarak özelleştirme yüksek kurulunca onaylanmak su-
  retiyle yürürlüğe girer ve ilgili belediyeler bu arsa ve arazilerin imar fonksi-
  yonlarını 5 yıl değiştiremezler. (ek ibare: 3/4/1997 - 4232/4 md.) ilgili bele-
  diyeler görüşlerini onbeş gün içinde bildirir.
  bir kamu hizmetinin görülmesi maksadı ile resmi bina ve tesisler için imar
  planlarında yer ayrılması veya bu amaçla değişiklik yapılması gerektiği takdir-
  de, bakanlık, valilik kanalı ile ilgili belediyeye talimat verebilir veya gere-
  kirse imar planının resmi bina ve tesislerle ilgili kısmını re'sen yapar ve
  onaylar.
  -------------
  (1) parantez içi hüküm; 3/4/1997 tarih ve 4232 sayılı kanunun 4 üncü maddesi
  ile metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
  
  bakanlık birden fazla belediyeyi ilgilendiren imar planlarının hazırlanma-
  sında, kabul ve onaylanması safhasında ortaya çıkabilecek ihtilafları halleder,
  gerektiğinde re'sen onaylar.
  (ek fıkra : 20/6/1987 - 3394/7 md.; iptal : ana.mah.26/9/1991 tarih ve e.
  1990/38, k. 1991/32 sayılı kararı ile.)
  kesinleşen planlar ilgili belediyelere ve valiliklere tebliğ edilir. bu
  planların uygulanması mecburidir.
  re'sen yapılan planlardaki değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.
  
  imar programları, kamulaştırma ve kısıtlılık hali:
  
  madde 10 - belediyeler; imar planlarının yürürlüğe girmesinden en geç 3 ay
  içinde, bu planı tatbik etmek üzere 5 yıllık imar programlarını hazırlarlar. beş
  yıllık imar programlarının görüşülmesi sırasında ilgili yatırımcı kamu kuruluş-
  larının temsilcileri görüşleri esas alınmak üzere meclis toplantısına katılır.
  bu programlar, belediye meclisinde kabul edildikten sonra kesinleşir. bu program
  içinde bulunan kamu kuruluşlarına tahsis edilen alanlar, ilgili kamu kuruluşla-
  rına bildirilir. beş yıllık imar programları sınırları içinde kalan alanlardaki
  kamu hizmet tesislerine tahsis edilmiş olan yerleri ilgili kamu kuruluşları, bu
  program süresi içinde kamulaştırırlar. bu amaçla gerekli ödenek, kamu kuruluşla-
  rının yıllık bütçelerine konulur.
  imar programlarında, umumi hizmetlere ayrılan yerler ile özel kanunları ge-
  reğince kısıtlama konulan gayrimenkuller kamulaştırılıncaya veya umumi hizmet-
  lerle ilgili projeler gerçekleştirilinceye kadar bu yerlerle ilgili olarak diğer
  kanunlarla verilen haklar devam eder.
  
  kamuya ait gayrimenkuller:
  
  madde 11 - imar planlarında; meydan, yol, park, yeşil saha, otopark, toplu
  taşıma istasyonu ve terminal gibi umumi hizmetlere ayrılmış yerlere rastlayan
  vakıflar genel müdürlüğüne ait gayrimenkuller ile askeri yasak bölgeler, güven-
  lik bölgeleri ile ülke güvenliği ile doğrudan doğruya ilgili türk silahlı kuv-
  vetlerine ait harekat ve savunma amaçlı yerler hariç hazine ve özel idareye ait
  arazi ve arsalar belediye veya valiliğin teklifi, maliye ve gümrük bakanlığının
  onayı ile belediye ve mücavir alan sınırları içinde belediyeye; belediye ve mü-
  cavir alan hudutları dışında özel idareye bedelsiz terk edilir ve tapu kaydı
  terkin edilir. ancak, bu yerlerin üzerinde bina bulunduğu takdirde, arsası hariç
  yalnız binanın halihazır kıymeti için takdir edilecek bedel ödenir. bedeli ve
  ödeme şekli taraflarca tespit olunur.
  bu suretle maledilen arazi ve arsalar belediye veya özel idare tarafından
  satılamaz ve başka bir maksat için kullanılamaz. bu hususta tapu kütüğünün
  beyanlar hanesine gerekli şerh konur.
  bu yerlerin kullanılış şekli, yeni bir imar planıyla değiştirilip özel mül-
  kiyete konu olabilecek hale getirildiği takdirde, bu yerler devir alınan idareye
  belediye
  
  veya özel idarece aynı usulle iade edilir. buna aykırı davranışı sabit olan il-
  gililer şahsen sorumludur. bu terkinler hiçbir şekilde resim, harç ve vergiye
  tabi değildir.
  (değişik: 25/2/1998 - 4342/35 md.) hazırlanan imar planı sınırları içindeki
  kadastral yollar ile meydanlar, imar planının onayı ile bu vasıflarını kendili-
  ğinden kaybederek, onaylanmış imar planı kararı ile getirilen kullanma amacına
  konu ve tabi olurlar.
  
  cephe hattı:
  
  madde 12 - imar planlarında gösterilen cephe hattından önde bina yapılamaz.
  herhangi bir arsanın cephe hattının gerisinde kalan kısmı, plan ve yönetmelik
  esaslarına uygun bina inşaatına yetmiyorsa, beş yıllık imar programı içinde olup
  olmadığına göre, 10 uncu maddede belirtilen müddetler içerisinde 18 inci madde
  hükümleri tatbik edilmediği veya başka bir şekilde halline imkan bulunmadığı
  takdirde mal sahibinin yazılı müracaatı üzerine, bu arsanın tamamı ilgili idare-
  lerce kamulaştırılır.
  
  imar planlarında umumi hizmetlere ayrılan yerler:
  
  madde 13 - resmi yapılara, tesislere ve okul, cami, yol, meydan, otopark,
  yeşil saha, çocuk bahçesi, pazar yeri, hal, mezbaha ve benzeri umumi hizmetlere
  ayrılan alanlarda inşaata ve mevcut bina varsa esaslı değişiklik ve ilaveler ya-
  pılmasına izin verilmez. ancak imar programına alınıncaya kadar mevcut kullanma
  şekli devam eder.
  imar programına alınan alanlarda kamulaştırma yapılıncaya kadar emlak vergi-
  si ödenmesi durdurulur. kamulaştırmanın yapılması halinde durdurma tarihi ile
  kamulaştırma tarihi arasında tahakkuk edecek olan emlak vergisi, kamulaştırmayı
  yapan idare tarafından ödenir. birinci fıkrada yazılı yerlerin kamulaştırma ya-
  pılmadan önce plan değişikliği ile kamulaştırmayı gerektirmeyen bir maksada ay-
  rılması halinde ise durdurma tarihinden itibaren geçen sürenin emlak vergisini
  mal sahibi öder.
  ancak, parsel sahibi imar planlarının tasdik tarihinden itibaren beş yıl
  sonra müracaat ettiğinde imar planlarında meydana gelen değişikliklerden ve ci-
  varın özelliklerinden dolayı okul, cami ve otopark sahası ve benzeri umumi hiz-
  metlere ayrılan alanlardan ilgili kamu kuruluşunca yapımından vazgeçildiğine da-
  ir görüş alındığı takdirde, tüm belirli çevredeki nüfus, yoğunluk ve donatım
  dengesini yeniden irdeleyerek hazırlanacak yeni imar planına göre inşaat yapı-
  lır. bu kanunun yayımı tarihinden önce yapılan imar planlarında, bahsedilen beş
  yıllık süre bu kanunun yürürlük tarihinden itibaren geçerlidir.
  onaylanmış imar planlarında, birinci fıkrada yazılı yerlerdeki arsa ve ara-
  zilerin, bu kanunda öngörülen düzenleme ortaklık payı oranı üzerindeki miktarla-
  rının mal sahiplerince ilgili idarelere bedelsiz olarak terk edilmesi halinde
  bu terk işlemlerinden ayrıca emlak alım ve satım vergisi alınmaz.
  
  irtifak hakları:
  
  madde 14 - belediye veya valilikler, imar planlarının uygulanması sırasında,
  bir gayrimenkulün tamamını kamulaştırmadan o yerin muayyen saha, yükseklikte ve
  derinliğindeki kısmı üzerinde kamu yararı amacıyla irtifak hakkı tesis edebilir.
  belediyeler veya valilikler, mümkün olan yer ve hallerde mal sahibinin muva-
  fakatiyle, bedelsiz irtifak hakkı verme karşılığında, bedelsiz irtifak hakkı
  tesis edebilir.
  
  üçüncü bölüm
  ifraz ve tevhid işleri
  
  ifraz ve tevhid:
  
  madde 15 - imar planlarına göre yol, meydan, yeşil saha, park ve otopark gi-
  bi umumi hizmetlere ayrılan yerlere rastlayan gayrimenkullerin bu kısımlarının
  ifrazına veya tevhidine izin verilmez.
  imar parselasyon planı tamamlanmış olan yerlerde yapılacak ifraz veya tevhi-
  din bu planlara uygun olması şarttır.
  imar planlarında parsel cepheleri tayin edilmeyen yerlerde yapılacak ifraz-
  ların, asgari cephe genişlikleri ve büyüklükleri yönetmelikte belirtilen esasla-
  ra göre tespit edilir.
  imar planı dışında kalan alanlarda yönetmeliklerinde tayin edilecek miktar-
  lardan küçük ifrazlara izin verilmez.
  
  tescil ve şüyuun izalesi:
  
  madde 16 - belediye ve mücavir alan hudutları içindeki gayrimenkullerin
  re'sen veya müracaat üzerine tevhid veya ifrazı, bunlar üzerinde irtifak hakkı
  tesisi veya bu hakların terkini, bu kanun ve yönetmelik hükümlerine uygunluğu
  belediye encümenleri veya il idare kurullarınca onaylanır.
  onaylama işlemi, müracaatın belediyelere veya valiliklere intikalinden iti-
  baren en geç 30 gün içinde sonuçlandırılır ve tescil veya terkini için 15 gün
  içinde tapuya bildirilir.
  tapu dairesi, tescil veya terkin işlemini bir ay içinde sonuçlandırmak zo-
  rundadır.
  bu kanun hükümlerine göre şüyulandırılan gayrimenkullerin sahipleri ilgili
  idarenin tebliği tarihinden itibaren altı ay içinde aralarında anlaşamadıkları
  veya şüyuun izalesi için, mahkemeye müracaat edilmediği takdirde ilgili idare
  hissedarmış gibi, şüyuun izalesi davası açabilir.
  tarafların rızası veya mahkeme kararı ile şüyuun izalesi ve arazi taksimi de
  yukarıdaki hükümlere tabidir.
  
  kamulaştırmadan arta kalan kısımlar:
  
  madde 17 - belediye veya valilik, kendi malı olan veya imar planlarının tat-
  biki sonucu kamulaştırmadan artan parçalarla, istikameti değiştirilen veya kapa-
  nan yol ve meydanlarda hasıl olan sahalardan müstakil inşaata elverişli olmayan
  parçaları, bitişiğindeki arsa veya bina sahibine bedel takdiri suretiyle satmak,
  gayrimenkul sahiplerinin yola giden yerlerden dolayı tahakkuk eden istihkakları-
  nı bedel takdiri suretiyle değiştirmek ve komşu gayrimenkul sahibi takdir edilen
  bedelle satın almaktan imtina ederse, şüyulandırıp satmak suretiyle imar planına
  uygunluğunu temin eder.
  bunlardan müstakil inşaata elverişli olanları, kamu yararı için, belediye
  veya valilikçe yeri alınan şahısların muvafakatları halinde istihkaklarına
  karşılık olarak bedel takdiri ve icabında denklik temini suretiyle değiştirmeye
  belediye ve valilik yetkilidir.
  ayrıca belediye veya valilikler ile şüyulu olan müstakil inşaat yapmaya mü-
  sait bulunan imar parsellerinde, belediye veya valilikler, hisselerini parselin
  diğer hissedarlarına bedel takdiri suretiyle satmaya, ilgililer satın almaktan
  imtina ederse, şüyuun izalesi suretiyle sattırmaya yetkilidir.
  bu maddeye göre bedel takdirleri ve bu bedellere itiraz şekilleri 2942 sayı-
  lı kamulaştırma kanunu hükümlerine göre yapılır.
  
  arazi ve arsa düzenlemesi:
  
  madde 18 - imar hududu içinde bulunan binalı veya binasız arsa ve arazileri
  malikleri veya diğer hak sahiplerinin muvafakatı aranmaksızın, birbirleri ile,
  yol fazlaları ile, kamu kurumlarına veya belediyelere ait bulunan yerlerle bir-
  leştirmeye, bunları yeniden imar planına uygun ada veya parsellere ayırmaya,
  müstakil, hisseli veya kat mülkiyeti esaslarına göre hak sahiplerine dağıtmaya
  ve re'sen tescil işlemlerini yaptırmaya belediyeler yetkilidir. sözü edilen yer-
  ler belediye ve mücavir alan dışında ise yukarıda belirtilen yetkiler valilikçe
  kullanılır.
  belediyeler veya valiliklerce düzenlemeye tabi tutulan arazi ve arsaların
  dağıtımı sırasında bunların yüzölçümlerinden yeteri kadar saha, düzenleme dola-
  yısıyla meydana gelen değer artışları karşılığında "düzenleme ortaklık payı"
  olarak düşülebilir. ancak, bu maddeye göre alınacak düzenleme ortaklık payları,
  düzenlemeye tabi tutulan arazi ve arsaların düzenlemeden önceki yüzölçümlerinin
  yüzde otuzbeşini geçemez.
  düzenleme ortaklık payları, düzenlemeye tabi tutulan yerlerin ihtiyacı olan
  yol, meydan, park, otopark, çocuk bahçesi, yeşil saha, cami ve karakol gibi umu-
  mi hizmetlerden ve bu hizmetlerle ilgili tesislerden başka maksatlarda kullanı-
  lamaz.
  düzenleme ortaklık paylarının toplamı, yukarıdaki fıkrada sözü geçen umumi
  hizmetler için, yeniden ayrılması gereken yerlerin alanları toplamından az oldu-
  ğu takdirde, eksik kalan miktar belediye veya valilikçe kamulaştırma yolu ile
  tamamlanır.
  herhangi bir parselden bir miktar sahanın kamulaştırılmasının gerekmesi ha-
  linde düzenleme ortaklık payı, kamulaştırmadan arta kalan saha üzerinden ayrı-
  lır.
  bu fıkra hükümlerine göre, herhangi bir parselden bir defadan fazla düzenle-
  me ortaklık payı alınmaz. ancak, bu hüküm o parselde imar planı ile yeniden bir
  düzenleme yapılmasına mani teşkil etmez.
  bu düzenlemeye tabi tutulan arazi ve arsaların düzenleme ortaklık payı alı-
  nanlarından, bu düzenleme sebebiyle ayrıca değerlendirme resmi alınmaz.
  üzerinde bina bulunan hisseli parsellerde, şüyulanma sadece zemine ait olup,
  şüyuun giderilmesinde bina bedeli ayrıca dikkate alınır.
  düzenleme sırasında, plan ve mevzuata göre muhafazasında mahzur bulunmayan
  bir yapı, ancak bir imar parseli içinde bırakılabilir. tamamının veya bir kısmı-
  nın plan ve mevzuat hükümlerine göre muhafazası mümkün görülemeyen yapılar ise,
  birden fazla imar parseline de rastlayabilir. hisseli bir veya birkaç parsel
  üzerinde kalan yapıların bedelleri, ilgili parsel sahiplerince yapı sahibine
  ödenmedikçe ve aralarında başka bir anlaşma temin edilmedikçe veya şüyuu gide-
  rilmedikçe bu yapıların eski sahipleri tarafından kullanılmasına devam olunur.
  bu maddede belirtilen kamu hizmetlerine ayrılan yerlere rastlayan yapılar,
  belediye veya valilikçe kamulaştırılmadıkça yıktırılamaz.
  düzenlenmiş arsalarda bulunan yapılara, ilgili parsel sahiplerinin muvafa-
  katları olmadığı veya plan ve mevzuat hükümlerine göre mahzur bulunduğu takdir-
  de, küçük ölçüdeki zaruri tamirler dışında ilave, değişiklik ve esaslı tamir iz-
  ni verilemez. düzenlemeye tabi tutulması gerektiği halde, bu madde hükümlerinin
  tatbiki mümkün olmayan hallerde imar planı ve yönetmelik hükümlerine göre müsta-
  kil inşaata elverişli olan kadastral parsellere plana göre inşaat ruhsatı veri-
  lebilir.
  
  bu maddenin tatbikinde belediye veya valilik, ödeyecekleri kamulaştırma be-
  deli yerine ilgililerin muvafakatı halinde kamulaştırılması gereken yerlerine
  karşılık, plan ve mevzuat hükümlerine göre yapı yapılması mümkün olan belediye
  veya valiliğe ait sahalardan yer verebilirler.
  veraset yolu ile intikal eden, bu kanun hükümlerine göre şüyulandırılan kat
  mülkiyeti kanunu uygulaması, tarım ve hayvancılık, turizm, sanayi ve depolama
  amacı için yapılan hisselendirmeler ile cebri icra yolu ile satılanlar hariç
  imar planı olmayan yerlerde her türlü yapılaşma amacıyla arsa ve parselleri his-
  selere ayıracak özel parselasyon planları, satış vaadi sözleşmeleri yapılamaz.
  
  parselasyon planlarının hazırlanması ve tescili:
  
  madde 19 - imar planlarına göre parselasyon planları yapılıp, belediye ve
  mücavir alan içinde belediye encümeni, dışında ise il idare kurulunun onayından
  sonra yürürlüğe girer. bu planlar bir ay müddetle ilgili idarede asılır. ayrıca
  mutat vasıtalarla duyurulur. bu sürenin sonunda kesinleşir. tashih edilecek
  planlar hakkında da bu hüküm uygulanır.
  kesinleşen parselasyon planları tescil edilmek üzere tapu dairesine gönderi-
  lir. bu daireler ilgililerin muvafakatı aranmaksızın, sicilleri planlara göre
  re'sen tanzim ve tesis ederler.
  bir parsel üzerinde birden fazla bina ve tesislerin yapımı gerektiğinde
  (kooperatif evleri, siteler, toplu konut inşatı gibi) imar parselasyon planları
  ifraza gerek kalmadan bu ihtiyacı karşılayacak şekilde düzenlenir veya değişti-
  rilir ve burada, talep halinde, kat mülkiyeti kanunu hükümleri uygulanır.
  
  dördüncü bölüm
  yapı ve yapı ile ilgili esaslar
  
  yapı:
  
  madde 20 - yapı:
  a) kuruluş veya kişilerce kendilerine ait tapusu bulunan arazi, arsa veya
  parsellerde,
  b) kuruluş veya kişilerce, kendisine ait tapusu bulunmamakla beraber kamu
  kurum ve kuruluşlarının vermiş oldukları tahsis veya irtifak hakkı tesis bel-
  geleri ile,
  imar planı, yönetmelik, ruhsat ve eklerine uygun olarak yapılabilir.
  
  yapı ruhsatiyesi:
  
  madde 21 - bu kanunun kapsamına giren bütün yapılar için 26 ncı maddede be-
  lirtilen istisna dışında belediye veya valiliklerden (....) (1) yapı ruhsatiyesi
  alınması mecburidir.
  ruhsat alınmış yapılarda herhangi bir değişiklik yapılması da yeniden ruhsat
  alınmasına bağlıdır. bu durumda; bağımsız bölümlerin brüt alanı artmıyorsa ve
  nitelik değişmiyorsa ruhsat, hiçbir vergi, resim ve harca tabi olmaz.
  ancak; derz, iç ve dış sıva, boya, badana, oluk, dere, doğrama, döşeme ve
  tavan kaplamaları, elektrik ve sıhhi tesisat tamirleri ile çatı onarımı ve kire-
  mit aktarılması ve yönetmeliğe uygun olarak mahallin hususiyetine göre belediye-
  lerce
  ---------
  
  (1) bu aradaki "...veya yeminli serbest mimarlık ve mühendislik bürolarından..."
  ibaresi; anayasa mahkemesinin 11/12/1986 tarih ve e. 1985/11, k. 1986/29
  sayılı kararı ile iptal edilmiştir.
  
  hazırlanacak imar yönetmeliklerinde belirtilecek taşıyıcı unsuru etkilemeyen di-
  ğer tadilatlar ve tamiratlar ruhsata tabi değildir.
  belediyeler veya valilikler mahallin ve çevrenin özelliklerine göre yapılar
  arasında uyum sağlamak, güzel bir görünüm elde etmek amacıyla dış cephe boya ve
  kaplamaları ile çatının malzemesini ve rengini tayin etmeye yetkilidir. bu kanu-
  nun yürürlüğe girmesinden önce yapılmış olan yapılar da bu hükme tabidir.
  
  ruhsat alma şartları:
  
  madde 22 - yapı ruhsatiyesi almak için belediye, valilik (....) (1) bürola-
  rına yapı sahipleri veya kanuni vekillerince dilekçe ile müracaat edilir. dilek-
  çeye sadece tapu (istisnai hallerde tapu senedi yerine geçecek belge), mimari
  proje, statik proje, elektrik ve tesisat projeleri, resim ve hesapları, röperli
  veya yoksa, ebatlı kroki eklenmesi gereklidir.
  belediyeler veya valiliklerce (....) (2) ruhsat ve ekleri incelenerek eksik
  ve yanlış bulunmuyorsa müracaat tarihinden itibaren en geç otuz gün içinde yapı
  ruhsatiyesi verilir.
  eksik veya yanlış olduğu takdirde; müracaat tarihinden itibaren onbeş gün
  içinde müracaatçıya ilgili bütün eksik ve yanlışları yazı ile bildirilir. eksik
  ve yanlışlar giderildikten sonra yapılacak müracaattan itibaren en geç onbeş gün
  içinde yapı ruhsatiyesi verilir.
  
  geliştirme alanlarında yapı ruhsatı:
  
  madde 23 - iskan hudutları içinde olup da, imar planında beldenin inkişafına
  ayrılmış bulunan sahalarda her ne şekilde olursa olsun, yapı izni verilebilmesi
  için;
  a) bu sahaların imar planı esaslarına ve yönetmelik hükümlerine uygun olarak
  parselasyon planlarının belediye encümeni veya il idare kurulunca tasdik edilmiş
  bulunması,
  b) plana ve bulunduğu bölgenin şartlarına göre yollarının, pis ve içme suyu
  şebekeleri gibi teknik alt yapısının yapılmış olması,
  şarttır.
  ancak, bunlardan parselasyon planları tasdik edilmiş olmakla beraber yolu,
  pis ve içme suyu şebekeleri gibi teknik alt yapısı henüz yapılmamış olan yerler-
  de, ilgili idarenin izni halinde ve ilgili idarece hazırlanacak projeye uygun
  olarak yaptıranlara veya parselleri hizasına rastlayan ve yönetmelikte belirtil-
  diği şekilde hissesine düşen teknik alt yapı bedelini % 25 peşin ödeyip geri ka-
  lan % 75 ini alt yapı hizmetinin ilgili idaresince tamamlanacağı tarihten en geç
  altı ay içinde ödemeyi taahhüt edenlere de yapı ruhsatı verilir. kanalizasyon
  tesisinin yapı bitirilip kullanılmaya başlanacağı tarihe kadar yapılmaması
  halinde, fosseptik veya benzeri geçici bir tesis yaptırılması yoluna gidilir.
  bu yapılmadığı takdirde yapıya kullanma izni verilemez. ana tesis yapıldığında
  yapı sahibi veya sahipleri lağım ayaklarını bu tesise bağlamaya mecburdurlar.
  -------------
  (1) bu aradaki ".... veya yeminli serbest mimarlık ve mühendislik ..." ibaresi;
  anayasa mahkemesinin 11/12/1986 tarih ve e. 1985/11, k. 1986/29 sayılı kara-
  rı ile iptal edilmiştir.
  (2) bu aradaki "... veya yeminli serbest mimarlık ve mühendislik bürolarınca..."
  ibaresi; anayasa mahkemesinin 11/12/1986 tarih ve e. 1985/11, k. 1986/29
  sayılı kararı ile iptal edilmiştir.
  
  toplu mesken alanlarında, ilgili şahıs veya kurumlarca ilgili idarenin izni
  ile bütünü inşa ve ikmal edilen teknik altyapının iki tarafındaki diğer parsel-
  lerin sahiplerinden, kendi parsellerine isabet eden bedel alınmadıkça, kendile-
  rine yapı ruhsatı verilmez.
  toplu mesken alanlarında altyapı tesisleri belediyelerce onaylı projesine
  göre ilgili şahıs veya kurumlarınca yapılmışsa belediyece altyapı hizmetleri ne-
  deniyle hiçbir bedel alınmaz.
  alınan bu paralar teknik altyapıyı yaptıranlara veya bu meblağı önceden il-
  gili idareye ödeyenlere aynen geri verilir.
  şu kadar ki, bir yolun iki tarafındaki parsel sahipleri bahis konusu yol be-
  dellerini ve bir kanalizasyon şebekesinden istifade eden veya etmesi gereken
  parsel sahipleri teknik altyapı bedellerini ilgili idareye vermedikçe ilgili
  idarenin bu tesisleri inşa ve ikmali mecburiyeti yoktur.
  mevcut binalarda esaslı değişiklikler ve ilaveler yapılması da bu madde hü-
  kümlerine bağlı olmakla beraber, bunların tamirleri için yukarıdaki şartlar
  aranmaz.
  bu maddenin tatbikinde 6183 sayılı amme alacaklarının tahsil usulü hakkında
  kanun hükümleri tatbik olunur. tatbikatla ilgili diğer hususlar imar yönetmeli-
  ğinde belirtilir.
  imar planları ilke kararları ile yoğunluk ve yapı düzeninde düzeltme ve ye-
  nileme getirilen yerleşik alanlardaki uygulamada mevcut şehirsel teknik ve sos-
  yal altyapının tevsii ya da yenilenmesi gereken durumlarda, şehirsel hizmetlerin
  yerine getirilmesi ile ilgili olarak kanunlarda belirtilen katılma payları bu
  hizmetlerden yararlanacak arsa, yapı ya da bina sahiplerinden usulünce alınır.
  imar planlarında meskün saha olarak belirtilen yerlerde ise, gayrimenkul sa-
  hiplerince pis su mecralarının, yapının bulunduğu sokaktaki lağım şebekesine ve-
  ya varsa umumi fosseptiğe bağlanması, lağım şebekesi veya umumi fosseptik olma-
  yan yerlerde mahalli ihtiyaç ve vesaite göre ilgili idarece verilecek esaslar
  dahilinde gayrimenkulün içinde, lüzumlu tesisatın yapılması mecburidir. bu bağ-
  lantılar mal sahibi tarafından ilgili idarece yapılacak tebligatla verilecek
  müddet zarfında yaptırılmadığı takdirde ilgili idare tarafından yıktırılır.
  
  yeminli serbest mimarlık ve mühendislik bürolarının kuruluşu, yetki alanları
  ve sorumlulukları:
  
  madde 24 - (iptal:ana. mah. 11/12/1986 tarih ve e. 1985/11, k. 1986/29 sayı-
  lı kararı ile.)
  
  yeminli serbest mimarlık ve mühendislik bürolarının sınıflandırılması:
  
  madde 25 - (iptal: ana. mah. 11/12/1986 tarih ve e. 1985/11, k. 1986/29
  sayılı kararı ile.)
  
  kamuya ait yapı ve tesisler ile sanayi tesislerinde ruhsat:
  
  madde 26 - kamu kurum ve kuruluşlarınca yapılacak veya yaptırılacak yapıla-
  ra, imar planlarında o maksada tahsis edilmiş olmak, plan ve mevzuata aykırı
  olmamak üzere mimari, statik, tesisat ve her türlü fenni mesuliyeti bu kamu ku-
  rum ve kuruluşlarınca üstlenilmesi ve mülkiyetin belgelenmesi kaydıyla avan pro-
  jeye göre ruhsat verilir.
  devletin güvenlik ve emniyeti ile türk silahlı kuvvetlerinin harekat ve sa-
  vunması bakımından gizlilik arz eden yapılara; belediyeden alınan imar durumuna,
  kat nizamı, cephe hattı, inşaat derinliği ve toplam inşaat metrekaresine uyula-
  
  rak projelerinin kurumlarınca tasdik edildiği, statik ve tesisat sorumluluğunun
  kurumlarına ait olduğunun ilgili belediyesine veya valiliklere yazı ile bildir-
  diği takdirde, 22 nci maddede sayılan belgeler aranmadan yapı ruhsatı verilir.
  (üçüncü fıkra iptal: ana. mah. 11/12/1986 tarih ve e. 1985/11, k. 1986/29
  sayılı kararı ile.)
  
  ruhsata tabi olmayan yapılar ve uyacakları esaslar:
  
  madde 27 - (birinci, ikinci ve üçüncü fıkralar iptal: ana. mah. 11/12/1986
  tarih ve e. 1985/11 k. 1986/29 sayılı kararı ile.)
  belediye ve mücavir alanlar dışında köy nüfusuna kayıtlı ve köyde sürekli
  oturanların köy yerleşik alanları ve civarında ve mezralarda yaptıracağı konut,
  hayvancılık veya tarımsal amaçlı yapılar için inşaat ve iskan ruhsatı aranmaz.
  ancak yapının fen ve sağlık kurallarına uygun olması ve muhtarlıktan izin alın-
  ması gerekir.
  
  fenni mesuller ve mesuliyetleri ile müteahhit sicilleri:
  
  madde 28 - yapının fenni mesuliyetini üzerine alan meslek mensupları yapıyı
  ruhsat ve eklerine uygun olarak yaptırmaya, ruhsat ve eklerine aykırı yapılması
  halinde durumu üç iş günü içinde ruhsatı veren belediyeye veya valiliklere
  (...........) (1) bildirmeye mecburdurlar. bu ihbar üzerine 32 nci maddeye göre
  işlem yapılır.
  yapının nev'ine, ehemmiyetine ve büyüklük derecesine göre proje ve eklerinin
  tanziminin ve inşaatın kontrolünün 38 inci maddede belirtilen meslek mensupları-
  na yaptırılması mecburidir.
  yapının, fenni mesuliyetini üzerine almış olan meslek mensubu, bu vazifeden
  çekildiği takdirde, tatil günleri hariç, üç gün içinde, mucip sebepleriyle bir-
  likte keyfiyeti yazılı olarak ilgili idareye bildirmekle mükelleftir, aksi tak-
  dirde kanuni mesuliyetten kurtulamaz.
  fenni mesulün herhangi bir sebeple istifası halinde istifa tarihinden önce
  yapılan işlerde sorumluluğu devam eder.
  fenni mesuliyeti üzerine alanın istifa veya ölümü halinde başka bir meslek
  mensubu fenni mesuliyeti deruhte etmedikçe yapının devamına müsaade edilmez.
  belediye ve mücavir alan sınırları içinde özel inşaat yapan müteahhitlerin
  sicilleri belediyelerce, bu hudutlar dışında özel inşaat yapanların sicilleri de
  valiliklerce tutulur.
  
  ruhsat müddeti:
  
  madde 29 - yapıya başlama müddeti ruhsat tarihinden itibaren iki yıldır. bu
  müddet zarfında yapıya başlanmadığı veya yapıya başlanıp da her ne sebeple olur-
  sa olsun, başlama müddetiyle birlikte beş yıl içinde bitirilmediği takdirde ve-
  rilen ruhsat hükümsüz sayılır. bu durumda yeniden ruhsat alınması mecburidir.
  başlanmış inşaatlarda müktesep haklar saklıdır.
  ruhsat yenilenmesi ve plan tadili sırasında ayrıca harç alınmaz. ancak in-
  şaat sahasında artış, bağımsız bölümlerin brüt alanında veya niteliğinde değişme
  olması halinde yeniden hesaplanacak harçtan evvelce ödenen harç tutarı, tenzil
  edilir. yeni
  ------------
  (1) bu aradaki "... veya yeminli serbest mimarlık ve mühendislik bürolarına ..."
  ibaresi; anayasa mahkemesinin 11/12/1986 tarih ve e. 1985/11, k. 1986/29
  sayılı kararı ile iptal edilmiştir.
  
  durumda hesaplanan harç tutarında azalma olması halinde iade yapılmaz. diğer
  kanunlardaki muafiyet hükümleri saklıdır.
  ruhsat ve eklerinin yapı yerinde bulundurulması mecburidir.
  
  yapı kullanma izni:
  
  madde 30 - yapı tamamen bittiği takdirde tamamının, kısmen kullanılması müm-
  kün kısımları tamamlandığı takdirde bu kısımlarının kullanılabilmesi için inşaat
  ruhsatını veren belediye, valilik (...) (1) bürolarından; 27 nci maddeye göre
  ruhsata tabi olmayan yapıların tamamen veya kısmen kullanılabilmesi için ise
  ilgili belediye ve valilikten izin alınması mecburidir. mal sahibinin müracaatı
  üzerine, yapının ruhsat ve eklerine uygun olduğu ve kullanılmasında fen bakımın-
  dan mahzur görülmediğinin tespiti gerekir.
  belediyeler, valilikler (...) (2) mal sahiplerinin müracaatlarını en geç
  otuz gün içinde neticelendirmek mecburiyetindedir. aksi halde bu müddetin sonun-
  da yapının tamamının veya biten kısmının kullanılmasına izin verilmiş sayılır.
  (...) (2)
  bu maddeye göre verilen izin yapı sahibini kanuna, ruhsat ve eklerine ria-
  yetsizlikten doğacak mesuliyetten kurtarmayacağı gibi her türlü vergi, resim ve
  harç ödeme mükellefiyetinden de kurtarmaz.
  
  kullanma izni alınmamış yapılar:
  
  madde 31 - inşaatın bitme günü, kullanma izninin verildiği tarihtir. kullan-
  ma izni verilmeyen ve alınmayan yapılarda izin alınıncaya kadar elektrik, su ve
  kanalizasyon hizmetlerinden ve tesislerinden faydalandırılmazlar. ancak, kullan-
  ma izni alan bağımsız bölümler bu hizmetlerden istifade ettirilir.
  
  ruhsatsız veya ruhsat ve eklerine aykırı olarak başlanan yapılar:
  
  madde 32 - bu kanun hükümlerine göre ruhsat alınmadan yapılabilecek yapılar
  hariç; ruhsat alınmadan yapıya başlandığı veya ruhsat ve eklerine aykırı yapı
  yapıldığı ilgili idarece tespiti, fenni mesulce (...) (3) tespiti ve ihbarı veya
  herhangi bir şekilde bu duruma muttali olunması üzerine, belediye veya valilik-
  lerce o andaki inşaat durumu tespit edilir. yapı mühürlenerek inşaat derhal dur-
  durulur.
  durdurma, yapı tatil zaptının yapı yerine asılmasıyla yapı sahibine tebliğ
  edilmiş sayılır. bu tebligatın bir nüshasıda muhtara bırakılır.
  bu tarihten itibaren en çok bir ay içinde yapı sahibi, yapısını ruhsata uy-
  gun hale getirerek veya ruhsat alarak, belediyeden veya valilikten mühürün kal-
  dırılmasını ister.
  ruhsata aykırılık olan yapıda, bu aykırılığın giderilmiş olduğu veya ruhsat
  alındığı ve yapının bu ruhsata uygunluğu, inceleme sonunda anlaşılırsa, mühür,
  belediye veya valilikçe kaldırılır ve inşaatın devamına izin verilir.
  --------------
  (1) bu aradaki "... veya yeminli serbest mimarlık veya mühendislik ..." ibaresi;
  anayasa mahkemesinin 11/12/1986 tarih ve e. 1985/11, k. 1986/29 sayılı
  kararı ile iptal edilmiştir.
  (2) bu aradaki "... veya yeminli serbest mimarlık ve mühendislik büroları ..."
  ibaresi ile bu fıkranın sonunda bulunan "... ancak müracaat yeminli serbest
  mimarlık ve mühendislik bürosuna yapılmış ise bu hüküm uygulanmaz. yeminli
  büro, müracaatı bu süre içerisinde müsbet veya menfi mutlaka sonuçlandırmak
  zorundadır ..." biçimindeki son iki cümle, anayasa mahkemesinin 11/12/1986
  tarih ve e. 1985/11, k. 1986/29 sayılı kararı ile iptal edilmiştir.
  (3) bu aradaki "... veya yeminli serbest mimarlık ve mühendislik bürosunca .."
  ibaresi; anayasa mahkemesinin (1) nolu dipnotda yazılı kararı ile iptal
  edilmiştir.
  
  aksi takdirde, ruhsat iptal edilir, ruhsata aykırı veya ruhsatsız yapılan
  bina, belediye encümeni veya il idare kurulu kararını müteakip, belediye veya
  valilikçe yıktırılır ve masrafı yapı sahibinden tahsil edilir.
  
  umumi hizmetlere ayrılan yerlerde muvakkat yapılar:
  
  madde 33 - imar planlarında bulunup da müracaat gününde beş yıllık imar
  programına dahil olmayan yerlerde; plana göre kapanması gereken yol ve çıkmaz
  sokak üzerinde bulunan veya 18 inci madde hükümleri tatbik olunmadan normal
  şartlarla yapı izni verilmeyen veya 13 üncü maddede belirtilen hizmetlere ayrıl-
  mış olan ve haklarında bu madde hükmünün tatbiki istenen parsellerde üzerinde
  yönetmelik esaslarına uygun yapı yapılması mümkün olanlarında sahiplerinin is-
  tekleri üzerine belediye encümeni veya il idare kurulu kararıyla imar planı tat-
  bikatına kadar muvakkat inşaat veya tesisata müsaade edilir ve buna dayanılarak
  usulüne göre yapı izni verilir.
  
  bu gibi hallerde verilecek müddetin on yıl olması, yapı izni verilmezden
  önce belediye encümeni veya il idare kurulu kararının gün ve sayısının on yıllık
  müddet için muvakkat inşaat veya tesisat olduğunun, lüzumlu ölçü ve şartlarla
  birlikte tapu kaydına şerh edilmesi gereklidir. muvakkatlık müddeti tapu kaydına
  şerh verildiği günden başlar.
  
  birinci fıkrada sözü geçen bir parselde, esasen kullanılabilen bir bina var-
  sa bu parsele yeniden inşaat ve ilaveler yapılmasına izin verilmeyeceği gibi,
  birden fazla muvakkat yapıya izin verilen yerlerde dahi bu yapıların ölçüleri
  toplamı yönetmelikte gösterilen miktarları geçemez. bu maddenin tatbikinde ka-
  dastral parsel de bir imar parseli gibi kabul olunur.
  
  plan tatbik olunurken, muvakkat inşaat veya tesisler yıktırılırlar. on yıl-
  lık muvakkatlık müddeti dolduktan sonra veya on yıl dolmadan yıktırılması veya
  kamulaştırılması halinde muvakkat bina ve tesislerin 2942 sayılı kamulaştırma
  kanunu hükümlerine göre takdir olunacak bedeli sahibine ödenir.
  
  inşaat, tamirat ve bahçe tanzimi ile ilgili tedbirler ve mükellefiyetler:
  
  madde 34 - inşaat ve tamiratın devamı ve bahçelerin tanzim ve ağaçlandırıl-
  ması sırasında yolun ve yaya kaldırımlarının, belediye veya valiliklere ve kom-
  şulara ait yerlerin işgal edilmemesi ve buralardaki yeraltı ve yerüstü tesisle-
  rinin tahrip olunmaması ve bunlara zarar verilmemesi, taşıt ve yayaların gidiş
  ve gelişinin zorlaştırılmaması, yapı, yol sınırına üç metre ve daha az mesafede
  yapıldığı takdirde her türlü tehlikeyi önleyecek şekilde yapı önünün tahta perde
  veya münasip malzeme ile kapatılması ve geceleri aydınlatılması, mecburidir.
  
  yapı, yol kenarına yapıldığı takdirde ilgili idarece takdir edilecek zaruri
  hallerde yaya kaldırımlarının bir kısmının işgaline yayalar için uygun geçiş
  sağlamak ve yukardaki tedbirler alınmak şartıyla müsaade olunabilir.
  
  bu gibi hallerde mülk sahibi veya inşaatı deruhte eden kişi veya kuruluşun
  sahipleri gelip geçenlere zarar vermeyecek ve tehlikeyi önleyecek tedbirleri
  alırlar.
  
  zemin katlarda, dükkan yapılmasına müsaade edilen yapılarda, yaya kaldırımı
  ile aynı seviyedeki ön bahçeleri yayaya açık bulundurulacak, yayaların can emni-
  yetini tehlikeye düşürecek duvar ve manialar yapılamaz.
  
  kanunlar, temmuz 1989 (ek - 4)
  
  bu gibi yerlerde ve parsel hudutlarına merdiven yapılması zaruri hallerde
  rıht yüksekliği 0,15 metreden fazla olamaz.
  
  bina ön cephe hattı ile yol arası ve tabii zeminin kazılması:
  
  madde 35 - binaların zemin seviyesi altında kat kazanmak maksadıyla, bina
  cephe hattından yola kadar olan kısımda, zeminin kazılarak yaya kaldırımının se-
  viyesinin altına düşürülmesine müsaade edilmez.
  her ne sebeple olursa olsun evvelce ön bahçeleri yaya kaldırımı seviyesinden
  0.50 metreden daha aşağıda teşekkül etmiş bulunan binalarla bu gibi arsaların
  sahipleri, gelip geçenlerin emniyetini temin etmek üzere, yol kenarına yönetme-
  likle belirtilen veya civarın karakterine göre ilgili idarece tespit edilen şe-
  kilde bahçe duvarı veya parmaklık yapmaya ve gereken emniyet tedbirlerini almaya
  mecburdurlar.
  
  kapıcı daireleri ve sığınaklar:
  
  madde 36 - kapıcı dairesi ve sığınak ayrılması mecburiyeti olan binalarda,
  bu dairelerin yönetmelikte belirtilen şart ve ölçüleri havi bulunması lazımdır.
  kapıcı daireleri anabina içinde olabileceği gibi, nizamlara, fen ve sağlık
  şartlarına aykırı yapılmamak, brüt 40 metrekareyi geçmemek şartı ile bahçenin
  herhangi bir yerinde veya müştemilat binaları içerisinde de tertiplenebilir.
  bekçi, bahçevan, kaloriferci gibi müstahdemin ikametine yer ayrılması halin-
  de bu yerlerde de aynı şartlar aranır. 29 ve 30 uncu maddelerdeki hükümler bu
  maddede sözü geçen daireler hakkında da uygulanır.
  nerelerde ve hangi binalarda kapıcı dairesi ve sığınak ayrılması gerektiği
  imar yönetmeliklerinde gösterilir.
  
  otoparklar:
  
  madde 37 - imar planlarının tanziminde planlanan beldenin ve bölgenin şart-
  ları ile müstakbel ihtiyaçlar gözönünde tutularak lüzumlu otopark yerleri ayrı-
  lır.
  otopark ihtiyacı bulunan bina ve tesislere lüzumlu otopark yeri tefrik edil-
  medikçe yapı izni, otopark tesis edilmedikçe de kullanma izni verilmez.
  kullanma izni alındıktan sonra otopark yeri, plana ve yönetmelik hükümlerine
  aykırı olarak başka maksatlara tahsis edilemez. bu fıkra hükmüne aykırı hareket
  edildiği takdirde ilgili idarece yapılacak tebligat üzerine en geç üç ay içeri-
  sinde bu aykırılık giderilir. mülk sahibi tebligata rağmen müddeti içerisinde
  gerekli düzeltmeyi yapmaz ise, belediye encümeni veya il idare kurulu kararı ile
  bu hizmet ilgili idarece yapılır ve masrafı mal sahibinden tahsil edilir.
  
  beşinci bölüm
  çeşitli hükümler
  
  halihazır haritaların, imar planlarının ve yapı projelerinin hazırlanması ve
  uygulanması:
  
  madde 38 - halihazır harita ve imar planlarının hazırlanması ve bunların
  uygulanmasının fenni mesuliyetini; uzmanlık, çalışma konuları ve ilgili kanunla-
  rına göre, mühendisler, mimarlar, şehir plancıları deruhte ederler.
  (değişik: 26/4/1989 - 3542/2 md.) yapıların, mimari, statik ve hertürlü
  plan, proje, resim ve hesaplarının hazırlanmasını ve bunların uygulanmasıyla
  ilgili fenni mesuliyetleri, uzmanlık konularına ve ilgili kanunlarına göre mü-
  hendisler, mimarlar ile görev, yetki ve sorumlulukları yönetmelikle düzenlenecek
  olan fen adamları deruhte ederler.
  
  yıkılacak derecede tehlikeli yapılar:
  
  madde 39 - bir kısmı veya tamamının yıkılacak derecede tehlikeli olduğu
  belediye veya valilik tarafından tespit edilen yapıların sahiplerine tehlike de-
  recesine göre bunun izalesi için belediye veya valilikçe on gün içinde tebligat
  yapılır. yapı sahibinin bulunmaması halinde binanın içindekilere tebligat yapı-
  lır. onlar da bulunmazsa tebligat varakası tebliğ yerine kaim olmak üzere tehli-
  keli yapıya asılır ve keyfiyet muhtarla birlikte bir zabıtla tespit edilir.
  tebligatı müteakip süresi içinde yapı sahibi tarafından tamir edilerek veya
  yıktırılarak tehlike ortadan kaldırılmazsa bu işler belediye veya valilikçe ya-
  pılır ve masrafı % 20 fazlası ile yapı sahibinden tahsil edilir.
  alakalının fakruhali tevsik olunursa masraf belediye veya valilikçe bütçe-
  sinden karşılanır. tehlike durumu o yapı ve civarının boşaltılmasını icabettiri-
  yorsa mahkeme kararına lüzum kalmaksızın zabıta marifetiyle derhal tahliye etti-
  rilir.
  
  kamunun selameti için alınması gereken tedbirler:
  
  madde 40 - arsalarda, evlerde ve sair yerlerde umumun sağlık ve selametini
  ihlal eden, şehircilik, estetik veya trafik bakımından mahzurlu görülen enkaz
  veya birikintilerin, gürültü ve duman tevlideden tesislerin hususi mecra, lağım,
  çukur, kuyu; mağara ve benzerlerinin mahzurlarının giderilmesi ve bunların zuhu-
  runa meydan verilmemesi ilgililere tebliğ edilir.
  tebliğde belirtilen müddet içinde tebliğe riayet edilmediği takdirde beledi-
  ye veya valilikçe mahzur giderilir; masrafı % 20 fazlasiyle arsa sahibinden alı-
  nır veya mahzur tevlit edenlerin faaliyeti durdurulur.
  
  arsaların yola bakan yüzleri:
  
  madde 41 - belediyeler veya valiliklerce belirli yollar üzerinde mahzurlu
  bina bulunan veya binasız arsaların yola bakan yüzlerinin tayin edilen tarzda
  kapatılmasına karar vermeye selahiyetlidir. bu takdirde gayrimenkulün sahipleri,
  belediye veya valilikçe verilen müddet içinde bu yerleri kapatmaya mecburdurlar.
  bu mükellefiyete uyulmaması halinde belediye veya valilikçe gereği yapılarak
  masrafı arsa sahibinden tahsil edilir.
  
  ceza hükümleri:
  
  madde 42 - ruhsat alınmadan veya ruhsat veya eklerine veya imar mevzuatına
  aykırı olarak yapılan yapının yapı sahibine ve müteahhidine, istisnalar dışında
  özel parselasyon ile hisse karşılığı belirli bir yer satan ve alana
  500 000 tl.' dan 25 000 000 liraya kadar para cezası verilir. ayrıca fenni mesu-
  le bu cezaların 1/5'i uygulanır.
  birinci fıkrada belirtilen fiiller dışında bu kanunun 28, 33, 34, 39 ve 40
  ıncı maddeleri ile 36 ncı maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen yükümlülükleri
  yerine getirmeyen mal sahibine, fenni mesule ve müteahhide 500 000 tl.'dan
  10 000 000 liraya kadar para cezası verilir.
  birinci ve ikinci fıkralarda belirtilen fiillerin tekrarı halinde para ceza-
  ları bir katı artırılarak verilir.
  yukarıdaki fıkralarda gösterilen cezalar, ilgisine göre doğrudan doğruya
  belediyeler veya en büyük mülki amir tarafından verilir.
  bu cezalara karşı cezanın tebliğinden itibaren yedi gün içinde sulh ceza
  mahkemesine itiraz edilebilir. itiraz, zaruret görülmeyen hallerde evrak üzerin-
  de inceleme yapılarak sonuçlandırılır. itiraz üzerine verilen karar kesindir.
  ilgili idarenin cumhuriyet savcılığı aracılığıyla sulh ceza mahkemesine baş-
  vurması üzerine, bu mahkemelerce ayrıca, yukarıdaki fıkralara göre ceza verilen
  
  kanunlar, temmuz 1989 (ek - 4)
  
  fenni mesuller ve müteahhitler hakkında bir yıldan beş yıla kadar meslekten men
  cezasına da hükmolunur.
  bu husustaki mahkeme kararları ilgili idarelerce bakanlığa ve meslek mensu-
  bunun bağlı olduğu meslek teşekkülüne bildirilir.
  bu maddeye göre belediyelerce verilen cezalar dolayısıyla tahsil olunan pa-
  ralar belediye bütçesine irad kaydolunur.
  
  yürürlükten kaldırılan hükümler:
  
  madde 43 - a) 9/7/1956 tarih ve 6785 sayılı imar kanunu ve 1605 sayılı kanun
  ile ek ve değişiklikleri,
  b) 11 ocak 1963 tarih ve 141 sayılı bursa merkez ilçesindeki gedik ve zemin-
  lerin tasfiyesine dair kanun,
  c) 28/5/1928 tarih ve 1351 sayılı kanun (menkul ve gayrimenkulleri, varsa
  iştirakleri, bütçesi, gelirler ve personelin özlük hakları ile birlikte ankara
  büyük şehir belediye başkanlığına bağlanır.)
  d) 3/6/1937 tarih ve 3196 sayılı kanun,
  e) 18/1/1966 tarih ve 710 sayılı kanun,
  ile diğer kanunların bu kanuna aykırı hükümleri yürürlükten kaldırılmıştır.
  
  yönetmelik:
  
  madde 44 - i - a) enerji, sulama, tabii kaynaklar, ulaştırma ve benzeri hiz-
  metlerle ilgili tesisler ve müştemilatından hangileri için ruhsat alınmayacağı,
  b) imar planlarında okul, cami, sağlık, spor, sosyal ve kültürel tesisler
  ile kamu kuruluşlarının yapıları için ayrılacak yerler ve bu konu ile ilgili di-
  ğer hususlar,
  c) arazi ve arsa düzenlemesinin uygulanma şekil ve şartları,
  d) ruhsata tabi olmayan yapılarda uyulacak esaslar,
  e) müteahhit sicillerinin şekil ve şartları,
  f) imar planı yapımı ve değişiklikleriyle ilgili kriterlerin tespiti ve
  imarla ilgili diğer hususlar,
  g) imar planlarında parsel cepheleri tayin edilmeyen yerlerde yapılacak if-
  razların asgari cephe genişlikleri ve büyüklükleri,
  h) (iptal: ana. mah. 11/12/1986 tarih ve e. 1985/11, k. 1986/29 sayılı kara-
  rı ile.)
  i) yerleşme alanlarıyla ilgili genel esaslar,
  j) halihazır harita alımı ve imar planlarının yapımını yükümlenecek müellif
  ve müellif kuruluşların ehliyet durumlarının yeniden düzenlenmesine ait esaslar,
  bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.
  ii - (değişik: 26/4/1989 - 3542/3 md.) 38 inci maddede sayılan mühendisler,
  mimarlar ve şehir plancıları dışında kalan fen adamlarının görev, yetki ve so-
  rumlulukları, ilgili bakanlıklar ile türk mühendis mimar odaları birliği
  (t.m.m.o.b.) ve yüksek öğrenim kurumunun görüşleri alınarak bakanlık ve milli
  eğitim bakanlığınca birlikte çıkarılacak yönetmelik ile tespit edilir.
  iii - otopark ayrılması gereken bina ve tesisler ile diğer hususlar bakan-
  lıkça çıkarılacak yönetmelikte tespit edilir.
  otopark yapılmasını gerektiren bina ve tesislerin neler olduğu, otopark ih-
  tiyacının miktar, ölçü ve diğer şartları ile bu ihtiyacın nasıl tespit olunup
  giderileceği ise, bu yönetmelikte belirtilir.
  
  mücavir alan:
  
  madde 45 - mücavir alan sınırları belediye meclisi ve il idare kurulu kara-
  rına dayanarak vilayetlerce bakanlığa gönderilir. bakanlık bunları inceleyerek
  aynen veya değiştirerek tasdik etmeye veya değiştirilmek üzere iadeye yetkili-
  dir
  
  mücavir alanın ilgili belediye sınırına bitişik olması gerekmez. ayrıca, bu
  alanlar köyleri de ihtiva edebilir. mücavir alandan çıkarılma da aynı usule ta-
  bidir. bakanlık gerekli gördüğü hallerde mücavir alana alma ve çıkarma hususunda
  resen karar verebilir.
  
  altinci bölüm
  2960 sayılı boğaziçi kanunu ile ilgili hükümler
  
  madde 46 - bu kanunla 2960 sayılı boğaziçi kanununun 6 ncı maddesine göre
  kurulan organlar kaldırılmıştır. bu kuruluşların görev ve sorumlulukları aşağıda
  belirtilen çerçeve dahilinde istanbul büyük şehir ve ilgili ilçe belediye baş-
  kanlıklarınca yürütülür.
  
  şöyle ki: 2960 sayılı boğaziçi kanununun 2 nci maddesinde belirlenen ve
  22/7/1983 onay tarihli plana göre boğaziçi alanında gösterilen "boğaziçi sahil
  şeridi" ve "öngörünüm" bölgelerindeki uygulamalar istanbul büyük şehir belediye
  başkanlığınca, "gerigörünüm" ve "etkilenme" bölgelerindeki uygulamalar da ilgili
  ilçe belediye başkanlıklarınca yapılır.
  
  madde 47 - 48 - (bu maddeler 18/11/1983 tarih ve 2960 sayılı boğaziçi kanu-
  nunun 3 üncü maddesinin "f" ve "g" bentleri ile 10 uncu maddesinin değiştirilme-
  si ile ilgili olup mezkür kanundaki yerlerine işlenmişlerdir.)
  
  ek madde 1 - (ek:30/5/1997 - khk-572/1 md.)
  fiziksel çevrenin özürlüler için ulaşılabilir ve yaşanılabilir kılınması
  için, imar planları ile kentsel,sosyal,teknik altyapı alanlarında ve yapılarda,
  türk standartları enstitüsünün ilgili standardına uyulması zorunludur.
  
  yedinci bölüm
  geçici hükümler ve yürürlük, yürütme
  
  yapıların amacında kullanılması:
  
  geçici madde 1 - herhangi bir sahada bulunan ve 2981 sayılı kanunun yürürlü-
  ğünden sonra yapılan yapılar bölgesinin teşekkül şartlarına, imar planı esasla-
  rına ve yönetmelik hükümlerine aykırı maksatlar için kullanılamaz. bu gibi yapı-
  lar kanunun yayımı tarihinden itibaren 3 ay içinde inşa ettirenlerce eski şekli-
  ne getirilir. aykırılık bu süre sonunda düzeltilmezse belediye veya valilikçe
  yapılır veya yaptırılır ve masrafı % 20 fazlası ile yapı sahibinden tahsil edi-
  lir.
  
  başka amaçla kullanılan otopark yerleri:
  
  geçici madde 2 - kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce yapı kullanma izni
  alınıp, ruhsat ve eklerine aykırı olarak başka maksatlara tahsis edilmiş ve 2981
  sayılı kanun kapsamına girmeyen otopark yerlerinden otopark yönetmeliğine göre
  otopark tahsisi gerekenleri hakkında 37 nci maddenin son fıkrasına göre işlem
  yapılır.
  
  önce verilen ruhsat ve izinler:
  
  geçici madde 3 - kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce imar planı ve mev-
  zuatına uygun olarak verilen ruhsat ve izinler geçerlidir.
  
  müşterek giriş:
  
  geçici madde 4 - kanunun yürürlüğe girmesinden önce tapuda müşterek giriş
  olarak tescil edilip fiilen kamu tarafından yol olarak kullanılan tapu kaydı
  
  yol olarak terkin edilmeyen gayrimenkullerin imar planında kamu hizmet ve tesis-
  lerine ayrılanları belediye ve mücavir alan sınırları içinde belediye encümeni
  dışında ise il idare kurulu kararı ile muvafakat aranmaksızın imar planındaki
  tahsis amacına uygun olarak tapuda terkin edilir.
  
  örfü belde, paftos:
  
  geçici madde 5 - belediye hudutları ve mücavir sahalar içinde veya dışında
  bulunan gedik ve zeminler (örfü belde-paftos) tamamen yıkılıp yok olarak (münta-
  fi ve münhedim) varlıklarını kaybedip, kaybetmediklerine bakılmaksızın bu kanun
  hükümlerine göre tasfiye olunurlar.
  tasfiyeye tabi tutulan taşınmaz mallardaki zemin hakları bedele çevrilmiş-
  tir.
  zemin hakkı bedeli, ait olduğu taşınmaz malın zemine ait son emlak vergi de-
  ğerinin 1/5'idir. bu şekilde belirlenecek zemin hakkı bedeli, tapu idaresince
  gedik sahibinin müracaatı halinde zemin hakkı sahibi adına emaneten milli bir
  bankaya yatırılır. müracaat edilmediği takdirde zemin sahibi lehine kanuni ipo-
  tek tesis edilir.
  zemin hakkı bedelinin 1/4'ü peşin, bakiyesi en geç üç yıl içinde yıllık eşit
  taksitlerle ödenir ve bu bedele bankaca vadesiz mevduat faizi uygulanır. peşin
  miktar ve taksitler 40 000 tl. dan az olamaz. bu işlemlerden sonra tapu sicilin-
  de gerekli terkin ve tashihler resen yapılır.
  bankaya emaneten yatırılan veya ipotekle temin edilen zemin hakkı bedeli
  üzerindeki iddialar genel hükümlere tabidir.
  
  geçici madde 6 - 2981 sayılı kanuna göre düzenlenmiş ve tasdik edilmiş olan
  ıslah imar planlarının uygulanmasında, inşaat ruhsatı verilmesine ilişkin şart
  ve şekilleri tespite, belediye ve mücavir alanlar içinde belediyeler, dışında
  valilikler yetkilidir.
  
  geçici madde 7 - (birinci fıkra iptal: anayasa mah. nin 11/12/1986 tarih ve
  e. 1985/11 k. 1986/29 sayılı kararı ile.)
  
  boğaziçi alanında mevcut çekme katlar aynı gaberi içinde kalmak şartı ile
  tam kata iblağ edilir. ancak teras kullanma hakkı daha önce tapuya tescil edil-
  memiş olan çatı katı malikleri emlak vergisi için beyan edilen daire bedelinin
  daire metrekaresine bölünerek bulunan bir metrekare değerinin kazanılan alan ile
  çarpımı sonucu bulunan değeri hisse nisbetlerine göre diğer kat maliklerine
  öder. kendileri bulunmadıkları takdirde bu bedel isimlerine milli bir bankaya
  yatırılır.
  
  yönetmeliklerin çıkarılma süresi:
  
  geçici madde 8 - bu kanunun uygulanmasını gösteren yönetmelikler kanunun
  yayımından itibaren en geç 6 ay içinde çıkarılır.
  
  geçici madde 9 - (ek: 30/5/1997 - khk-572/2 md.)
  bu kanunun ek 1 inci maddesinde öngörülen düzenlemelerin yapılmış ve yapı-
  lacak altyapı alanlarında ve yapılarda gerçekleştirilmesi için, imar yönetme-
  likleri ve kamu binaları ile ilgili mevzuatta 1/6/1998 tarihine kadar bayındır-
  lık ve iskan bakanlığı tarafından gerekli değişiklikler yapılır.
  
  yürürlük:
  
  madde 49 - bu kanunun 43/b, c, d, e; 46; 47 ve 48 inci maddeleri ile geçici
  7 nci maddesi yayımı tarihinde; diğer maddeleri yayımını takiben 6 ay sonra yü-
  rürlüğe girer.
  yürütme:
  
  madde 50 - bu kanun hükümlerini bakanlar kurulu yürütür.
  
  - - - -
  
  (türkiye cumhuriyeti - yargıtayda bulunan dosyalardan alınmıştır)
• (bkz: imar yönetmeliği)
• http://www.ntvmsnbc.com/id/24974921/
  (bkz: recai berber/@okuz)
  (bkz: kultur ve turizm bakanligi/@okuz)
• ntvmsnbc en son yasa tasarisina kiyi belediyeleri baskanlarinin tepkilerine yer vermis.
  
  http://www.ntvmsnbc.com/id/24975080/page/2/
• her inşaat mühendisinin hatim etmiş olması gereken kanundur.özellikle yapı denetim şirketlerinde görev alanlar ile projelerde imza yetkisi olan mühendisler satır başlarını bilmekle kalmayıp yapılan düzenlemeleri ve ilgili bakanlıklarca ilave edilen ek madde ve kanun hükmünde kararnameleri takip etmek durumundadırlar.
• ak parti hükümetinin bir torba yasa içerisinde ırzına geçmeye çalıştığı imarla ilgili uygulamaları iyi kötü içeren kanun.
• yine degismis. durduramiyoruz efendim, baslayan/ilerleyen projelerimizi her degisiklikte en basa donduruyorlar.
• türkiye'de, yerleşme yerleri ile bu yerlerdeki yapılaşmaların; plan, fen, sağlık ve çevre şartlarına uygun teşekkülünü sağlamak amacıyla düzenlenmiş olan kanundur. resmi ruhsatlı her tür yapı ve yapılaşma bu kanuna tabidir. kentsel dönüşüm kanununa giren yapılar maalesef bu kanun kapsamında kalmazlar. 2012 yılından itibaren sürekli olarak değişmekte ve uygulaması hemen her belediyede farklı olmakta ve kafaları karıştırmaktadır. bu değişkenlik inşaat-konut sektörünü olumsuz etkilemektedir.
• yapılan son değişiklik ile kanalistanbul projesi kapsamında açılacak su yolunun, düzenleme ortaklık payından karşılanacağını hüküm altına alan kanundur.
• en son yönetmelik olarak 12 şubat 2019 da değişmişti ( 2020 de olabilir ) içinde harita ve inşaat mühendisliği hatta tapu ve kadastro işlerine kadar her türlü kural ve bilgilendirmenin bulunduğu bir kanundur. madde 18 arazi arsa ve düzenlemesi harita mühendisleri bilgilendiren ve kamulaştırma ile ilgili bir maddedir.
  imar kanunu ne yazık ki sürekli değişip duruyor, son halini bulmak biraz zor.
  tevhid, yola terk, ifraz gibi işlemlerin anlatıldığı ve neye göre hukuksal olarak yönlendireceleğini anlatan bir kanundur