ilinek

• töz ile ili$kisi varolan ancak ona mecbur olarak bagli olmayan, onun özünde bulunmayan, rastlanti ile olan nitelik.
• değişmeleri tözün de yitirilmesini içermeyen niteliklere verilen ad (ilineksel nitelikler veya nesnenin ilinekleri gibi). (lat. sumbebekos, accidens)
• bağlı olduğu şey olmadan kendisi varolamayan, içinde bulunduğu durumun tanımlanmasında etkili olan ama yokluğunda söz konusu durumu değiştirmeyen şey, rastlantısal durum.
  
  aristotelesçi mantık açısından bir töze yüklenebilecek gelip geçici özelliktir. bu nedenle ilinek sayılan özellikler o tözün olmazsa olmaz bir özelliği değildirler. örneğin bir karenin kenarlarının olması "olmazsa olmaz" bir özelliktir, oysa kenarlarının 1 metre olması ilineksel bir özelliktir.
• felsefe dışı alandan (sahi var mı öyle bir alan?) kavramsal zıddı için (bkz: mütemmim cüz)
• insanın kafasını allak bullak eden felsefi nitelik. hele bunun filli bir örneği var ki bir büyük devirmiş kadar oldum. bak bak soruya bak hele.
  
  filler neden büyük, gri ve kırışıktır? çünkü ufak yuvarlak ve beyaz olsalardı aspirin olurlardı. ( ne alaka belki mentollü şeker olurdu) beyaz bir fil hayal ederek ona beyaz bir fil diyebiliriz. (yine yanlış ona albino hastası fil diyebiliriz pek ala) kırışıksız bir fil de kırışıksız bir fil olur. başka bir deyişle büyüklük grilik ve kırışıklık aristo'nun bir fili fil yapan şeyin ne olduğunu tanımlama sınavını geçemez. çünkü aspirin gibi ufak beyaz ve yuvarlak bir şey bir fil olamaz ve böyle bir nesneyle karşılaştığımızda aklımıza hey, ağzına attığın bir aspirin yoksa alışılmamış türden bir fil mi? (he mamut yuttum) diye sormak gelmez.
  
  bu parçada varlıkla ilgili aşağıda verilenlerden hangisi sorgulanmaktadır?
  
  a- var olma/olmama sorunsalı
  
  b- madde ve form ilişkisi
  
  c- özsel/ilineksel nitelikler
  
  d- ana maddenin neliği
  
  e- zorunlu varlık/mümkün varlık ayrımı
  
  yazarın notu: allah felsefe okuyanların yar ve yardımcısı olsun. insan kafayı kırar bu bölümde. sanırım toplum içinde "o çok okumuş delirmiş" sözü buradan geliyor.
• arazla aynı anlamdadır.
• (bkz: araz)
• özellik
• bir şeye zorunluluk sonucu bağlı olmayan, onun özünde bulunmayan, rastlantı ile olan nitelik, araz.
• ilinek, varlık değildir. yine varlığa ait bir şey ama o varlığın varlık olmasını sağlayan şey değildir.