hans eysenck

• 20. yüzyılda yaşamış almanya'da doğmuş, psikoloji alanındaki profesyonel kariyerini ingiltere'de sürdürmüş psikologtur. anneannesi nazi toplama kampına alınmış ve kampta ölmüştür. nazilere olan nefreti sebebi ile ülkesini terk etmiş ve ingitere'ye yerleşmiş, psikoloji doktora programına başlamıştır. zeka ve kişilik üzerine yaptığı çalışmaları ile alanında ün kazanmıştır.
  
  eysenck kişiliği 3 özelliğe dayandırarak sınıflamıştır. bu kuramı devasa üçlü -gigantic three- olarak da bilinir. dimensions of personality adlı kitabında detaylıca anlatılmıştır.
  bu üç özelliğe kısaca değinelim:
  
  1) neuroticism - nevrotiklik: temel olarak duygusal olarak istikrarlı ve istikrarsız olma durumunu ifade eder. bu spektrumun bir ucu duygusal stabilite diğer ucu da nevrotizmdir. duygusal olarak stabil olan kişiler olayları daha sakin karşılarlar, optimistik bir bakış açısı sergilerler. nevrotik kişiler duygusal uyaranlara karşı daha duyarlıdır; anksiyöz, endişeli ya da depresif özellikleriyle ön plana çıkarlar. biyolojik olarak otonomik aktivite ile ilişkilendirilmiştir.
  
  2) extraversion - dışadönüklük : bu spektrum dışadönüklük ve içedönüklük özellikleri arasında dağılım gösterir. dışadönüklük özelliği fazla olan bireyler enerji dolu, sosyal becerileri ve konuşma yeteneği yüksek kişilerken; içedönüklük özelliği sergileyen bireyler utangaç, sessiz ve güven eksikliği olma eğilimindedir. biyolojik olarak uyarıcı ve inhibe edici yolakların dengesi ile ilişkilendirilmiştir.
  
  3) psychotism - psikopatlık : diğer saydığımız özellikler herkeste farklı derecelerde var olabilen birer spektrum tanımlarken bu özellik diğerlerinden farklı olarak herkeste bulunmaz. agresiflik ve kin davranışları ile ilişkildir. bu spektrumun en ucu antisosyal kişilik özellikleri taşır. bu bireyler hiçbir sosyal norma saygı göstermeyen, sorumluluk kavramı gelişmemiş, başkaları ile bağ kuramayan, suç potansiyeli yüksek kişilerdir. biyolojik olarak androjen seviyeleri ile ilişkilendirilmiştir.
  
  ayrıca eysenck çevrensel etkenleri tamamen yok saymasa da, zeka ve kişilik özelliklerinin büyük oranda kalıtsal olduğunu iddia etmiştir. bu iddiaları sebebiyle ırkçı ve yahudi övücü olarak suçlanıp yanlış anlaşılmıştır.
• “ünlü ve popüler olmak için iq'ya saldırmanız yeter; saldırınız ne kadar anlamsız ve sunduğunuz sözde kanıtlar ne kadar zayıf olursa olsun.”