hüsrev ferruhzad

• beşinci hüsrev olarak da bilinen sasani şahanşahı.
  
  doğu roma imparatorluğu ile neredeyse otuz sene süren savaşın merkezî otoriteyi yorgun düşürüp sasani soyluları ve askerlerini kızdırması, 627 senesinde imparator heraklius komutasındaki roma ordusuna karşı ninova muharebesi'nde büyük bir hezimet yaşanmış olması ve tamamen dibe vurmuş ekonomi gibi gerekçelerle babası hüsrev perviz'in 628 senesinde tahttan indirilerek öldürülmesinin ardından cereyan eden ve dört sene süren iç savaşta önceleri nisibis^* ve hisni keyfa dolaylarında saklanıp taht için destek arayan ferruhzad, amcası kubad ve ardından öz ve üvey kardeşleri üçüncü hüsrev, civanşîr, merdan şah ve azermidoht birer birer tahta çıkarken beklemeyi tercih etmiş ve zâdeyeh adlı bir soylunun kendisine destek vereceğini duyurmasını takiben başkent ktesifon'a gelerek şahanşah makamına yükselmiştir.
  
  bilhassa 38 sene hüküm sürmüş hüsrev perviz'in katli sonrası sasani hanedanı mensuplarını tamamen birer kukla olarak kullanmaya başlayan dönemin iran soyluları, 631 senesinin mart ayında ferruhzad'ın ablası ve hali hazırdaki egemen şahbanu azermidoht'u zehirlemiş ve yerine de hızlıca ferruhzad'ı çıkarmışlardır.
  
  yalnızca bir ay sonra ise senelerce doğu roma'ya karşı cenk ettikten sonra şimdi de iç savaş sebebiyle koca iran içerisinde bir oraya bir buraya koşturmaktan yorgun düşmüş ve öfkelenmiş sasani ordusu ktesifon'da büyük bir ayaklanmaya imza atıp çiçeği burnunda şahanşah beşinci hüsrev'i tahttan indirip öldürmüştür.
  
  ordunun desteğiyle başa geçen şahıs ise sadece bir ay tahtta kalabilmiş şahanşah'ın üvey kızkardeşi boran olmuştur.
  
  yirmi küsür senelik bir savaştan ağır bir mağlubiyetle ayrılıp bir de üzerine taht kavgalarına tutuşan sasani hanedanı ve iran soyluları ise sadece birkaç sene sonra üzerlerine bir karabasan gibi çökecek olan güneydeki esas tehlikenin^* zerre farkına varamamış gibi görünmektedir.