guy fawkes

• tahmini 13 nisan 1570 yılında doğmuş ve 1606 yılında bugün ölmüş ingiliz isyancı asker.
  
  amacı, ingiltere'de roma katoliklerine yönelik artan baskılara misilleme olarak, ı. james ve başlıca bakanları parlamento'nun açılışı sırasında westminster'daki sarayı havaya uçurmaktı.
  
  fawkes önde gelen bir yorkshire ailesinin üyesiydi ve roma katolikliğine geçmişti. dini gayretinin yanı sıra maceracı ruhu onu protestan ingiltere'yi terk etmeye (1593) ve hollanda'daki ispanyol ordusuna katılmaya yöneltti. orada büyük cesareti ve soğukkanlı kararlılığıyla ün kazandı. bu arada, komplonun azmettiricisi robert catesby ve küçük katolik grubu, kendileri gibi kolayca tanınmayacak bir askerin yardımına ihtiyaç duyduklarına karar verdiler. nisan 1604'te fawkes'ı askere almak için hollanda'ya bir adam gönderdiler; fawkes komplonun kesin ayrıntılarını bilmeden ingiltere'ye döndü ve onlara katıldı.
  
  komplocular sarayın altına kadar uzanan bir mahzen kiraladılar ve fawkes buraya 36 (bazı kaynaklara göre daha az) barut fıçısı yerleştirdi ve bunları kömür ve odunlarla kamufle etti. ancak komplo ortaya çıkarıldı ve fawkes tutuklandı (4-5 kasım 1605 gecesi). ancak idam sehpasında işkence gördükten sonra suç ortaklarının isimlerini açıkladı. özel bir komisyon önünde yargılanan ve suçlu bulunan (27 ocak 1606) fawkes, parlamento binasının karşısında idam edilecekti, ancak darağacı merdiveninden düştü ya da atladı ve boynunun kırılması sonucu öldü. yine de dörde bölündü.
  
  ingilizlerin guy fawkes günü (5 kasım) kutlamalarında havai fişekler atılır, maskeli çocuklar "a penny for the guy" dilenir ve komplocunun küçük büstleri yakılır.
  
  (bkz: barut komplosu/@justin mcleod)
  (bonfire night/@justin mcleod)