gercüş

• üzümü ve ağaları ile ün salmis batman'a bağlı ilçemiz
• kendilerini mardinli görmekten ziyade ne mardin ne de batmanlıyım demezler pek. gercüş onlar için ayrı bir cumhuriyet gibidir. ağa derler ama gelinip görüldüğü taktirde pekte ağa olmadıkları görülür. kendi halindeler. dikkat çeken bir özelliğide gercüş yöresinin okuma azmi. kime bakarsanız illa ki oğlu, kızı veya torunu okumuş büyük adam(!) olmuştur. gel görki okuyan kimsenin birdaha pek geri gelme heveslisi olmadığı ilçe.
• (bkz: kercewş)
• bağlı belde köylerin eski ve asıl adları aşağıdaki gibidir.
  
  kercewş
  
  acib
  babinnir
  bagas
  baglat
  bakolin
  balan
  basyat
  batırkez
  becirman
  bedar
  belneş
  berdahul
  berlata
  berxadirej
  binkelb
  birik
  bodikan
  borsence
  cümeylin
  derikvan
  derindip
  deyrdil
  erdeva
  erdo
  ermuni
  esi
  eynkef
  gulikan
  gundik
  habesbeni
  hamidi
  havri
  hermes
  hesarê
  heştuvan
  iloz
  izdara
  kalegercos
  kamarin
  kantar
  karmut
  kefre
  kerkin
  kırkat
  malamihi
  medilib
  mercê
  merwanî
  narkatin
  nunib
  pigar
  qasr
  qesrik
  seyyara
  silipin
  şufeyri
  xarabenna
  xirbemerci
  xirbetê
  xirro
  xweşkan
  zel
  ziving
• bu ilçedeki ağa'lık konusu fıkralara bile konu olmuştur. anlatılan fıkralara göre bir gercüşlü otobüste hep en öne oturur, en arkaya oturursa eğer otobüs geri geri gitmelidir.
• mazruna/mezrone üzümleriyle ünlü güneydoğu yerleşimi. batman'a bağlıysa da mardin ve midyat'la yakın anılıyor.
• ağalarıyla ve eğitime verdiği önemle anılan memleketim.
• değerli hocamın bu yazısı da benden size gelsin gundiler:)
  
  neden ağalar diyarı
  
  bugün batman iline bağlı ağalar diyarı olarak bilinen gercüş'ten bahsedeceğiz.
  batman il olmadan önce mardin iline bağlıydı. ilçe cumhuriyet ile yaşıttır. 1926 yılında ilçe statüsüne kavuşmuştur. doğal iklimi dört tarafı dağlarla çevrili ve verimli bir ovaya sahiptir. ilçe yerleşik olarak kuzeye bakan dağların yamacında kurulmasında sebep tel'a adı verilen kaynak suyunun bulunmasıdır. eski yerleşim merkezleri dağların yamaçlarında kuruludur. bunun nedeni verimli tarım arazilerini yerleşim alanı olarak kullanmazlardı. oysa bugün böylemidir? güzelim batman ovası ve çukurova türkiye'nin en güzel iki ovası yerleşmeye açılmıştır.
  gercüş 'ün eskiden yüze yakın köyü ve yirmiye yakın mezrası vardı. ilçede bugün 2020 yılında halen otel yoktur. sayıları bir ikiyi geçmeyen lokanta mevcuttur. eskiden bugün kü nüfusun iki katına sahip olan ilçemizde askerlik şubesi her yıl dört ayda bir askere gidecekler yoklamaya çağrılırdı. hükümet konağındada işi olan köylüler ilçeye gelmek zorundaydılar. bu insanların işleri bir günde bitmeyebiliyordu. bu yüzden ilçede konaklamak zorunda kalıyorlardı. ilçede konaklamak zorunda kalan insanlar 'felalıh' malı mülkü olan ve gönlü zengin olan kişilere denir. bu kişiler köylüleri misafir eder, yedirip içirip evlerinde misafir edip yatırırlardı. bu yüzden gercüş 'e ağalar diyarı denilirdi. gercüş' e bağlı köylülerin bir çoğunun ilçe merkezinde konaklayacağı dostlar edinmişlerdi. konaklayacağı evi olmayanlar, rastgele bir evin kapısını çalar tanrı misafiri kabul edip etmeyeceklerini sorarlardı. hemen hemen her ev bu tanrı misafirlerini geri çevirmez, tek yatağı olsa bile kabul ederlerdi. bazende konaklayacak yeri olmayanlar camilere gider akşam namazından sonra cemaat yabancıları kendi aralarında bölüşerek misafir ederlerdi.
  gercüş lü hem evinde hemde gurbette ağadır. batıda yaşayan gercüş 'lüler birbirlerine sadık, dost yanlısı, dürüst, iş gören ve herkese yardımcı olmaya çalışan vefakar insanlardır. ancak ilçeye döndüklerinde işler değişir.
  konumuzu bir gercüş' lü hikayesi ile bağlayalım. rivayet odurki dağda hayvan otlatan gercüş 'lü bir çoban telaşla yoldan geçen iki kişiye denk geliyor ve bu hallerini sorar. onlarda kendilerinin ağa olduklarını ve padişahın ağaları tutuklama yönündeki fermanından kaçtıklarını söylerler. bunu duyan çoban sürüyü bırakıp kendiside kaçmaya başlar. nede olsa ağa dır.
  
  09.07.2020
  nuri aydemir
  emekli öğretmen
• aralarında uzman çavuş, polis ve korucuların da olduğu 15 yaşındaki bir kız çocuğuna tecavüzle anılan batman ilçesi. haber linki
  
  edit: musa orhan olayında olduğu gibi yine bir örtbas çabası var galiba.
  
  benzer bir olay için (bkz: 12 yaşındaki kıza 28 erkeğin tecavüz etmesi)
• eğer bu ülke bir önceki olağanüstü hal zamanında yaşanan tiksinçlikleri yeniden yaşıyorsa botaş kuyuları vb yerler 20 yıl sonra tekrar kontrol edilecek, tecavüz mafya şehirlerin normali olacak daha daha ne beter şeyler olacak... o zaman açılacak davaların isimlerinin neyden feyz alacağı da şimdiden belli. bir önceki süreç marmaris'teki resim paletine halel getirememişti. yine aynı olur herhalde.