emile noel

• avrupa birliğinin ortaya çıkmasında jean monnet'ye en çok yardımcı olan, 24 ağustos 1996'da hayata veda etmiş istanbul doğumlu siyasetçi.
  
  http://www.jeanmonnetprogram.org/…owship/emile.html
• sayın orhan güvenen'e göre hiçbir çıkarı olmadan, sadece istanbul doğumlu olduğu ve bu topraklara içten içe bir bağlılık duyduğu için avrupa komisyonu başkanıyken defalarca türkiye'ye gelip bülent ecevit ve süleyman demirel'le görüşmüş. bu görüşmelerin amacı türkiye'nin yunanistan'dan önce birliğe dahil olması gerektiğini o zaman başımızda bulunlara söylemek ve bu fırsatı kaçırmanın ilerde türkiye için kötü olacağını belirtmekmiş. ne kadar doğrudur bilemem ama orhan hoca'ma da güvenirim, vardır bir bildiği.
• tarihsel süreçte ab'ye birçok farklı pozisyonda hizmet vermiş istanbul doğumlu fransız üst düzey bürokrat.
  
  türkiye'nin kıbrıs müdahalesine, yunanistan'da 1967 yılında yönetime el koyarak gelen cunta rejiminin reaksiyon gösterememesi sonucu yaşanan prestij kaybı, 1974 yılında iktidarın tekrar sivillere verilmesine yol açmıştır. tekrar demokratik rejime geri dönen yunanistan 1975 yılında aet'ye tam üyelik başvurusu yapmaya hazırlanmıştır. bu süreçte sayın émile noel bu topraklara duyduğu sevgiye dayanarak hiçbir karşılık beklemeksizin sıkça türkiye ile bağlantı kurup, "türkiye'nin avrupa ekonomik topluluğu'na üye olmak için yunanistan'dan daha iyi bir seviyede olduğunu, eğer yunanistan'ı alırlarsa türkiye'nin de alınabileceğini" söyleyerek tam üyelik başvurusu yapılması yönünde defalarca tavsiye vermiştir . ancak 70'li yıllardaki hem iç siyasetteki derin krizler hem de uluslararası konjonktürün türkiye üzerinde yarattığı yıkıcı etkiler sebebiyle türkiye aet üyeliğine odaklanamamış, başvuru yapamamıştır. zaten bu dönemde toplumun ve siyasal partilerin de aet'ye bakış açısı negatif yöndeydi. alparslan türkeşli mhp, sscb dağılsın, türk birliği kurarız gibi hesaplar yapıyor, erbakan biz avrupalı değiliz, islam birliği kuralım diyor, solcu kesim bu adamlar eski sömürgeci, tekrar bizi sömürmek istiyorlar diyor.
  
  yunanistan 75 yılında yaptığı başvuru sayesinde 81 yılında aet üyesi oldu. tabii o dönemde bugün olduğu gibi kopenhag kriterleri vs yok üyelik için iki şeye bakıyorlar: coğrafi olarak avrupa'da toprağın var mı, bir de ülkede çok partili siyasi demokratik bir siyasal hayat var mı. bu ikisini sağlayan ülkeler tam üyelik süreci sonrasında üye oluyordu topluğa. türkiye o dönem yunanistan gibi bütün siyasi meseleleri bir kenara bırakarak öncelikli mesele olarak aet'ye üyeliğe odaklansaydı, sayın émile'nin tavsiyeleri yönünde hareket etseydi bugün çok farklı bir ülke olabilirdi...
• emile noel'in "türkiye de aet'ye üyelik başvurusu yapsın" teklifi, ecevit tarafından, "aet, yunanistan'ı üye yapmak istemiyor, doğrudan da reddedemiyor. bunun yerine bizi reddederken, yunanistan'a da 'onları reddettik, bu durumda sizi üye yaparsak husumet doğar' diyerek, türkiye üzerinden elini rahatlatmak istiyor" gerekçesiyle mabul edilmemiştir.
• izmir doğumlu fransız avrupa komisyonu genel sekreteri. avrupa komisyonun hala böyle bir koltuğu var ama onun görev yaptığı dönemde sekretarya koltuğu daha önemliydi.
  
  gelelim toprağı bol olsun emile noel'in avrupa topluluğuna üyelik başvurusu uyarısına. eğer emile bey'in dediğini yapsaydık başvursaydık ne olurdu. muhtemelen gene alınmazdık. emile bey'in bize uyarısının temel sebebi (ki son derece haklıydı) şuydu : 1975'te yunanistan başvuru yaparken, bizim de yunanistan'ın da alınmasına uzak ihtimal gözüyle bakılıyordu. ancak biz o tarihte üyelik başvurusunu yapsaydık yunanistan'ı reddetmek çok daha kolay olacak yunanistan 1981 gibi erken bir tarihte üye olamayacaktı.
  
  yunanistan üye olmadığı için 1980-1990 arasında sürekli bizi yardımlar konusunda vetolayamayacaktı. nitekim avrupa konseyi, nato, ortaklık antlaşması vb. tüm kurumlara türkiye ve yunanistan ortak başvurduğu için beraber tavır alınmıştı. bizim o tarihte başvurmamız üyelik açısından olmasa da genel türkiye ab ilişkileri açısından hatalıdır. zira yunanistanın ab'ye alınmasını hem kolaylaştırmış hem de bizi geride bıraktırmıştır.