• izmir'li theon'a göre eleusis törenleri dört aşamada gerçekleşir: ön arınma aşaması, bilgilendirme ve yönlendirme aşaması, gizemin açıklanması aşaması ve son olarak artık ayrıcalıklı bir kişi olan kişinin başına taç ya da boynuna çelenk takılması. üçüncü aşama olan gizemin bildirilmesinin, yalnızca konuşularak yapılan bir uygulama olmayıp, dramatik bir gösteri biçiminde olduğu da bugün bilinmekte. ayrıca, tüm gizem törenlerinde dansın da önemli bir yer tuttuğu açıklanmış.

    eleusis törenlerinde gizliliğin nedenleri olarak, bazı düşünürlerce, egemen grekler tarafından yerel halkın dinsel baskı altında tutulması sonucunda kültlerin gizliliğe sığınması biçiminde açıklanması ağırlık kazanmış. gerçekten, girit'te grek gizem törenlerinin benzeri tümüyle açık olarak uygulanmakta olup, hiçbir gizemli yönü bulunmuyordu. ayrıca, eleusis'teki "telesterion" (gizem töreninin gerçekleştiği tapınak) minos-miken mimari tarzında olup eleusis adının bile büyük olasılıkla grek öncesi bir kökeni olduğu ileri sürülmüş. gerek eleusis ve gerekse diğer gizem dinleri törenlerinde grek öncesi bir çok unsurun yaşamaya devam ettiği kesinlikle saptanmış.
  • tahıl tanrıçası demeter'in onuruna yapılan bir hasat şenli-ği olan, katılanların güçlü bir halüsinojenik iksir tüketti-ği esrik bir ritüeldi. reçetenin tam içeriği gizemini koruyor ancak bilginlere göre aktif bileşeni tahminen ergottu tahıllara bulaşan ve kimyasal yapısı ile etkileri açısından lsd'ye yakından benzeyen bir mantarın ( claviceps purpurea) ürettiği alkaloit.
  • ünlü mitosa göre; bereket ve tahıl tanrıçası olan demeter, iasion adında bir ölümlü tarafından baştan çıkarılmıştı. buna çok kızan zeus, gönderdiği bir yıldırım ile iasion'u öldürmüş ve demeter'le kendisi sevişmişti. bu birleşmenin sonucunda demeter ile zeus'un persephone adında bir kızları olmuştu. yeraltı tanrısı hades (pluton) zeus'tan persephone'yi eş olarak istemiş ve zeus bu isteği onaylamıştı. ancak demeter'in, kızını sonsuza kadar yeraltında yitirmeyi istemeyeceğini ve bu evliliğe karşı çıkacağını düşünen zeus, hades'in persephone'yi toprağın derinliklerine kaçırmasına yardım etmeye karar verdi. zeus, toprak ana gaia'dan persephone'nin dolaştığı kırlara pek sevimli çiçekler saçmasını istedi. persephone ve arkadaşları bu çiçekleri toplarken, arabasıyla yeraltından çıkıveren hades zavallı kızcağızı kucaklayıp toprağın derinliklerine kaçırdı. bir ölümlü kılığına bürünen demeter, günler ve geceler boyunca sevgili kızını boş yere aradı durdu. uğradığı her köyde insanlara ekinlerin ve harmanın sırlarını öğretiyordu. arayışları boşa çıkan demeter, kızı geri dönmezse, tahılların büyümesini durduracağını ve kıtlık başlatacağını söyledi. bunun üzerine zeus, persephone'nin geri dönmesine karar verdi. ne var ki, persephone yeraltındayken bir kaç nar tohumu yemişti ve bu nedenle yılın en az üçte birini hades ile birlikte toprağın altında geçirmek zorundaydı. persephone'nin yeraltında kaldığı süre boyunca, demeter ekinlerin büyümesini durdurmaktadır. eleusis şenlikleri de, persephone'nin yeryüzüne dönüşünü kutlamak için düzenlenmektedir.

    kaynak
  • demether elefsis'te yaşlı bir kadın kılığına girer. kral celeus'un kızlarından biri onu görür ve saraya davet eder. sonrasında demether hizmetçi olarak orda kalır ve kraliçe yeni doğan oğlunu ona emanet eder. demether bu çocuğa ölümsüzlük verecekti. tanrıların yemeğinden verdi ve geceleri ateş üzerinde ölümlülüğünü yakmak için koydu. bu esnada kraliçe gördü ve çığlık atınca demether kızdı. aslına büründü ve kraliçeye oğlunu ölümsüz yapacaktım fakat vazgeçtim dedi. saray içerisinde kendi adına tapınak yapılmasını istedi ve dini ayinleri öğretti.buna elefsis ayinleri dendi. adamlar çok sağlam gizlilik yemini etmiş ve sırlarını açık vermemişler. bu mezhep gizli ve gizemli bir din olarak kalmıştır.
  • brian friel’in wonderful tennessee oyununa da konu olmuş efsanelerdir. oyunu derinlik olarak farklı bir boyuta taşıyıp farklı yorumlara açmış anlatılardır.
  • bu törenleri/ayinleri yöneten başrahibe hierofantes* denirdi.
  • yapılan ayinler ve gizlilik kuralı kubrick’in eyes wide shut’taki sahnelerine ne çok benziyor.
  • (bkz: eleusis gizemleri'nin bildiğin orgy olması)
  • efe elmas'ın uzun uzun değindiği ve hatta bir seremoni paylaştığı konudur. persephone hades tarafından kaçırıldıktan sonra yaşlı kadın kılığına giren demeter'in eleusis kentine uğramasıyla gizemler başlar. ölüm doğum ve hasat ile olduğu kadar "tanrısallaşmak ve ölümsüzlük" üzerine de bir gizem kültüdür.

    yüce eleusis gizemleri, törenleri ve kutsal günleri

    demeter eleusinia seremonisi – eleusis gizemleri kutlaması
  • eleusina sırları, eski yunan’da demeter ve persephone kültlerinin yılda bir kez yapılan, üyeliğe kabul (inisiyasyon) törenlerinin adıdır. batı geleneğinin önemsenen bir parçası olan bu uygulamalar, yahudilerin "bar mitzvah"ı gibi ergenlikten yetişkinliğe geçişi, hıristiyanların "vaftiz"i gibi tanrısal kutsanmayı veya gizli bir tarikat, cemaat veya cemiyete kabul ile orada ‘yeniden doğuş’u simgeler. iö 1600 civarında, miken döneminde başlamış, daha sonra roma’ya yayılmıştır. adayların (inisiye) tanrılarla bütünleştiği, tanrısal gücün öbür dünyaya dair vaad ve ödüllerini ifade ettiğine inanılan etkinliklerde, ayinler, seremoniler ve inançlar gizlidir.
hesabın var mı? giriş yap