electoral vote

• http://www.electoral-vote.com/ adresinden ulaşılan ve son abd başkanlık seçimleri hakkında çok faydalı veriler barındıran sitedir.
• ing. secici delege
• amerikan başkanlık seçimlerinde her eyaletin nüfusu oranında sahip olduğu ikinci seçmen, delege. mesela en çok seçmenin bulunduğu kaliforniya 55 delegeye sahipken küçük bir eyalet olan güney dokata'nın 3 delegesi bulunur.
• abd başkanlık seçiminde kullanılan bir sistemdir. senato ve temsilciler meclisi üyelerinin toplamı alındıktan sonra (100+435), eyaletlerin nüfüs sayılarıyla oranlanır ve electoral yansımalar oluşturulur. herhangi bir eyalette bir başkan adayı 1 oy fazla almış olsa bile, o eyaletin electoral oranının tümü 1 oy fazla almış adayın hanesine yazılır.
  
  örneğin florida nüfusunu 100 olarak ele alırsak, 51 oy alan başkan adayı florida'nın tüm electoral oyunu hanesine yazdırmış olur ve diğer aday bu eyaletten electoral olarak 0 oy alır.. bu nedenle büyük eyaletlerin, daha açık bir şekilde söylersek temsilciler meclisine en çok aday gönderen eyaletlerin, nüfüsları yüksek olduğundan electoral yansımaları da yüksektir.
  
  electoral oy sistemi, genel oylara bakıldığında bir başkanın diğer başkandan daha fazla oy almasına rağmen başkan olamamasına sebep olabilir. ya da neredeyse eşit oyları almış adayların, electoral oylarında büyük farklar oluşabilir.
  
  örneğin, 1992 başkanlık seçiminde clinton, baba bush'a yaklaşık 6 milyon oy fark atmıştır. toplam yaklaşık 80 milyon oy kullanılmış , bush 39 milyon, clinton ise 45 milyon oy almıştır. popüler oy dediğimiz bu kısımda bush %37, clinton ise % 43 oy almıştır. ancak electoral yansımada bush %31'de kalırken, clinton %68'le bush'un iki katından daha çok oy almış ve başkan seçilmiştir.
  
  ayrı bir bilgi olarak da abd'de sadece 2 parti yoktur. bir çok partiden oluşan bir sistem vardır. ancak seçim yarışı genellikle bu iki parti arasında (cumhuriyetçiler ve demokratlar) geçtiğinden, genellikle bu iki partinin adından söz edilir. genellikle diğer partiler istisnalar dışında electoral olarak orana sahip olamazlar.
  
  bu konuyla ilgili örnek ise; 1968 seçimlerinde nixon cumhuriyetçilerin adayı, humphrey ise demokratların adayı idi. ancak american independed isimli başka bir partiden aday olan george wallace 5 eyaletin electoral oylarını kendi hanesine yazdırmayı başarmıştır. yaklaşık 10 milyon oy alan wallace, %13 popüler ve %8 electoral oran almıştır.
  
  not: sistemin nasıl işlediğini daha iyi anlatabilmek için oranları ve sayıları yaklaşık olarak aldım.
• first past the post sistemi yüzünden bir adayın kazandığı electoral oyun yüzdesi, kazandığı halk oyunun (popular vote) yüzdesinden her zaman daha yüksek (üçüncü adayların güçlü olduğu durumlarda baya bi yüksek) oluyor (*).