efendi uyanıyor

• (bkz: when the sleeper wakes)
• dr. moreau'nun adası ve zaman makinesi'nin yazarı h. g. wells tarafından yazılan ve edebiyat tarihinin ilk distopyası olduğu söylenen kitap.
  200 yıl boyunca uyuyan ve uyandığında bileşik faiz sayesinde uyandığında dünyanın en zengin insanı olan graham'ın hikayesi.
• maya kitap yayın evinden çıkmış olarak okudum ama, nedense bana çevirisi biraz zayıf geldi, çok basit cümleler. o yüzden pek öneremiyorum.
• maya kitap versiyonunu okuyup memnun kalmadığım eser.
  
  öncelikle kitap bir önceki entry'de belirtildiği gibi fazla basit bir şekilde çevrilmiş. cümlelerin uzunluğu bir buçuk satırı nadiren aşıyor ve bol miktarda iki kelimelik cümle içeriyor. ayrıca, kitap önsözde yazdığı üzere "para kazanmak amacıyla ve baskı altında" yazılmış. olay örgüsü, betimlemeler ve karakterlerdeki derinlik eksikliği bunu fazlasıyla hissettiriyor. birçok distopya ve bilim kurgu eseri okumuş olan ben, tasvir edilen mekanları kafamda canlandırmakta ve odaklanmakta zorluk çektim. h. g. wells diğer eserlerinde gösterdiği vizyonu ve hayal gücünü bu kitabında fazla gösterememiş gibi.
  
  çevirinin basitliği dışındaki sorunların yayınevinden kaynaklandığını zannetmiyorum. herhangi bir baskısında da aynı sığlıkla karşılaşabileceğinizi sanıyorum. kısacası çerez kitap arıyorsanız ve beklentiniz düşükse okuyabilirsiniz ancak 'edebiyat dünyasının ilk distopyası' reklamına kendinizi fazla kaptırmamanızı öneririm. okumamakla bir şey kaybetmeyeceğiniz bir kitap kendisi. distopya merakınız varsa öncelikle (bkz: cesur yeni dünya) ve (bkz: 1984) gibi kendini kanıtlamış klasikleri okumalısınız.
• yazarın 1910 yılında kaleme aldığı kurgu bilim distopyası olan "efendi uyanıyor" bir 19.yy beyefendisi olan graham'ın aniden derin bir uykuya dalarak tam 203 yıl sonra uyanmasını konu ediyor. yaşadığı zamandan tam 2 asır sonra uyanan gragam'ı bekleyen büyük bir servet ve büyük bir iktidar beklemektedir. ancak servet o kadar büyük olursa, kimbilir belkide graham'ın tekrar uyuması daha doğru olur.
  bunu kendi istemese de...
  (bkz: h.g.wells)
• yazılan ilk distopik romanlardandır.^** paranın saadet getirmediğini bir kere daha anlamamızı sağlar.^*
  
  ayrıca bknz: mühür kimdeyse süleyman o'dur
• (bkz: #113008603)
  
  "wells'in^* güzel bir konuyu vasat bir şekilde işlediği distopya. bu kitabı yazdığı sırada aynı zamanda love and mr. lewisham adlı kitabını da yazdığı için bu kitabı ikinci planda bıraktığını ve "mümkün olduğunca kısa sürede satılabilir bir eser" ortaya çıkarmak istediğini söylemiş önsözde.^* hatta bazı yerlerde sonradan ekle/çıkar/değiştir yapmış. bazı klişelere ve aceleye getirilmiş olduğu açıkça belli olmasına rağmen konusu itibariyle akıcılığını kaybetmeden bir oturmada okunacak bir kitaptır."
• kesinlikle üstteki yazarlara katılıyorum. açıkçası wells’in önsözünü kitabın tamamından daha büyük bir keyifle okudum. konu çok güzeldi ama o kadar basit, baştan savma geldi ki işleniş, bir bütün olarak hiç keyif almadım.
  
  edit: bir de dikkatimi şu çekti, eğer kitabı direkt yazarın yansıması olarak düşünürsek aslında wells bildiğin ırkçıymış. kitapta “beyaz adamları ancak beyaz adamlar yönetir” diyerek siyahilerin gelmesine karşı çıkıyor ve onları canavar gibi tasvir ediyor neredeyse. sevdiğim yazarlar böyle ırkçı veya faşist kimliklere sahip olunca veya bu düşüncelere yakınsayınca çok üzülüyorum. beni üzen diğer yazarlar sıralı tam liste:
  
  kadın düşmanı (bkz: yukio mişima)
  faşist (bkz: robert heinlein)
• herbert george wells tarafından kaleme alınmış, edebiyat tarihinin ilk distopyası olarak tanımlanan bilim kurgu romanı. ayrıca ithaki yayınları bu eseri (bkz: uykudaki uyanıyor) olarak çevirmiş ve yayınlamıştır.
  
  19. yy'da uykuya dalan graham, tam 203 yıl sonra uyanır ve uyandığında dünyanın en zengin insanı, yani "efendisi" olduğunu görür. bu nedenle uyanması tüm dünyada büyük siyasi karışıklıklara ve ayaklanmalara sebep olacaktır. bu karışıklıklardan daha önemlisi ise graham'ın kimin dost, kimin düşman olduğunu bir türlü anlayamamasıdır.
  
  wells tarafları öyle güzel işlemiş ki okuyucu olarak neredeyse kitabın son sayfasına kadar kim dost kim düşman ben de anlayamadım açıkçası ama wells'in ırkçı bir faşist olduğunu çok net anladım. onun döneminde belki de ayakta kalmak için böyle yapması gerekiyordu, bilmiyorum ama kitlelere hitap eden insanlardan özellikle wells gibi zeki bir insandan daha ileri görüşlü olmasını beklerdim.
  
  bilim kurgu ve distopya seven herkesin mutlaka okuması gerektiğini düşündüğüm bir kitap.
• sonu muğlak biten roman. belki de kahramanımız tüm olan biteni rüya olarak görmüştü.