deiotarus

• marcus tullius cicero 'nun julius caesar 'a karşı savunduğu galatia kralı.
  
  i.ö. 2. yy.'ın sonlarında, galatia 'nın egemenliğini genişletmiştir. yüreği ve ihtirasından ötürü bunu başarmıştır diyebiliriz.i.ö. 90 yılında, roma senatosu tarafından küçük asya 'da görevlendirilen manius aquillius 'a asker sağladı. [mithridates eupator 'un küçük asya 'da egemenliği ele geçireceğini anlayınca, romalılar 'ın tarafına geçmişti.]
  
  i.ö. 88 'de romalılarla pontus kralı arasında savaş çıkınca, galatia, mithridates tarafından ele geçirildi. işte bu noktada, deiotarus ona karşı koyarak, mithridates 'in komutanlarından eumakhos 'u topraklarından kovdu. [bundan diktatör sulla ve onun komutanları murana ve lucullus büyük yarar sağlamıştır.]
  
  i.ö. 59 'da, roma senatosu deiotarus 'a krallık ünvanı vermiştir.
  i.ö. 51 'de deiotarus, bütün silahlı kuvvetlerini, o sırada cilicia valisi olan cicero 'nun emrine vererek dostluğunu kazandı. suriye proconsulü m. bibulus 'a da piyade ve süvari yardımında bulundu. i.ö. 49 yılında, caesar 'la pompeius arasında iç savaş peydah olunca, pompeius 'un yanında yer aldı. deiotarus meşru hükümete saygılıydı; senato ve consul 'ler pompeius 'u tutuyordu, ayrıca ona kendisini borçlu hissediyordu ve küçük asya 'da [anadolu] çok başarılı bir kumandan olarak tanıtmıştı.
  
  j. caesar 'ın, pompeius 'u yenmesi üzerine [pompeius mısır yolunda öldürülmüştür.] deiotarus, caesar 'ı galatia sınırında krallık alametlerini çıkartmış olarak karşıladı; yanıldığını ve bağışlanmasını istedi. ve julius caesar bu roma devletine sadık ve iç işlerine hiç karışmayan iradeli kralı affetti.krallığını tanıdı.
  
  caesar ile galatia kralının arası daha sonradan bozuldu.
  
  i.ö. 45 'de deiotarus, torunu, castor saokondarius 'un oğlu ve castor tarafından caesar 'ı öldürme girişiminde bulunmakla suçlandı.
  
  işte cicero, bu suçlamanın ne kadar beceriksizce uydurulduğunu kolayca kanıtladı. hekimin, kararlarında ikircikli oluşu, eskiden roma 'ya elçi heyetiyle gelmiş olması, castor 'un kendisi üzerindeki etkisini dinleyenler önünde belli etmesi, tek tanık olan ona, caesar 'ın bile inanmasını sağlayamadı.
  
  [caesar 'ın ne karar verdiği bilinmiyor. ayrıca cicero, bu savunmasından, damadı dolabella 'ya yazdığı bir mektupta çok kısa söz eder.]
  
  deiotarus i.ö. 40-43 arasında bir tarihte öldü, gitti.
  
  [cem yayınevi 'nden çıkan, marcus tullius cicero 'nun leyla özbay çevirisiyle "galatia kralı deiotarus 'u c. iulius caesar 'a karşı savunma" adlı eseri okunabilir.]