coğrafya ^*

• diyalektik materyalist acidan bakildiginda, ne nerden akar hangi dagdan cosar sorularindan cok, yer, mekan ve doga, kapitalist uretim biciminde nasil kim tarafindan ve kimin icin uretilir gibi sorularin cevaplarinin anlasilacagi dusun alani
• icinde cok farkli uyusmaz fraksyonlari barindiran bilim dali. bir tarafinda uydu marifetiyle uzaydan sivilce patlatmakla ugrasanlari, obur tarafinda "spatio-temporality" uzerinden en guncel ekonomi-politik sorunlara kafa patlatanlari barindiran disiplin. herhalde bu sebeptendir ki marxist cografyaci david harvey durumu nacizane "geography is what geographers do" lafiyla ozetlemekle yetinmistir.
• kuresellesme nidalariyla birlikte enterasan bir sekilde uzlasmaz iki farkli soylemde zikredilen, celiskilerin cocugu, yanlis anlasilma sampiyonu dusun yumagi.
  
  bu soylemlerin ilkine gore artik kuresellesmeyle birlikte cografya asilmis ve onemsizlesmis durumdadir. para heryere saniyesinde akar, mesafeler kisalmistir, dunya devasa bir koye donusmustur. ingiltere'deki iletisim devlerinden birinin reklam slogani bunun guzel bir ifadesidir: geography is history (cografya tarih oldu). buna gore artik onemsiz bir detaydir cografya, her yer ulasilabilirlik uzerinden tanimlanan tek tip "yakin mekan"a donusmustur. boylece cografya olmustur, allah rahmet eylesindir.
  
  gelgelelim kaynagi ayni olan (kuresel sermaye+yonetici elit) ikinci bir soyleme gore, cografya her zamankinden daha da muhimdir. 1980'de ilk kuresellesme ve cografyasizlasma nidalari yukselirken donemin amerikan savunma bakani harvard rektorunu arayip bizzat evvelce kapattigi cografya bolumunu yeniden acmasini istemistir. sebebi aciktir: cografya insanin, ekonomik faaliyetlerinin, dogal kaynaklarin, fiziki ozelliklerin kureye dagilisini inceler ve bunlari sabitleyip soyutlayarak karsilastirilabilir bir duzleme yansitir (harita). bunlar bilinmeden, ornegin irak'a mudehale etmek mumkun degildir. bu anlamda asildigi ve onemsizlestigi iddia edilen cografya, kuresellestigi ve tektiplestigi iddia edilen dunyanin her bir yerel bolgesinin detayini cikarmak,gis teknikleriyle uzaydan fotograflamak, her bir topografyanin tum detayini bilinebilir kilarak sermaye hizmetine acmakla yukumlu bir alan olmaya dair goz kirpmaya baslamistir.
  
  ornek: su anda amerika'da devlet tarafindan calistirilan cografyaci sayisi tum zamanlarin en yuksek sayisina ulasmistir.
  
  cografyanin zavalli bunyesine bu kadar celiski yetmezmis gibi bir de neil smith ve david harvey gibi marxist cografyacilar cikar ve butun bunlarin materyalist diyalektik acidan analizini yaparak elestirir, disiplini iyice bi maymuna cevirirler.
  oh! iyi ki de yaparlar.
  not: cografyanin celiskili iki soylemde zikredilmesi fikri neil smith'in american empire kitabindan alintidir.
• (bkz: geography is history)