ching kuo

• tayvan yapımı iki motorlu jet savaş uçağı. dış görünüm olarak f16 ve f18 karışımı bir havası vardır. uçağın diğer adı indigenous defense fighter^* yani "özgün savunma uçağı"dır.
  
  tayvan 1974 – 1986 yılları arasında lisans altında 300 adet f5 tiger üretmişti. ancak 1980’li yılların ortalarından itibaren faydalı hizmet sürelerinin sonlarına yaklaşan f104^* ve f5'lerin yerine geçecek bir modern çok rollü savaş uçağı gereksinimi ortaya çıktı. tayvan bu uçağı abd’den tedarik etmek istiyordu ve en önde gelen adaylar f16 ile tek motorlu f 5 türevi olan f 20^* idi. ancak çin ile ilişkilerini geliştirmek isteyen reagan yönetimi 1982 yılında tayvan’a ambargo uygulama kararı aldı. abd hükümetinin kararı silah satışını yasaklıyordu ancak teknik yardım konusunda bir kısıtlama getirmiyordu. bu gelişme üzerine tayvan ihtiyacı olan modern savaş uçağını kendisi geliştirmeye karar verdi.
  
  tayvan’ın aerospace industrial development corporation^* önderliğinde 1982 yılında başlanan proje esas olarak 4 alt projeden oluşmaktaydı. bunlar:
  
  1. "ying yang" projesi (gövde tasarımı, general dynamics desteği ile)
  
  2. "yun han" projesi (motor tasarımı, allied signal desteği ile)
  
  3. "tian lei" projesi (aviyonik tasarımı, westinghouse desteği ile)
  
  4. "tian chien" projesi (silah sistemleri)
  
  ilk prototipin aralık 1988’de tamamlanmasından sonra ilk uçuş mayıs 1989’da gerçekleştirildi. uçağın adı, devlet başkanı chiang ching kuo’dan gelmekte.
  
  ching kuo genel görünüm itibariyle f 16 ve f/a 18 ile benzerlik gösterir. performans bakımından f 5’ten üstün olmakla birlikte f 16 ile başa baş olduğu söylenebilir ancak menzili bu uçaktan daha kısadır. f 16 gibi “blended body” şeklinde bir gövde tasarımına sahiptir ve yine bu uçaktaki gibi kanat kök ucu uzantıları (leading edge root extension^*) belirleyici aerodinamik özelliklerindendir.
  
  ching kuo toplam 6 adet silah taşıma istasyonuna sahiptir. belli başlı silahları arasında 5 km menzilli ir güdümlü tien chien 1^*; 60 km menzilli ve aktif radar güdümlü tien chien 2^*; anti radar füzesi tien chien 2a ve 80 km menzilli aktif radar + iir güdümlü hsiung feng 2 anti gemi füzesi bulunmaktadır. dikkati çeken bir husus, ching kuo gibi küçük bir savaş uçağının anti gemi görevlerinde 3 adet hsiung feng ii taşıyabilmesidir. bu da tayvan’ın stratejik ihtiyaçlarının bir uzantısıdır. uçakta apg-67 türevi olan golden dragon gd-53 doppler çok modlu radarı bulunuyor.
  
  idf projesinin en sorunlu ayağını motor kısmı oluşturmuştur. allied signal ortaklığıyla kurulan international turbine engine corporation^* tarafından geliştirilen tfe-1042 motoru yeterli performansı sağlayamadı. bu motorun geliştirilecek daha kuvvetli bir başka motorla değiştirilmesi projesi ise f 16 ve mirage 2000 tedarikleri ile birlikte rafa kaldırıldı. artyanma ile 41.8 kn güce erişebilen tfe-1042 motoru ile ching kuo en fazla mach 1.2 sürate erişebilmekte.
  
  başlangıçta 250 adet üretilmesi planlanan ching kuo’dan, eylül 1991’de alınan karardan sonra toplam 130 adet üretilmiştir ve temmuz 2000 itibariyle üretim sona ermiştir. yapılan bazı değerlendirmeler bu uçağın, su 27 ve su 30 hariç çin envanterindeki tüm savaş uçaklarından daha üstün olduğu yönünde. yapılan 150 f 16 ve 60 mirage 2000 alımı ile tayvan ihtiyacı olan nitelik üstünlüğünü sağlama yönünde önemli adım atmıştır ancak yüksek kaza kırım oranları personel eğitimi konusundaki acil ihtiyacı gözler önüne seriyor. ileride idf’nin yerine geçmek üzere advanced defensive fighter^* isimli bir uçağın geliştirilmesi planlanmakta.