cezzar ahmed paşa

• napoleon bonapartei ilk yenen kumandandir ayni zamanda.
• 3. selim'in kurduğu (bkz: nizami cedit)adlı avrupai usullerde eğitim görmüş ordu ile akka kalesi önlerinde, mısır acıklarındakı ingiliz donanmasının yarattığı ablukadan kurtulabilmek için suriye ve bugünkü lübnan'ı ele geçirmek suretiyle doğu akdeniz'e açılmaya ve boylece fransa ana karasından yardım almaya çalışan fransız ordusunu yenerek tarihi süreç içerinde fransızların el-ariş antlaşmasını imzalamak zorunda kalmasını yol açan etmenlerden birini yaratmış olan komutan. bu başarısında ordusunun fransız savaş taktiklerini iyi biliyor olmasının ve savaşta yerel halkın fransız ordusuna karşı aldığı tavrın rolü de büyüktür.tarihin garip bir cilvesidir ki fransızların ele avuca sığmaz korsikalı komutanı (bkz: napolyon) henüz genç bir subayken fransa'nın, i. mahmut ve i. abdülhamit dönemlerinde osmanlı ordusunun yenilenme çalışmalarına destek için gönderdiği subaylar arasına girmek istemiş o günlerde bunu başaramamıştır. fransa'nın gönderdiği subaylar tarafından yapılan ıslahatların ardından o temeller üzerine kurulan nizam- cedit ordusuna yenilmiştir.
• 1776-1804 arası sayda valiliği yapan bu zat, o zamana dek gerek akka ve şam'da yerleşik osmanlı paşalarından gerekse istanbul'dan özerk davranan cebel-i lübnan emirinin özerkliğini ortadan kaldırmış, yüksek vergi istekleriyle emiri canından bezdirmiş, bugünkü israil'in kuzeyini ve bugünkü lübnan'ın önemli bir kısmını içeren bölgeyi fiilen bağımsız olarak yönetmiştir.
• yaninda seyyar idam sehpasi dolastirdigi rivayet edeilir.
• “akka’da durdurulmasaydım, bütün doğu’yu ele geçirebilirdim!..”
  
  bu söz, fransızlar’ın ünlü başkomutanı ve tarihin en önemli şahsiyetlerinden bir kabul edilen napolyan’a ait. 1798 yılında mısır’ın işgaliyle başlayan fransız istila programı başarıya ulaşsaydı, kim bilir nerede nihayet bulacaktı. başarıya ulaşsaydı diyoruz, çünkü napolyon’un doğu hakimiyeti hayali küçük bir osmanlı kasabası önünde yok olup gitti. bugün israil sınırları içinde bulunan akka kasabası önünde. kasabayı savunan komutan yetmişlik bir ihtiyar: cezzar ahmed paşa. ve batılı tarihçilerin söz etmekten pek hoşlanmadığı bir hezimet. sahi, napolyon’u bilmeyen yok. ama cezzar ahmed paşa ismini kaç kişi biliyor?
  
  mısır ve filistin’i kolaylıkla zapteden napolyon, akka kalesi’nin de bir-iki gün içinde düşeceğini hayal etmiş ve cezzar ahmed paşa’ya şu mektubu yazmıştı:
  
  “işte kalenin duvarları önüne geldim. bir ihtiyarın geri kalmış birkaç günlük ömrünü almak bana birşey kazandırmaz. seninle savaşmak istemiyorum. benimle dost ol ve kaleyi teslim et!..”
  
  cezzar ahmed paşa’nın bu mektuba verdiği cevap şudur:
  
  “hamdolsun gücümüz yetiyor ve elimiz silah tutuyor. geri kalmış birkaç günlük ömrümüzü de, küffar ile cenklerde geçiririz!”
  
  ünlü fransız generali paşa’nın bu cevabını okuyunca etrafındakilere: “anlaşıldı, bu ihtiyar bizim birkaç günümüzü heba edecek ama merak etmeyin, iki gün sonra şehrin ortasındayız.” demiş ve bu hayal ile 19 mart 1799 günü savaş başlamıştır.
  
  napolyon’un akka muhasarası tam altmışdört gün devam eder. her gün biraz daha artan baskı hiç bir netice vermez, fransızlar’ın her hücumu püskürtülür ve ağır kayıplar verdirilir.
  
  yenilmez ünvanı taşıyan napolyon, kale müdafilerinin akıllara durgunluk veren kahramanlığı karşısında şaşırıp kalmıştır. iki gün içinde şehrin ortasında olacağı hayaliyle saldırıya girişen mağrur general, ummadığı bu durum karşısında yeni bir arayışla yüksek rütbeli bir subayını kaleye gönderir ve direnmenin netice vermeyeceğini, şehir teslim edilirse paşa’nın ordusu ve ağırlıklarıyla beraber istediği yere gitmesine güya müsaade edeceğini bildirir. ama cezzar ahmed paşa’dan aldığı cevap şudur:
  
  “devlet bizi bu kaleyi teslim etmek için vezir yapmadı. ben cezzar ahmed paşa, şehitlik mertebesine ulaşmadan bir karış toprak vermem!..”
  paşa’nın bu cevabı napolyon’u çileden çıkarır. yaptığı yeni planlarla topçularına gece-gündüz akka kalesi’ni dövdürür. ne var ki, açılan gediklerden şehre girebilenler osmanlı süngüsü ile yok edilirler. bu müthiş hezimetle “kader beni bir ihtiyarın oyuncağı yaptı!” diye avaz avaz haykıran yenilmez ünvanlı napolyon, gece bile meşaleler ışığında akka’ya hücum eder. cezzar ahmed paşa ise, askerlerinin başında bir delikanlı gibi kılıç sallamakta ve saldırganlara göz açtırmamaktadır.
  
  akka kuşatmasında ordusunun yarısını kaybeden napolyon, nihayet 21 mayıs’ta geri çekilmeye karar verir ve ağırlıklarını kumlara gömüp, kahire’ye geri döner.