bcg matrix

• boston consulting group imzali bir pazarlama/analiz araci/semasi. urunlerin karsilastirmali pazar pay ve konumlarini gorsellestirmeye yarar.
  
  * bir dikdortgen alinir, dorde bolunur.
  * y eksenine pazarin buyume orani, x eksenine de pazar payi yerlestirilir.
  * urunun pazar liderine gore pazar payi^* hesaplanir.
  * eksenlere gore dikdortgene yerlestirilir.
  * dort bolum ise su anlamlari tasir:
  - sol ust: yildizlar.^* - en buyuk pazar payi ve pazar buyume payina sahip urunlerdir; deli para getirirler; en buyuk destek ve ilgiyi hakederler.
  - sol alt: cash cows - pazar buyumesi az, pazar payi yuksek urunler. allah ne verdiyse para yapilir bunlarla. cok agresif bir pazarlama stratejisi gerektirmezler. defansif olmak yeterlidir.
  - sag ust: soru isaretleri.^* - buyuyen bir pazarda yeterince pay sahibi olmayan urunler. yildizlastirilmaya calisilirlar. (sol ust'e terfi)
  - sag alt: kopekler^* - kuculen pazarda yetersiz pazar payi. bu tip urunlerden kurtulmak caizdir.
• isletme ogrencilerinin maslow s hiearchy of needs gibi ezbere bildikleri, gozu kapali cizebildikleri, buyuk abisi the general electric modeli olan matrix.
• 1970 yilinda bruce henderson tarafindan tasarlanmis semadir. sirketlerin urun analizi yapmalarina, guclu ve zayif oldugu noktalarini belirlemelerine yardimci olur.
• küçülen pazar payı durumu da düşünülerek genişletilmiş hali de mevcuttur.
  
  (bkz: war horse)
  (bkz: dodo)
• (bkz: bbg eray)^*
• boston consulting group şirketinin kurucusu rahmetli bruce henderson tarafından hazırlanmış endüstri-şirket analizi matrisi. bu matriste ilginç olan ise rahmetlinin o terim isimlerini hangi amaçla koyduğu. misal endüstri büyümesinin yavaş, şirketin pazar payının az olma durumuna neden köpek demiş? halbuki köpek ne kadar güzel bir hayvan. böyle garip isimleri vardır işte bcg matrix'in.
• - her ne kadar ders notlarında ürünler olarak örneklendirilse de holding ve benzer grupların her bir şirketi de bir ürün gibi değerlendirilip ilgili kutucuklara yerleştirilebilir.
  
  - pazarın büyüme hızı gibi kavramlar çok ciddi anlamda reel araştırma istediğinden, hadi kibarca konuşalım doğruluğu tartışmalı istatistik verileri ile (bkz: tüik) ile iş tutmaya kalkarsanız, sonuçta tutacağınız asıl şey biraz tatsız olur :)
  
  - es keza bir başka sorun da göreceli pazar payı kavramıdır. uygulamada pazardaki en büyük rakip firma/ürünü baz alanlar olduğu gibi sizin kendinizi asıl rakip gördüğünüz ürün/firmayı baz almanız gerektiğini (bkz: main competitor analysis) düşünenler var (ki ben de aynı fikirdeyim)
  
  - bu matrisi kullanırken bir başka dikkat edilecek şey şu ki bu tür araçlar sadece "durum analizi" yapar. durum analizleri derinlemesine nedensellik içermediğinden adil ve doğru sonuçlar için yardımcı raporlarla desteklenmelidirler. mesela "dogs" kutusuna giren bir firma/ürün belki de aslında potansiyel olarak "cash cows" olabilecek durumdadır da içeride başka mavralar dönmüştür. dolayısıyla "neden böyle oldu" sorusuna cevap verecek denetimler yaptıktan sonra karara varmak daha sağlıklı olur.