başka zihinler problemi

• gelecek nesillerin karsisina cikabilecek bir problem. karsimizdaki bir insan, robot, makine, hayvan, zombi veya diger bir yaratigin kendimiz gibi bir zihne sahip oldugundan nasil emin olabiliriz problemi baska zihinler problemidir. ornegin, turing testini gecen gelismis bir makine, robot veya bilgisayarin gercekten de kendimiz gibi duygu, dusunce ve gelismis zihinsel becerilere sahip olduklarindan nasil emin olabiliriz sorusu baska zihinler problemidir.
  "karsimizdakinin bedenini, cikardigi ses ve yaptigi davranislarin altinda zihinsel bir seylerin oldugundan nasil emin olabiliriz?" sorusu, baska zihinler problemidir.
  bu arada gunumuzde basit bir sekilde programlanmis oyun veya her hangi bir chat programindaki bilgisayar karakterleri sorulan sorulara cevap vermekte veya baska bir dile ceviri yapmaktadir. ama alinan cevaplar cogu zaman siritmakta ve gercek hayattaki gibi dogal olmaktan uzak ve cok rahatlikla bir programin urunu oldugunu anlasilmaktadir. ama yillar gectikce alinan cevaplar, ceviriler mukemmellesecektir. iste o zaman, insanlar cevap verenin insan mi yoksa makine mi oldugunu anlamakta gucluk cekecek. gelecek nesiller, bu baska zihinler problemleri ile karsi karsiya gelecektir.
  
  2000'li yillardan sonra yapay zeka filmleri populer olmaya baslamistir. oblivion ile yapay zeka filmleri "başka zihinler problemi" icin guzel orneklerdir.
• (bkz: yoksun nite/#39333386)
• (bkz: baska zihinler)
• bu başlıkla karşılaşmam tamamen içinde bulunduğum simülasyonun bir hilesidir, içinde bulunduğum robot aleminin farkına varmadan ve gerçeği bulmadan önce bu başlığın karşıma çıkmamış olması da buna işarettir. beni manipüle etmeye çalışanlar bu edindiğim bilgiyi de "problem"miş gibi göstererek manipüle etmeye çalışmaktadırlar.
  
  paranoyası.
• "görüsüz kavramlar, yani uyarlanabilecekleri olanaklı deneyim durumlarından yoksun kavramlar boştur." i. kant-saf aklın eleştirisi
  
  kant'a göre söylenecek olursa başka bilinçler şimdilik deneyimlenmekten uzak oldukları için boş veya yok kabul ediliyor. fakat başka bir bilincin teknolojik imkanlar kullanılarak deneyimlenebileceği ve tabi kişi mahremiyetinin sınırlarının silikleştiği hatta hemen hemen yok olacağı gelecek zamanlarda yaşayacak olanların aşmaya daha yakın olacağı problemdir.
• zihnin işleyiş biçimi, ancak deneyimlerin açıklanmasıyla ortaya çıkarılabilir. bu açıklama, zihne dolayımlı yollardan ulaşabilecek nesnel bilimsel yöntemlerle yapılamaz. zihne dolayımsız bir ulaşımı, ancak zihnin kendisi, içebakış yöntemiyle başarabilir. başka zihinler sorunu burada devreye girer. buna göre, kişi bir konuda yalnızca kendisinin ne hissettiğini bilebilir; aynı konuda başkasının duyduğu hisleri kesin olarak bilemez. esasında gerek kişinin dışa vurduğu davranışlardan gerek bunları sözel ifadesinden gerekse kişinin fizyolojik değişimlerinden, duyumuna dair belli çıkarımlar yapılabilir. ancak öznel deneyimin kendisi dolayımsızken, buna ilişkin tüm belirlemeler dolayımlıdır. içebakış yönteminin getirdiği bu öznel nitelik nedeniyle, aynı şeyi yaşayan kişilerin aynı şeyi hissedip hissetmediklerine dair bilimsel kesinlikte bir veri ortaya konamaz.
  
  thomas nagel, buna, yarasa olma örneğini verir. biz insanlar, bir yarasanın ne olduğunu, onun tüm fiziksel yapısını, neler karşısında nasıl davrandığını veya davranabileceğini bilebilsek ve yarasa olmanın nasıl bir şey olduğuna dair aşağı yukarı bir fikir inşa edebilsek de bir yarasa için yarasa olmanın nasıl bir şey olduğunu asla bilemeyiz. çünkü öznel deneyimler, deneyimleyenin dışına kapalıdır.
• "tanrı bile simüle edildikten, tanrı’ya olan inanç, göstergelerine indirgenebildikten sonra gerisini varın siz düşünün! işte o zaman bütün sistem yer çekiminin etkisinden kurtulmuş bir kütle, devasa bir simülakra dönüşmektedir"
  
  -hande yener