atik mustafa paşa camii

• gercek ismi tam olarak tesbit edilememis kiliseden donusturulmus bir cami. son zamanlarda hagia tekla oldugu dusunuluyormus. anemas zindanlari'ndan biraz daha kuzey doguda, daha halice dogrudur. kapali hac jenerik bir plana sahip binanin yuksek kasnakli olmasi gereken kubbesi yikilmis olmalidir, onun yerinde mutevai, neredeyse ihtiyactan kondurulmus bir kubbe bulunur.
• içinde sahabelerden hz cabir in kabrinin bulunduğu inancıyla cabir camii olarak da adlandırılan yapı eski bir bizans kilisesidir. kilise olarak kullandığı dönemden kalma vaftiz teknesi bugün istanbul arkeoloji müzesindedir.
• diğer adı hazreti cabir camii'dir. cami içinde sahabeden hazreti cabir bin abdullah'a ait olduğu kabul edilen bir sanduka olduğu için bu isimle bilinir. ayvansaray'da haliç'e yakın çember sokak üzerindedir.
  
  bizans döneminde aya tekla kilisesi olduğu ve sultan ikinci bayezit devrinde koca mustafa paşa tarafından camiye çevrildiği bilinmektedir.
  
  caminin girişe göre sol tarafında bakımlı geniş bir avlusu vardir. avluya bakan duvarı üzerinde de mermer bir güneş saati bulunmaktadır.
• kilisenin yapılış tarihi kesin olarak bilinmemekteyse de bizans imparatoru ı. leon flavius tarafından 458’de yapıldığı belirtilmektedir. kilisenin adı konusunda da kesin bir bilgi yoktur. kimi kaynaklar aziz petros ile aziz marcos kilisesi olduğunu kaydetmiştir. kimi kaynaklarda kilisenin ıx. yüzyılda imparator teofilos’un kızı prenses tekla tarafından yaptırıldığı, adının da hagia tekla kilisesi olduğu yazar.
• ziyaret etmek istediğim kiliseden camiye çevrilmiş istanbuldaki tarihi yapılardan bir tanesi.
  ancak mevcut durumda restorasyonu devam etmekte. umarım iyi bir restore sürecinden geçmiş olur ki tamamlandıktan sonra yine gitme fırsatını kollayacağım.
  
  sanıyorum buranın en belirgin kilise-cami olma özelliği sadece minare dikilip camiye çevrilmesi değil de 1509 depreminden sonra bizans yapısı kubbenin yerine türk mimari üslubunda bir kubbe yapılmış olması. yani tarihi kilise olmasının yanı sıra islam mimarisi açısından da tarihi bir değere sahip olmuş oluyor.