aşı boyası ^*

• eski ahsap yapilarin onemli bir kisminin dis cephesini renklendiren, kirmiziya calan kiremit rengi boyadir.
  
  bilesiminde sunlar varmis: osmanli beziri, oksit sari, kirmizi asi, neft.
• demir oksitli bır boyadır kendileri. eskıden ahşap evlerın kırlılığını kapatmak için dış cephelerınde kullanılırdı.
• ilk renkli boyadır. amerikan yerlileri kışın soğuktan, yazın böceklerden korunmak için kendilerini bu boyayla boyarlarmış. kuzey amerika'daki ilk beyaz girişimcilerin yerli halka `kırmızı (kızıl) hintli` veya "kızılderili" deme sebepleri de buymuş. ( kızılderili argo kabul edilir, pek tercih edilmezmiş. hintli tabirinin kullanılması da, kâşif kristof kolomb'un amerika'nın doğu sahiline ulaştığında burayı hindistan sanmasından kaynaklanıyormuş)
  
  ayrica klasik devirlerde dünyanın en iyi aşı boyası sinop şehrinden gelirmiş. inanılmaz değerliymiş.
• aşı boyası, (ingilizcesi; ochre) dünyanın birçok yerinde (özellikle kıyı bölgelerde) yaygın olarak bulunur. demiroksit ve minarellerden oluşan aşı boyası, sarı, turuncu,kahverengi, kırmızı ve bunların farklı tonlarındadır.
  kullanımında, paleolitik dönem'den osmalı'ya, aborjinlere, amerikan yerlilerine kadar yayılan geniş bir zaman skalası vardır. dövme, makyaj yapımında süslenme objesi olarak, mimari ve sanatta boya bileşeni, ölü gömme adetlerinde ölüye makyaj veya gömdükten birkaç yıl sonra ölüyü çıkarıp kemiklerini boyama veya imgelerle süslemede, daha farklı bir ritüelde ise cesedin toprak altında 5-10 yıl kalıp tamamen iskelet kalıncaya kadar beklemek yerine veya farklı bir ritüel olarak (günümüzde tibet'tin bazı yerlerinde benzeri hala uygulanıyor) gömmeden önce ölü akbabalara yedirilerek günümüz tabiriyle cenaze töreni gerçekleştirilir ve ölen kişinin ruhunun göklerde varolacağına inanılır. vücuttaki bağlar sayesinde bir bütün olarak geriye kalan iskelet, boyama ve süsleme işlemi ardından gömülür.
  ölü gömme adetleri ve mezar çeşitleri ile ilgili başlık bulursam daha sonraları ölü gömme adetleri hakkında da bir entry yazarım umarım.
  aşı boyası kullanımı üzerinden arkeoloji, mimari, sanat tarihi ve kültürel antropolji dallarında özgün araştırma konuları çıkartılabilir.
  ayrıca, geçenlerde bbc culture'da bbc travel okuduğum yazıda; cape town'da bulunan ve 70.000 yıl öncesine tarihlenen, yine cape town'ın 300 km. doğusunda yer alan blombos'da 100.000 yıl öncesine tarihlenen mağara resimlerine dayanılarak demiroksit ve minerallerden oluşan aşı boyasının; altın sarısı, kırmızı, kahverengi ve turuncu gibi renk çeşitleriyle sanat eserlerinde kullanılan dünyadaki en eski boya etken maddesi olduğu düşünülüyor. merak edenler okusun.
• (bkz: okra/@ay hatun)
• sanırım ahmet haşim'in gezi yazılarında, avrupada boyasız ev bulunmayacağı, durumu yetmeyenlerin bile aşı boyası ile evi boyadığını anlatıyordu, sanırım orta okul edebiyat kitabından aklımda kalan bir yazı 20 yıldan fazla olmuş
• (bkz: aşı toprağı)
  (bkz: yoşa)
• bir mineral olduğu için, suyla çıkarılamayan veya çürümeyen boya. günümüze kadar gelip müzelerimizi süslüyor böylece. onlar demir mineralinin toplaşık olduğu her yerde...