article 13

• bir telif hakkı kanunu. avrupa parlomentosu onaylanmış. hayata geçmesi için avrupa birliği bakanlar konseyinin onayını bekliyor. internet "meme"lerinin ve "gif."lerin kısıtlanması olayı sanırım.
  https://www.cnet.com/…-controversial-copyright-law/
• henüz onaylanmamıştır. avrupa birliği konseyi 9 nisanda karar verecektir. veto yiyebilir. onaylanabilir de tabii.
  
  onaylanırsa, onaylandıktan sonra 2 yıl içinde avrupa birliğiyle işi olan her internet şirketinin copyright hakkına dikkat etmesi gerekir.
  
  bu ne demek? bu, youtube’da, twitch’te, twitter’da orada burada, telifsizdir diye belirtilmeyen herhangi bir içeriği alıp sen kendin kullanırsan, kaynak göstermezsen, kaynağa yönlendirmezsen, içerik sahibi senin donuna kadar alabilir demek.
  
  bir “meme” sahibi aynı meme i kullanan herkese dava açma hakkına sahip demek oluyor en alt seviyede.
  
  bir film, oyun bilmem başka bir şey trailer’ından kesitler kullanarak değerlendirme videosu çeken herkese dava açılabilir demek oluyor.
  
  bunun bir belirginliği yoktu, şu an hala öyle mi bilmiyorum. çünkü ben taslak halini okumuştum 3-4 ay önce. şu anki halini bilmiyorum, okumadım henüz okursam editlerim
• avrupa birliği parlamentosunun gün itibariyle onayladığı ve article 11 ile birlikte kısa süre içerisinde yürürlüğe girmesi beklenen yasa. birçok internet kullanıcısı ve bazı firmalar internet kullanımına zarar vereceği için bu maddelerin onaylanmasına karşıydı ancak avrupa birliği bu yasaları uygulama kararını aldı.
  
  avrupa birliği, bu yasayla birlikte facebook, twitter, youtube gibi firmaların telif hakkı bulunan içeriklerin yasa dışı yollarla paylaşılmamasına daha çok önem vermesini istiyor.
  
  article 13 ile birlikte artık bir internet sitesinde telif hakkı bulunan bir içerik varsa, avrupa birliği yasalarına göre bu içeriğin ilgili siteden silinmesi veya sansürlenmesi gerekiyor. bir örnekle özetlenecek olursa, youtube'a yüklenilen bir eğitim videosunda üçüncü şahsa ait bir müzik bulunuyorsa, bu müziğin sahibinin itirazına gerek kalmadan videonun kaldırılması veya müziğin sansürlenmesi gerekiyor. yasadan önce böyle bir durumda müzik şirketinin ve/veya müziğin sahibinin itirazı durumunda video kaldırılıyordu.
  
  başka bir örnekle, bir oyunda takıldığınız yerde nasıl geçeceğinizle ilgili video izlemek isterseniz böyle bir video bulamayabilirsiniz çünkü oyunlar da telif hakkı içeriğine girmektedir ve oyunun telifini elinde bulundurmayan üçüncül şahısların böyle bir videoyu youtube'a yüklemesi durumunda youtube herhangi bir uyarı göndermeden videoyu kaldırmak zorunda kalacak. ancak bu sadece youtube ile de sınırlı değil, herhangi bir internet sitesinde ilgili oyuna ait resimler de telif hakkına girdiği için bu resimleri de bulamayabilirsiniz.
  
  bu yasadan nasibini alan diğer bir içerik ise internet meme olacak diye bekleniyor ki yasanın ne kadar kapsamlı ve cezalandırıcı olduğunu en iyi bu madde anlatıyor. türkçede daha çok caps olarak bilinen internet meme, bir nevi resim ve yazı karışımı bir içerik. resimler herkes tarafından erişilebilir olduğu için isteyenler bu resimleri alıp, istediği şekilde düzenleyerek internette paylaşabiliyordu. article 13 ile birlikte bu resimleri paylaşmak için resmin sahibi olunması gerekiyor, aksi durumda resimler yine silinecek.
  
  bununla birlikte geçen diğer bir yasa ise article 11. bu yasa ise haberleri toplayarak bir araya getiren sitelerin, haberi yayınlayan asıl siteye ödeme yapmasını istiyor. google news'te bir haberle ilgili arama yaptığınız zaman google o haberi yayınlayan siteleri ekranınıza getiriyor. article 11, bu durumdan dolayı google'ın ücret ödemesi gerektiğini söylüyor.
  
  google her ne kadar büyük bir firma ve bu ücreti karşılayabilecek nitelikte olsa da, article 11 vatandaşları da ilgilendiriyor. forum gibi bir yerde haberle ilgili bir bağlantı paylaşılırsa bunun ücretlendirilmesi gerektiğini söylüyor yasa. böyle bir durumda bağlantıyı paylaşan vatandaştan ücret alınamayacağı için ücretin bağlantının paylaşıldığı siteden alınacağı ve bu sebeple birçok sitenin de benzer şekilde bağlantıları sileceği veya sansür uygulanacağı söyleniyor.
  
  bu iki yasa onaylandı ancak henüz tartışılan bir yasa daha var, article 12a. bu yasa ise spor müsabakalarına ait resimlerin, videoların ve benzeri içeriklerin sadece resmi kurumlar tarafından yayınlanacağını söylüyor. yani maç izlemek için stadyuma giden birisi gol videosu çeker ve bunu kendi profilinde paylaşırsa bu video silinecek. article 12a henüz onaylanmadı ancak diğer iki yasanın internet alışkanlıklarını büyük ölçüde değiştireceği kesin gibi görülüyor.
  
  bu yasa avrupa parlamentosu tarafından onaylandı ancak nasıl ve ne zaman yürürlüğe gireceği hakkında net bir bilgi yok. yasaları uygulamak avrupa birliğine üye ülkelerin verdiği kararlarla ortaya çıkacak. bazı ülkeler özel bir yükleme filtresi geliştirecekken, bazıları ise yasalarla bu içeriklere engel olmaya çalışabilir.
  
  türkiye avrupa birliği üyesi değil, bizi neden ilgilendiriyor ? eğer yasa sıkı bir şekilde uygulanır ve yaptırımlar yerinde olursa türkiye ve diğer birçok ülkenin de benzer bir yasayı onaylaması fazla sürmez. türkiye benzer bir yasa onaylamasa bile, avrupa ülkelerindeki internet kısıtlanacağı için artık daha az içerik göreceğimizi söylemek şimdiden mümkün.
• bundan sonra facepalm yapmak istedigimizde kaptan picard'i kullanamayacagimizi soyleyen tam da facepalmluk sansurcu maddedir.
  
  https://media.giphy.com/…v9jcgzr1jtd8hlni/giphy.gif
• article 11 ve article 13 iki farklı telif ihlali düzenlemesidir. birincisi son derece makul ve orantılı bir koruma sağlarken ikincisi yani article 13 manasız bir korumacı anlayışın mamülüdür. üstelik böyle düzenleme internette yer alan içerik miktarına da sekte vuracaktır.
• 9gagger'leri ortaya çıkarmış yasa tasarısıdır
• okumadım ancak ab'nin aldığı kara uyarınca telifi size ait olmayan hiçbir şeyi orda burda kaynaksız kullanamayacaksınız demek olan yasa diyorlar.
  
  ingilizce olarak hazırladığım birkaç meme dolaşımda olduğu için kendime ab hukukuna hakim avukat ve muhasebeci aramaya başladığım yasadır.
  
  şimdi o değil de, yer yerinden oynar bununla. ikinci ve kat kat kat daha büyük bir mp3 yasağı dönemi başlar.
• batı medeniyeti batmış, akıl tutulması yaşıyor şuan.
• 3 yıldan genç, 10 milyon euro’dan az cirosu olan ve 5 milyondan az kullanıcısı olan platformlar bundan muaf.
  
  ayrıca upload filtresi koyacaksınız onu da google’dan alacaksınız demiyor, telif hakkı olan eserlerin yüklenmesini engelleyeceksiniz diyor.
  
  kimi hedef alıyor? örneğin instagram’ın telifli eser üzerinden gelir elde edip sonra da “vallahi kullanıcı yüklemiş” diyememesini istiyor. örneğin facebook'un telifli videodan gelir elde edip sonra da" vallahi kullanıcı yüklemiş" diyemesin istiyor.
  
  neden peki? çünkü bu platformlar abd’nin yüzmilyarlarca dolar gelir elde eden platformları bunu avrupadanın sanatçısına ücretini ödemeden yapmasın diye.
  
  yani mesela bir fotoğrafçının fotoğrafını çok beğendiniz, adamı retweet etmek yerine indirip tekrar yüklediniz. işte bu hareketiniz sanatçıya zarar veriyor ama twitter’a para kazandırıyor. ab istiyor ki bu hareket engellensin, sanatçı payını alsın.
  
  peki sıkıntı ne? mizahtan eğitime, eleştiriden habere kadar tonla istisnası olsa da teknik olarak uygulanması zor veya pahalı olacağı düşünüldüğü için aslında article 13’in izin verdiği kullanımlar için de engelleme yapılacağından endişeleniliyor.
  
  yani teknoloji devleri ek masraftan ve tatlı geliri kaybetmekten rahatsız, eff v.s. uygulamadaki aksaklıkların sansüre sebep olabileceğinden rahatsız, kullanıcılar da gaza geldikleri için rahatsız.
• (bkz: avrupa parlamentosu'ndan 13. maddenin geçmesi)