• apollo'nun daphne'ye sarıldığı an, daphne'nin defne ağacına dönüşmesini anlatan muhteşem gian lorenzo bernini heykeli. roma'da galleria borghese'de sergilenmektedir. daphne'nin yarı insan yarı ağaç şeklindeki elleri, saçları, bacakları efsanedir. tek başına galleria borghese'yi görme sebebidir.
  • bernini'nin yirmi dört yaşında yapımına başlayıp üç yılda tamamladığı barok tarzındaki şaheseri. bu eserle beraber heykel tek noktadan bakılarak değil, çevresinde dolaşılarak kavranan bir çok yönlülük kazanmıştır. heykeli önden arkaya dolaşarak incelediğinizde daphne'nin ağaca dönüşümüne tanık olursunuz. dal şeklindeki elleri ve kök salan ayaklarıyla kuşkusuz tarihin en zarif heykellerinden biridir.
  • bernini tarafından yapılan bir heykele de ismini veren muhteşem bir hikayenin ismi.

    hikaye şöyledir ki; apollon bir peri kızı olan daphne için yanıp tutuşuyordur. daphne ise ona yüz vermez, korkup kaçar. ancak ondan daha hızlı olan apollon koşar ve yakalar daphne'yi. athena gibi bakire kalmaya yemin eden daphne ise bu olay üzerine toprak ana yani gaia' ya yalvarır. isteği tanrı tarafından kabul edilir ve hemen oracıkta vücudu bir defne ağacına, ayakları köklere, saçları güzel kokulu defne yapraklarına ve filizlere dönüşür. apollon daphne' nin kabuk bağlamış gövdesine sarıldığında ise onun halen atan kalbini duyar ve defneyi kutsal ağacı yapar.

    şimdi bernini' nin yaptığı bu heykele bir kez daha bakınız. benim gibi sanat diyince "taksim sanat mı?" diyen bir adamın bile gözlerini doldurur.
  • şu an bende kafamı duvardan duvara vurma isteği uyandıran heykel. araştırmadan gittiğim galleria borghese'de en fazla 5 dakikamı bu heykele ayırarak ne denli bir saçmalık yapmışım. hikayesi gerçekten çok dokunaklıymış.
  • heykel, galleria borghese'de bulunduğu odaya da adını verir. daha önce duvara yakın duran bu heykel sonrasında kişinin hikayeyi 360 derece görebilmesi için odanın ortasına yerleştirilmiş, oda da tamamen heykel ve hikayesi ekseninde dekore edilmiştir. tavandaki resimden, apollo'nun büstüne kadar her şey fransız mimar charles percier tarafından konunun bütünlüğüne uygun olarak konumlandırılmıştır.
  • hikayesinin gerçekleştiği yer, antakya'ya bağlı olan (bkz: harbiye) beldesidir.
  • “beni yaralayan bu güzelliği yok et yada hayatımı mahveden bu bedeni değiştir.”

    alışılmışın çok dışında olan aşk hikayesi..
    benzeri az bulunan mimar, ressam ve heykeltraş olan gian lorenzo bernini eseridir.
    bernini başlarda maniyerist bir stilde çalışsa da, çok geçmeden baroğun duygusal ve psikolojik enerjisini taşıyan bir üslup yarattı.

    bu heykel, (1622-1625) ovidius’un dönüşümlerimdeki apolion ve daphne’nin öyküsünü tasvir eder. ışık ve şiir tanrısı apollo, nehir tanrı’sı peneus’un güzeller güzeli kızı daphne’yi gördüğünde eros’un aşk oku saplanır. daphne’ye aşık olur ve peşine düşer. ne var ki daphne, apollo’na yüz vermez. korkar ve kaçar. bu kovalamaca uzunca bir süre devam eder. paniğe kapılan daphne, babasına yakarır ve: “beni yaralayan bu güzelliği yok et yada hayatımı mahveden bu bedeni değiştir” der. babası onu bir defne ağacına dönüştürdüğü için birdenbire ayakları toprakta kök salmaya başlar. organlarının ağırlaştığını hisseden daphne, odunlaştığını hisseder. göğsünü gri bir kabuk kaplar, kokulu saçları yapraklara dönüşür.. bunu gören apollo kalbi kırılır. ağaca ebedi gençlik bahşeder.(defne ağacı her daim yeşildir.) defne yapraklarını taç olarak benimser. sonradan, defne yapraklarından yapılan taç olimpik zaferlerin, roma imparatorlarının ve herkesçe tanınan şairlerin simgesi olur.
    (bazı yerlerde hikaye farklıdır. toprak ana gaia’ya dua ettiği yazar.)
    kardinal scipione borghese bernini’yi bu heykeli yapması için görevlendirmiştir. bu pagan konuya, hıristiyan faniliğini aşılamak için kaideye latince bir beyit işlendi.

    “hazzın kaçıp giden biçimlerinin peşine düşmeyi sevenler, sonunda ellerinde yalnızca yapraklar ve acı meyveler bulacaklar.”

    apollo’nun daphne’ye yetiştiği ve daphne’nin ağaca dönüştüğü anı yakalayan bernini burada teknik ustalığını ortaya koymuştur. bu çalışmada guliano finelli yardım etmiştir ama çoğu kaynakta ismi verilmemiştir.
    genel bir bernini özelliği olan, eserlerinin konuşuyor gibi aralanmış dudakları bu eserde de vardır. eserde apollo’nun şaşkınlığı, daphne ise korktuğu ve bağırdığını detaylı bir şekilde işlemiştir.

    daphne’nin toprak ana’ya olan duası: “ey toprak ana, beni ört, beni sakla, beni koru.”

    görsel
  • (bkz: daphne/#131851941)
hesabın var mı? giriş yap