ana gibi yar bağdat gibi diyar olmaz ^*

• doğrusu ane gibi yar bagdat gibi diyar olmaz olan deyişin süregelen enteresan evrimi.
• bir rivayete göre bu atasözünün orjinali şu şekildedir: "ena gibi yar, bağdat gibi diyar olmaz". buradaki ena, bağdat yakınlarında bir uçurumdur. uçurumun tehlikesiyle bağdatın güzelliği eş koşulur.
• (bkz: freud sürçmesi)
• genellikle yanlış yazılan ve anlamı da yanlış bilinen bir atasözü.
  
  doğrusu ane gibi yar bağdat gibi diyar olmaz'dır.
  
  ane bağdat şehri yakınlarındaki bir uçurumun kuşattığı dik bir geçidin adıdır. "ane gibi yar", "ane gibi uçurum" anlamına gelmektedir.
  
  peki bir uçurum ile bağdat şehrinin aynı söz içerisinde yer almasının sebebi nedir, ne anlama gelir?
  
  bu durum da; zamanının bilim merkezi olan bağdat'a ulaşmanın, yani bilgiye ulaşmanın zorluklardan, uçurumlardan geçtiğini anlatmasından kaynaklanmaktadır.
• ama bağdat bombalanır diye devam eden sagopa kajmer şarkısı.
• doğrusu "ana" değil, "ane"dir. şöyle ki:
  
  "ane gibi yar, bağdat gibi diyar olmaz."
  
  ane, bağdat yolu üzerindeki bir uçurumun adıdır. bildiğiniz gibi, yar sözcüğü de uçurum demektir. bağdat ise o dönem bilimin en ileri olduğu kentlerden biri. bu atasözü, bilgiye ulaşmak isteyenlerin bilginin bulunduğu bağdat'a giderken geçmeleri gereken uçuruma gönderme yaparak bilgiye ve bilime ulaşmanın ane uçurumundan geçmek kadar güç olduğuna vurgu yapmaktadır. oysa biz ane sözcüğünü ana diye yazdığımızda anlam tümüyle değişiyor.
• doğrusu tabii ki "ana gibi yâr, bağdat gibi diyâr olmaz" dır. son zamanlarda bir moda olarak yayılan yanlış bilinen atasözleri ve deyimler furyasında kelime oyunlarıyla kurban edilmeye çalışılmaktadır. akla yakın ve mantıklı görünecek bir argüman üretilerek atasözünün anlamı değiştirilmeye çalışılmaktadır.
  
  galat-ı meşhur lugat-ı fasihten evladır diye bir ifade vardır. yanlış da olsa dille ve hayatla bütünleşmiş bir anlamı doğrultmanın çok da gerekli olmadığını ifade eden. "ane" veya "ena" ya da " ana" diye bir yer net olarak gösterilmeden, ispatlanmadan, burada geçen "yar" sözü "sevgili" olan değil de "uçurum" anlamındadır diyerek atasözünün doğrusu budur demek de olmuyor. aksi ispat edilene kadar doğrusu "ana gibi yar olmaz, bağdat gibi diyar olmaz" şeklindedir.
  
  ensest mensest gibi sapıkça fikirlere kimse kapılmasın... anne sevgisinin büyüklüğünü vurgulayan güzel bir sözdür..
• zamanında annelerin kadir kıymeti için söylenmiş fakat içinde bulunduğumuz yüzyılda özellikle ananı da al git diye ortalıkta çığlık atanlara tokat mahiyetinde kullanılabilinecek olan atasözüdür.
  
  (bkz: anamızı da aldık geliyoruz!)
• (bkz: sagopa kajmer)
• atasözünün doğru şekli budur. "ane diye bir yer var, orada uçurum var. yar demek uçurum demek." masalı yanlıştır. "ana gibi yâr olmaz" derken, hiçbir yâr ananın yerini tutamaz denmek isteniliyor.
  
  --- spoiler ---
  
  yapılan taramalar, bağdat’ın 320 kilometre kuzeybatısında fırat nehrinin kenarında yer alan ırak’ın anbar vilayeti’ne bağlı “ane” adında bir şehrin gerçekten var olduğunu gösteriyor. 2003 yılı kayıtları 37,211 kişinin ane merkezinde yaşadığını gösteriyor.
  
  lâkin, harita üzerinden “ane” üzerinde inceleme yapıldığında, coğrafi özelliklerinin iddia edildiği gibi olmadığı görülüyor. bağdat yolu üzerinde bağdat’a gidebilmek için geçilmesi gereken büyük bir yâr, yani uçurum olduğu iddia edilen ane’de iddia edildiği gibi bir uçurum ya da sarp geçit yok. uçurumun tam aksine ane, dümdüz bir coğrafyaya sahip. arama motorlarında türkçe, arapça ve ingilizce yapılan aramalarda ırak’ta ane adlı bir uçurum varlığına ya da ırak’ta bağdat yakınlarında ane adlı başka bir yerleşim yeri ya da bölgeye rastlanılamamaktadır.
  --- spoiler ---
  
  https://www.malumatfurus.org/…sanan-kose-yazarlari/