a seventh man

• john berger'in yazdigi, jean mohr'un fotograflarini cektigi, avrupa'daki gocmen isciler hakkindaki 1975 basimi kitap.
  
  (bkz: john berger)
  (bkz: jean mohr)
• 'avrupanın ekonomik sistemi göçmen işçi emeği olmadan ayakta duramaz' önermesini işleyen, milyonlarca göçmen işçinin çalışma koşullarını gözler önüne seren nadide kitap.
• türkçe'ye yedinci adam olarak çevrilen bu kitabın ilk basımı 1987'de v yayınları'ndan, ikinci basımı 2002'de iyi şeyler'den ve şimdilik son baskısı olan üçüncüsü ise agora yayınları'ndan çıkmış. ilginçtir kitabın çevirmeni olan cevat çapan'ın yedinci adam adlı bir de şiiri var.
• john berger'nin kitabının açılış şiiridir de aynı zamanda.
  
  şu dünyada düşeceksen yollara,
  iyisi mi yedi kez doğmaya bak
  bir kez, yangın çıkan bir evde doğ,
  bir kez, buzdan soğuk sellerde,
  bir kez, azgın deliler arasında,
  bir kez, olgun bir buğday tarlasında,
  bir kez de kimsesiz bir manastırda,
  bir ağızdan ağlayan altı bebek, yetmez:
  sen kendin yedinci olmaya bak.
  
  canını kurtarmak için dövüşeceksen,
  karşısında yedi kişi görmeli düşmanın,
  biri, pazar günü dinlenen bir işçi olmalı,
  biri, pazartesi sabahı işe başlayan,
  biri, para düşünmeden bir şey öğreten,
  biri, boğularak yüzme öğrenen,
  biri, koca bir ormanın tohumu olan,
  biri de yiğit atalarının koruduğu bir torun,
  ama onların bu hünerleri de yetmez,
  sen kendin yedinci olmaya bak.
  
  bir kadın mı bulacaksın kendine,
  yedi erkek birden düşmeli o kadının peşine,
  biri, güzel sözlere kanan,
  biri, başının çaresine bakan,
  biri, kendini hayalci sanan,
  biri, eteğinin altından kadını okşayan,
  biri, hiçbir numarayı yutmayan,
  biri, kadının düşürdüğü mendile basan;
  sinek gibi vızıldasınlar kadının çevresinde,
  sen kendin yedinci olmaya bak.
  
  yazmak geliyorsa elinden,
  yedi kişi birden yazmalı şiirini,
  biri, mermerden bir köy kuran,
  biri, uykusundayken doğan,
  biri, göğün haritasını çizen,
  biri, adı sözcüklerle anılan,
  biri, ruhunu yetkinleştiren,
  biri, diri fareleri kesip biçen,
  ikisi yiğit, dördü akıllı;
  sen kendin yedinci olmaya bak.
  
  ve her şey yazıldığı gibi olursa,
  yedi kişi için öleceksin,
  bir, beşiği sallanıp emzirilen,
  bir, diri genç bir memeyi kavrayan,
  bir, boş tabakları fırlatıp atan,
  bir, kazansın diye yoksula omuz veren,
  bir, yıkılıncaya kadar çalışan,
  bir sadece durup aya bakan kişi için.
  dünya mezar taşın olacak;
  sen kendin yedinci olmaya bak..
  
  attila jozsef
• kitap göçmenlik ve göçmen işçi olgusu üzerine bir kitap ama insan hikayelerine yeterince yer vermediği için yüzeysel olduğunu düşünüyorum. adeta akademik makale okuyormuşsunuz hissi uyandırıyor ve bence bu yönüyle sıkıcı. fotoğraflar başarılı ve her yerde bulunamayacak fotoğraflar ve bence kitabı değerli kılan da onlar.
  bu konuda gökhan duman tarafından yazılmış 11. peron bence daha başarılı.
• john berger'in içinde türkiye'den pek çok insanın fotoğraflı kısa hikayelerini barındıran göçmen işçilere dair kitabı.
  
  insanlardan nasıl oralarına buralarına bakılarak, çıplak tenleri üzerine hayvanlar gibi iri numaralar yazılarak köle devşirildiğini görmek için iyi bir kitap.
  
  ne için dünyadaki bu boktan düzen? birileri çamaşır makinesi üretip satacak diye.
• göçen hayatları konu alan bir j. berger yapıtı. benim için kitabı farklı kılan kısmı görselle düz yazının harika bileşimi. normalde okurken beyinde bir film oynar. berger bu film için kareleri eşsiz bir şekilde sunmuş. okurken farklı duyi organlarına hitap etmesi ile değişik bir hissiyat yaratmayı başarmış bence.
  
  şiiri bir türlü sevemediğim icin berger in düz yazı şiir bileşimine ısınamamıstim ama bu benim için olmuş.
  kitap farklı hayaylardan kesitler sunarak bilinen şeyleri göze ve dile dökmeyi başarmış. kisa bir kitao olduğu düşünülünce fırsat olursa okunabilir.
  (bkz: yedinci adam)