açların gözbebekleri

• boş bakan gözbebekleri. içlerinde dolar işaretleri dönen gözbebekleri ile yakından uzaktan akrabalığı yoktur. yansımalarında bir demet gül ya da bir selpak da yoktur.
  
  kasıtlı bir bakışla uzakta bir yerlere kilitlenmiştir bu bebekler. oh bebek demeyi ise hiç mi hiç bilmezler. ferlerine bir lokma ekmek ile kavuşan, gerekirse fır dönen gözbebekleri. biraz ihmal edilmişler.
• bir nazım hikmet şiiri:
  
  değil birkaç
  değil beş on
  otuz milyon
  aç
  bizim!
  
  onlar
  bizim!
  biz
  onların!
  dalgalar
  denizin!
  deniz
  dalgaların!
  
  değil birkaç
  değil be on
  30.000.000
  30.000.000!
  açlar dizilmiş açlar!
  ne erkek, ne kadın, ne oğlan, ne kız
  sıska cılız
  eğri büğrü dallarıyla
  eğri büğrü ağaçlar!
  ne erkek, ne kadın, ne oğlan, ne kız
  açlar dizilmiş açlar!
  
  bunlar!
  yürüyen parçaları
  o kurak
  toprakların!
  
  kimi
  kemik
  dizlerine vurarak
  yuvarlak
  bir karın
  taşıyor!
  
  kimi
  deri... deri!
  yalnız
  yaşıyor
  gözleri!
  uzaktan
  simsiyah sivriliği
  nokta nokta uzayıp damara batan
  kocaman balı bir nalın çivisi gibi
  deli gözbebekleri,
  gözbebekleri!
  hele bunlar
  hele bunlarda öyle bir ağrı var ki,
  bunlar
  öyle bakarlar ki!...
  ağrımız büyük!
  büyük!
  büyük!
  fakat
  artık imanımıza inemez tokat!
  demirleşti bağrımız,
  çünkü ağrımız
  30.000.000
  deli gözbebekleri!
  gözbebekleri!
  ey
  beni
  ağzı açık
  dinleyen adam!
  belki arkamdan bana
  bu kalbini
  haykırana
  “kaçık”
  diyen adam!
  sen de eğer
  ötekiler
  gibi kazsan,
  bir mana
  koyamazsan
  sözlerime
  bak bari gözlerime;
  bunlar:
  deli gözbebekleri!
  gözbebekleri!
• fazil say'in 'nazim' eserinde muthis bir beste ile sundugu calisma. nazim hikmet dinlese "tam da boyle birsey olmaliydi" derdi kesin.
• mustafa kaya'nın "deli gözbebekleri" albümünde kısmen şarkı olarak seslendirdiği nazım hikmet şiiri.
• moğollar tarafından da bestelenmiş nazım şiiri. dinlenmesi gerek.
• türkçe yazılmış modern şiirin ilk örneği kabul edilen şiir. ahmet telli'nin burdayım sözümde isimli deneme kitabında şöyle bir şey geçer mesela: başlangıçta mayakovski’nin kırma dizelerle yazılmış ve o güne kadar benzerini görmediği şiirlerle karşılarşır ve bunu ilginç bulur nazım hikmet. rusca bilmediğini iddaa etse de ve hatta mayakovski şiirlerini çok sonradan gördüğünü söylese de şekil olarak örnek alıp modern şiirin ilk örneği olan “açların gözbebekleri”ni yazmıştır.
• fazıl say’ın besteleyip nazım oratoryosuyla ortaya müthiş bir eser çıkardığı nazım hikmet şiiri.
  
  şahit olmak için: https://youtu.be/fj4o1wnfqc0
• nazım oratoryosundaki performans insanın tüylerini diken diken ediyor.