• plotinus'un çalışmalarıyla başlayan ve imparator justinyan'nın platon'un akademisini m.s 529'da kapatmasıyla biten platonik felsefe sürecini tanımlamak için kullanılan modern terim. platon ve aristoteles öğretilerini uzlaştırarak oluşturulmuş felsefi akım. platonizm'in bu türü doğasında mistik veya dini unsurlarla tanımlanmaktadır.
  • antikçağ sonlarına doğru ortaya çıkmış, felsefe araçlarını kullanarak dini yorumlayan iki akımdan biridir. dini yorumlamak için felsefeyi kullanan diğer akım ise patristik felsefe yani hristiyanlıktır. yeni platonculuk hristiyanlar tarafından hoş karşılanmamıştır. hatta yeni platoncu hypatia hristiyanlar tarafından öldürülmüştür.
    hristiyanlıkla benzer tarafları olsa da yeni-platoncular için bu dünya güzeldir, oysa hristiyanlık için çile çekilecek yerdir.
    yeni platoncular çoktanrılı antik dinleri sistematikleştirmek isterken, hristiyanlık tek tanrılı bir dindir.
    hristiyanlıkta kilisenin dedikleri esastır, yeni platonculukta ise tek kişinin, tanrı ile birleştirecek olan o mutlu bilgiye erişmesi esastır.
  • yeni-platonculuk’tan kaynaklanan öğretilerde, gerçeğin kavranması, içe doğuş niteliği taşıyan “sezgi'yle sağlanabilir. tanrı’ya ulaşmanın kendi özünde tanrı’yı görmenin “tek koşulu”durumundadır; aklın, kavrayış gücünün bütün sınırlarını “aşar”; en kısa zamanda, en kesin gerçeğe varmayı sağ-lar. ermişlik denen aşamaya ancak “sezgi”yle ulaşılır.
  • "yeniplatonculuk ve özellikle de marcilo ficino'nun, dürer'in üzerinde etkileri tartışılmaz. dürer'in ficino'da en çok önemsediği nokta, onun melankolik insanların bilinçli bir korku içinde bulunduklarını vurgulaması olmuştur." serol teber - melankoli normal bir anomali
  • platon'un görüşlerinden yola çıkılarak plotinos tarafından ortaya konan felsefi akım. hristiyanlığı doğrudan etkilemesi bakımından ödemlidir.

    esrime ve sudur gibi felsefi ve kısmen dini unsurları içinde barındırır. zaten bu tanrıya ulaşma çabası ortaçağda dinleri oldukça etkilemiştir. klise için plotinos adeta hristiyan olmayan bir azizdir. doğal olarak sonrasında islam felsefesinde de etkili olmuştur.

    plotinos dışında; porphyrios, amelius, iamblichus, plutarkhos, proclos, syrianus , damascius , hierocles , hermeias , ammonius , stephanus chrysaorinus, gedalius, dexippus, sallustius, isodorus, hypatia, larissalı domnius, marinus, olympiodorus, simplicius gibi isimler vardır.

    kaynak
hesabın var mı? giriş yap