theodor mommsen

• 1817-1903 yillari arasinda ya$ami$, eski kitabeler ve latin filolojisi uzerine yazdigi "roma tarihi" adli eser ile latin antikcag ara$tirmalarina yeni boyutlar kazandirmi$ alman tarihci.
• thycho mommsen'in kardeşi, adaşı theodor storm'un yakın dostu. üçü birlikte ''üç dostun şarkı kitabı'' isimli bir şiir kitabı yazmışlardır.
• 1902'de nobel edebiyat odulu sahibi olmustur.
• 1817-1903 yılları arasında yaşamış roma tarihçisi. hem filolog, hem epigraf hem de tarihçilik yönlerinin büyüklüğüyle verdiği baş yapıtı "roma tarihi" ya da henüz türkçe'ye çevrilmediği için "römische geschichte" en büyük eseridir.
  
  bu mükemmel eserin dilinin de bilimsel yönü kadar büyük olduğunu anlatmak için 1902 yılında nobel edebiyat ödülü aldığını da belirtmek gerek.
  
  tarihin modern babası, dahi ve de insanüstü derecede çalışkan alman bilim adamı. eserleri bugün bile deryalar kadar engin birer bilgi hazinesidir. bu anlamdaki tek şanssızlığımız mommsen'in hitit yazısının deşifre edilmesinden, dolayısıyla eskiçağ tarihi'nin baştan aşağı değişmesinden önce ölmüş olmasıdır.
• roma tarihi isimli eseri 2019 yılının kasım ayı itibariyle hala türkçe’ye çevrilmemiştir. yani ilgisizliğimiz sadece yalan yanlış bilgilerle donatıldığımız osmanlı tarihine yönelik değil. entelektüel hayata dair ne varsa bizden çok uzaklarda. neyse ki başka dillerden alıp okuyor ilgilenen. ama üzülüyor insan. tarih kısmı ilgi çekmiyorsa edebi tarafı için okumaz mı insan? nobel ödülü almış o kadar.
• alman dil bilimci, hukukçu ve tarihçi. babası bir protestan rahibi olan theodor mommsen ilk ve orta öğrenimini latince ve yunanca öğretilen bir lisede yaptı. sonra kiel üniversitesine girdi. 1838-1843 arasında hukuk, filoloji ve tarih okudu. 1843'te hukuk öğrenimini bitirdi. 1844'te roma devlet hukukunun tenkit eden bir kitap yazdı. hukuk tarihçisi savingy'nin yardımını ve desteğini kazandı. yabancı ülkelerde çalışmalar yapmak üzere bir burs kazandı ve italya'ya gitti. iki yıl italya'da kaldı. kitabe ve sikke uzmanı sayılan bartholcomeo berghesi ve hristiyanlık arkeolojisinin kurucusu giovanni battista de rossi ile çalıştı. kitabeler üzerine çalışmalarını yoğunlaştırdı ve bunları bir koleksiyon halinde topladı. ayrıca italyan yerli halkının menşei ve italya sikkeleri üstünde de araştırmalar yaptı. 1848'de siyasi hareketlere karıştı ve rendsburg'ta çıkan bir gazeteye muhabir oldu. aynı yıl leipzig üniversitesinde roma hukuku profesörlüğüne getirildi. yine aynı yıl saksonya krallık bilim derneğine üye seçildi.
  
  1852 yılında zürich üniversitesi roma hukuku profesörlüğüne çağrıldı. bu süre içinde roma devri isviçresi'ne ait incelemeler yaptı. kitabeler topladı, monografiler yayımladı. iki yıl isviçre'de kaldı. 1854'de breslau üniversitesinden teklif aldı. leipzgi'deyken üstünde çalıştığı römische geschidte'yi (roma tarihi) yayımladı. 1854-1856 arasında bu eserin üç cildini çıkardı. 1858'de roma kronolojisi üstüne bir eser daha hazırladı. aynı yıl prusya üniversitesinden çağrıldı. berlin üniversitesi de kendisine eski çağ tarihi profesörlüğünü verdi berlin'e giderek oraya yerleşti çevresindekiler amir gibi değil baba gibi davranıyor ve çok seviliyordu. 1860'ta mommsen'in roma sikkeleri üstüne büyük bir kitabı çıktı. 1863'te de latin kitabeleri konusundaki kitabının birinci cildini yayımladı. eseri 1888'de tamamlandı. 1887'de yetmiş yaşına gelince üniversitedeki derslerini bıraktı. yalnız seminer çalışmalarını sürdürdü. 1902'de nobel edebiyat ödülünü aldı.
• “tarihçi tanrı gibi olmalıdır, her şeyi ve herkesi sevmeli, şeytanı bile.”
• roma hukuku üzerine araştırmalar yapıp günümüz alman hukuku'nun temellerini atmıştır. aynı zamanda bir politikacıdır da, daha çok liberal diye tabir edebileceğimiz partilerde siyaset yapmıştır.
• "medeniyetimizin kültürümüzü yok etmesine izin vermeyelim" sözünün sahibi.