tanrı kavramı

• doğa üstüdür ancak sonsuz değildir. bilinmeyen yerleri doldurur.
  
  insanda ilk dini davranışlar doğa tapınımı, animizmvari görüşler ve tıp alanında canlanmış sayılabilir. yani bulunduğu doğanın işleyişini anlamayan insan o işleyişi sağlayan idrak edemediği üstün kurgusal yapıya saygı duyar ve tapınım başlatır. dağ, gezegenler, nehir v.b. oğelere tapınım başlar. sonuçta dağdan bile su çıkar, yaratıcı-canlandırıcıdır dağ. gezegenler yoktan ışık var eder. ateşe de uzun süre tapmıştır insan. tanrı kavramı olarak adlandırılabilecek ilk örnek animizmin ruhları olabilir. bu kadar erken dönemi mutlak olarak bilemeyiz.
  
  hızlı geçelim, ilkçağ medeniyetleri döneminde kavram ve tapınımı spesifikleşmiştir. somut unsurlara anlam vermeye başlamış, doğa filozoflarını görmüş homo sapiens bu sefer anlamadığı yeni şeyler fark etmeye başlamıştır. örnekse dionysos, üzümü kapalı bırakınca şarap haline dönüştürür. mikrobiyolojiye kadar da isa'nın kanı olarak değerlendirilir şarap. ancak şimşek/zeus, deprem/poseidon'un atları v.b. sembolik ilişkiler kurabilir insanlar. yapılacak en makul şeydir zaten ortaya herhangi bir hipotez atmak. yeni hipotezlerle bilgiye ulaşan yolun başıdır bu.
  
  ilkçağ dinleriyle başa baş şekilde lider tapınımı da insan topluluklarının tanrı kavramlarını oluşturur ve evriltir, yok sayılamaz. euhemeristik görüş^* yazılı olmayan tarihin hayatta tuttuğu liderlerin de uzun zamanda efsanevi tanrılara evrildiğini söyler. keza yazılı tarihte bile mısır medeniyetinde, kenan bölgesinde ve hellenistik dönemden sonra yunan ve roma medeniyetlerinde tanrı ve tanrının tohumu olduklarını iddia eden liderler genel geçerdirler. firavunlar, ptolemaioslar, imparator augustus bilinen örnekleridir.
  
  pozitivizm sonrası dinleri bilen bizler ise tanrıyı hesaplanamayacak ihtimaller arasına ve ölümden sonraya itmişizdir. keza hiçbir fikrimiz olmayan yerler buralardır. sembollerle doldurmazsak psikolojimiz rahat etmez, kendisini madde-üstü sanan bilinç için kaybolmak duygusuyla yüzleşmek kolay değildir.
  
  metafizik var oldukça tanrı da var olacak bir doğaüstü boşluk bulacaktır a dostlar. her şeyin teorisi^* tanrı kavramını nihayete erdirebilir mi bilmiyorum ancak en azından tanrının sıradaki formuna evrilmesi için en azından bilinç-madde ilişkisinin tamamen kurulup bizlere kavratılması gerekmektedir. yavaş yavaş başladı da bu ilerleme. bilincin madde tarafından belirlendiği ve özgür iradenin aslında olmadığı sonuçlarını gösteren nörobiyolojik araştırmalar yayınlanıyor 8-10 senedir.
  
  ilerideki tanrı herhalde sadece doğa kanunlarını koyan, maddenin maddeyi çekmesi, termodinamik v.b. tanımlayıp dengelerini belirleyen bir bilinçten ibaret olacaktır. sosyal kuralları belirlemekten uzaklaşıp felsefi bir varlık olarak etkisi gözlemlenemeyen bir evrensel hammurabi olabilir belki de.
  
  braininpain'in 2 yıllık uktesiydi, teoloji meraklısı bir arkeolog gözüyle cevaplandı. umarım bir işe yaramıştır.