tam idrar tahlili

• laboratuar istek fişlerine tit olarak yazılan tahlil.
• idrar içindekileri inceleyen,normal sınırlar dısında kalan birsey varmı diye bakılan kontrolun adı.eger lökositiniz yuksekse buyuk ihtimalle idrar kulturu de istenecektir.
• normalde idrarın kimyasal analizi ve mikroskobik analizini birarada barındıran iki kısımlı tahlildir. eğer aç karna şeker çıkarsa büyük bir ihtimalle şeker hastası, devamlı protein çıkıyorsa böbrek hastasısınız demektir. mikroskopik incelemesini otomatik olarak yapan cihazlar yaygınlaşmaktadır. http://www.proiris.com/
  
  regl olan bayanlardan istenmesi doğru olmayan tahlildir. yalancı pozitif kan çıkar.
• (bkz: idrar kulturu)
• mikroskopik incelemesinin makine ile otomatik yapılması değil de tecrübeli bir göz tarafından yapılması daha uygundur.
• tam idrar tahlili izlem ve tanı için kullanılır. yapılan idrar incelemesinde idrar yolu enfeksiyonu, böbrek hastalıkları ve ya diyabet gibi hastalıkları tespit etmek ve değerlendirmek için uygulanan yaygın bir laboratuvar testidir.
• idrar yolu enfeksiyonu, böbrek hastalıkları veya diyabet gibi hastalıkları tespit etmek ve değerlendirmek için yapılan bir tahlildir.
• tit aslında bir hekim için hasta hakkında oldukça değerli bilgiler verir.titi iyi incelemek gerekir.tit hakkında her şeyi buraya bırakıyorum.
  bu entry hekimlere yöneliktir.
  
  en başta görünümü bize fikir verir normalde açık sarı ve berrak olması gerekir.sağlıklı insanda içilen su miktarı çoksadaha açık renk,az ise daha koyu renkli beklenir.
  bulanıklaşmasi iye de ve genital sekresyonlara bağlı
  
  kırmızı idrar makroskopik hematüriktir ,idrara kan karıştığını gösterir.500 ml idrarda 0,2 ml kan bile idrarın rengini değiştirmek için yeterlidir.
  mavi idrar hartnup hastalığında
  turuncu idrar rifampisin kullanımında
  pembemsi renk porfiria da
  siyah idrar alkaptonüride olur.
  
  idrarın kokusu da bize fikir verir.
  tatlı meyve ketonüri
  ekşi koku tirozinemi
  keskin kötü koku idrar yolu enfeksiyonu
  yanmış şeker kokusu msud (akçaağaç şurubu hastalığı)
  küf kokusu veya ölmüş fare kokusu fenilketonüride
  terli ayak kokusu izovalerik asidemi ve glutarikasidemi tip2
  kokmuş balik kokusu trimetillaminüri
  yüzme havusu kokusu hawskinüri
  kedi idrarı kokusu multipl karboksilaz eksikliği ve 3-metilkrotonil-coa karboksilaz eksikliğinde görülür.
  
  idrarda köpük evet proteinüride görülebilir ama genelde tamamen normaldir.işerken klozete sert çarpan idrarın köpük oluşturması gayet normaldir.
  
  tit genelde 2 kısımda incelenir strip ve mikroskobi.
  
  strip: özel kimyasal maddeler ile kaplanmış bir plastik çubuğun idrar içine daldırılarak idrardaki renk değişimlerinin incelenmesi işlemidir.
  
  dansite: 1010-1020 arası(<1010 ise polidipsi ve diyabetes insipidus,,, >1020 ise dehidratasyon proteinüri glikozüri kontrast maddeye bağlı)
  
  ph:4.5-8 arasi (asidik idrar diyabet ,ateş,iye,yüksek proteinli diyette
  alkali idrar : şiddetli kusma,rta,üreaz+ ureten proteus
  providencia, morganella gibi bakteriler de ,mg amonyum fosfat taşında ve vejetaryen diyette olabilir)
  
  lökosit : negatif ( artması piyüridir ve iye ,glomerülonefrit, intersirysel nefrit gibi enfeksiyonlar lehinedir)
  
  eritrosit:negatif (artması hematüridir.pozitif bir dipstik testi mutlaka mikroskopik bakıyla kontrol edilmeli.
  yanliş pozitifliği çok fazladır .
  :miyoglobinüri,hemoglobinüri,menstürel kan,semen bulasi,aşıri alkali idrar,ateş,yoğun egzersiz, dansitenin fazla olmasi
  yanliş negatifliği nadirdir: c vit gibi redukte edici ajan kullaniminda,asidik ph ,formaldehit,albümin dışı proteinüri)
  
  hemoglobin:negatif (eritrositin lizisine bağlıdır. miyoglobinüri ve hemoglobinüride yanlış pozitif çıkar
  
  lökosit esteraz : negatif(idrar içinde parçalanmış lökositler kaynaklıdır.bazen idrar mikroskobisinde lökosit görülmeden idrarda lökosit esteraz pozitifliği görülebilir ve yine iye lehinedir.
  yanlış negatifliği yüksek c vitamini alımı, idrarda yüksek glukoz ve protein olması (>5g/l), sefalotin, tetrasiklin, sefalexin,tobramisin gibi antibiyotik kullanımlarına bağlı olabilir.
  yanlış pozitiflik ise formaldehid kullanıminda, imipenem, meropenem veya klavulonat kullanımında olabilir.
  
  eğer idrar çok beklerse idrarda lökositler ve eritrositler lizise uğrayabilir.bu durumda lökosit esteraz pozitifliği varken mikroskobide lökosit görülmeyebilir.
  
  nitrit: negatif (e.coli, klebsiella, proteus gibi enterobacteriacea ailesi gibi gram - bakterilerin idrardaki nitratı nitrite dönüştürmesi sonucunda pozitifleşir.
  acinetobacter,pseudomonas , staphylococcus saprophyticus, enterokok gibi etkenlerde negatif çıkabilir.
  idrar çok dilüye ise de negatif çıkabilir.
  nitritin şöyle bir özelliği var.spesifiktir fakat çok duyarlı değildir. yani nitrit pozitifse muhtemelen iye denilebilir,ama negatifse iye değil denemez.
  
  lökosit esteraz ile beraber nitrit te pozitifse iye lehine daha da güçlü kanıt sunar.
  
  protein: negatif (normalde günlük protein atılımı <150 mg,günlük albumin atılımı ise<30 mg olmalı
  30-300 mg/gün mikroalbüminüri,>300 mg ise makroalbüminiriyi gösterir.
  dipstick testi sadece albümuniriyi gösterir diger protenürileri gostermez.
  diyabetik hastalarda albuminüri diyabetik nefropatinin
  göstergesidir diyabetik olmayanlarda ise artmış kardiyovasküler hastalık riski ile ilişkilidir.
  bazen +/2+/3+ olarak gosterilir
  eser :20 mg/dl'ye kadar
  +(1 pozitif) 30 mg/dl -100 mg/dl
  ++(2 pozitif) 100 mg/dl-300 mg/dl
  +++(3 pozitif) 300 mg/dl-1 gr / dl
  ++++(4 pozitif) >1 gr/dl
  24 saat idrar biriktirmek her zaman kolay olmayabilir. spor idrardan da yorumlar yapılabilir.
  spot idrarda albumin: <3mg/dl olmalı.
  spot idrarda albümin/kreatinin <30 mg/kreatinin olmalı
  spot idrarda protein/kreatinin ise <0.15 mg olmalı.
  
  glukoz:negatif ( kan şekeri 180 i geçince idrara glukoz çıkabilir,bazen kş normalken de glukozüri olabilir sglt2 inh.kullanımında ve multipl myelomda)
  
  keton:negatif ( karbohidrat kullanımı enerji sağlamada yetersiz kalırsa yağlar enerji kaynağ olarak kullanilir ve önece ketonemi sonra ketonüri olur
  açlık,diabetik ketoasidoz,akut febril hastalıklar,ciddi egzersiz sonrası ,çok düşük miktarda karbohidrat ile beslenmede,kusma ve ishalde,ve nispeten gebelikte artar
  
  bilrubin: 0 (idrarda bilrubin olmamalı,olursa kolestazı düşündürür)
  ürobilinojen: idrarda çok az olmalı 0.2-1 mg/dl (hiç olmaması kolestazı, yüksek çıkması ise hemolitik yıkımı gösterir)
  
  idrar mikroskobisinde ise değerler hpf olarak gösterilir (her büyük büyütmede yani x400)
  
  eritrosit: 0-3 hpf normal( artması hematüri olarak değerlendirilir glomerüler veya nonglomerüler ayrımı yapılmalı.glomerül orjinli hematüride silendirler ve proteinüri eşlik eder ve eritrositler dismorfiktir.
  ürolojik sebepli hematüride idrardaki protein < 1gr/24 saattir ve eritrositler izomorfiktir)
  
  lökosit :0-4 hpf normal(artması piyüri anlamina gelir iye düşündürür,bazen kültürde üreme olmadan piyüri olur ki buna steril piyüri denir; tbc,tin,meatal irritasyonda olabilir)
  
  bakteri :0 (eser bakteriuri olmasi kontaminasyon lehinedir.
  mikroskopide piyüri ile birlikte bakteriürinin de olması iye lehine oldukça güçlü bir bulgudur;
  ikisi birlikte negatifse iye’den uzaklaşangüçlü bir bulgudur (iye düşünülmez).
  
  epitel hucresi: az görülmesi normaldir.renal tübül kaynaklıdir,cok artması atn ve tin gibi renal tübüler hasarı gösterir.
  
  hyalen silendir :0-2 sayısında görülmesi normaldir
  (ateş, ağır egzersiz,dehidratasyon,kalp yetmezliği,nefrotik sendrom da artar.)
  
  eritrosit silendirleri :0 (glomerüler hematüri ve
  glomerüler hastalıklarda artar)
  
  lökosit silendiri:0 (pyelonefrit ve tübülointerstisyel nefritte artar)
  
  tubüler silendir hücreleri:0 (atn de görülür )
  
  balmumu silendir:0(ilerlemiş böbrek yetmezliğinde görülür)
  
  idrar da bazı patolojilerde kristal oluşabilir.
  
  ürik asit kristali:dörtgen seklindedir,asidik idrarda oluşur, yuksek proteinli diyet,tümor lizis sendromunda olur.
  
  kalsiyum okzalat kristali:mektup zarfı şeklinde ve parlaktır.
  aşıri c vit alımında ve etilen glikol intox da olur.
  
  kalsiyum fosfat kristalleri: rozet seklinde,genelde alkali idrarde görülür. kronik sistit ve bph da görülür.
  
  amonyum mg fosfat kristali(strivüt):rensksiz tabut şeklinde,alkali idrarde oluşur,iye lehinedir.
  
  sistin kristali: altıgen şeklinde.asidik idrarde oluşur.
  sistinüri,wilson da görülür.
  
  tirozin kristali: sarımtırak seklinde ,asit idrarde olur.kc hastaliklarinda görülür.