senfonik metal ^*

• senfoni teknigiyle yazilan eserlerin icra edildigi ve cogunlukla klasik enstrumanlarla zenginle$tirilen metal muzik türü. öncüsü therion olsa da herhalde bu ture en yaki$an eser veren en popüler grup haggard denilebilir. bazi kaynaklar after forever, epica, nightwish, adagio gibi iyi gruplarin isimleri saysa da muziginde yogun olarak senfonik etkile$imler kullanan bu gruplarin, klasik enstruman kullanimi ya da opera tekniginde vokal kullaniminda oteye gecemedigini, muzigin kompozit yapisinda klasik senfonik kurallarina cok da uyum saglamadiklarini goruyoruz.
  
  temel olarak senfonik metal turunun, $arkilarinda yayli veya nefesli sazlar kullanan herhangi bir gruba yaki$tirilmasinin altinda yatan sebep senfonik metalin veya senfoni muziginin sadece enstruman ozelligiyle ortaya cikan bir tur oldugu yanilgisindan, kisaca klasik muzigin^* temel olarak bile bilinmeyi$inden kaynaklaniyor. yalniz buna gecmeden once enstruman yanilgisina parmak basmakta yarar var.
  
  klasik muzigin geli$imi ronesans'a dolayisiyla da orta avrupa'ya dayaniyor. chanson, motet, mass, canzonet, laude gibi basit örgülü ve teksesli muzikal urunlerin yerini yava$ yava$ agirligini dindışı^* muzikte hissettiren bir akimin almasiyla birlikte tum dunya cokseslilikle tani$iyor. ironik olarak ronesans ile antik cagdaki kavramlara yapilan atiflar ve insana verilen degerle birlikte demokrasi tekrar gundeme geliyor. bu da birden cok kavramin ayni anda tek bir tema icin kullanilmasini getiriyor. bunun muzige yanismasi tabi ki orkestral kompozisyonlar oluyor. besteler derhal kurgusal olarak karma$ikla$iyor. icracilar heyeti iyice geni$liyor. enstrumanlarin bir arada ahenk icinde uretmesine yonelik senfoniler bestelenirken, bireysel farklilik ve ustunlukler de unutulmuyor : koncertolar besteleniyor. bu durumda ortaya klasik senfonik eserleri tanimlayan iki kavram atabiliriz : enstruman ve kurgu.
  
  klasik muzigin orta avrupa kaynakli olmasinin, klasik enstrumanlarin dogal olarak orta avrupa yerel enstruman ailesinde yer almasina sebep oldugu a$ikar. bunun yaninda klasik muzik format^*inin ayrilmaz bir parcasi haline geldigi icin dunyanin klasik muzik icra edilen her yerinde de kullaniliyorlar. yani ben baglamayi halk muzigi icra etmek icin de kullanabilirim cunku dogal enstrumanidir; ya da cetin akdeniz'imdir, normal bir muzik aleti gibi pop albumlerinde muzigi zenginle$tirmek icin kullanabilirim. yani kisaca, avrupa -daha cok kuzey avrupa- kaynakli bir cok grubun muziklerini zenginle$tirmek amaciyla dogal olarak bu enstrumanlara ba$vurmasi, yaptiklari muzigin senfonik olmasi anlamina gelmez, veya tek ba$ina yeterli olmaz. yer yer bu gibi gruplari gorunce zaten "senfoniden etkile$imler ta$iyor" diyoruz, yani senfonik enstruman kullanimini benimsediklerini varsayiyoruz.
  
  konunun ikinci ve en onemli kismi tabi ki yapi ve kurgu. ustalari daha iyi bilir (hatta jeanluc'u bu ba$liga davet ediyorum bu bahaneyle bize biraz anlatsin), senfonik eserler belli bolumlerden olu$makta. bu bolumler birbirinden tempo, uzunluk veya "pitch" olarak farkli olabilse de temelde ayni tema^* uzerinde farkli varyasyonlar, ce$itlendirmeler, siralamalar ile olu$makta. unisonlarla, sololarla ve tabi ki virtüözite ile örülen enstrumental zenginlik eger anlatilan konu da iyi senaryoya dökülmü$se dinleyicisini hazlardan hazlara ko$turmakta. i$te bu nedenlerle yapilan muzige senfonik yaki$tirmasini yapmadan once senfonik muzigin dogru noktalarina ayagimizin bastigindan emin olmamiz gerekiyor.
  
  muzikal ba$arida senfonik muzik-senfonik metal baglantisindan ve senfonik muzigin ayaklarinin oturdugu bu iki kaidenin uygulani$indan daha da onemli olan bir nokta ise tabi ki beste ve yaraticilik. ancak bu zaten her turun temel ihtiyaci oldugundan ayrintisina girmeyecegim.
  
  gunumuzde ozellikle kurgu konusundaki endi$enin ba$arili urunlerinin agirlikli olarak progresif rock gruplarindan bize kalan efsanevi mirasi iyi takip eden bazi gruplarca saglandigi soylemekte yarar var. yes, jethro tull, pink floyd, queensryche, marillion, genesis, king crimson, eloy gibi rock muzigin devle$mi$ ve haleflerine muthi$ bir oyun alani birakmi$ gruplarin takipcileri aslen senfonik veya genel anlamda klasik muzigin temel niteliklerini cok cok iyi ortaya koyan, teknik mukemmelligin yaninda bestecilik anlaminda da doygun eserler uretebiliyorlar. orneklerine agirlikli olarak, süre ve mali kaynak sikintisi cekilmediginden ve yapimi ba$liba$ina klasik muzigin ihtiyac duydugu bir takim meziyetleri $artladigindan olsa gerek, konsept albumu olarak rastlayabildigimiz bu eserler aslen senfonik metal turunde eser vermek isteyen muzisyenlere farkli bir janr icinden de olsa goz kirpar ve yol gosterir gibiler. herkesin iyi bildigi ornekler vermeye gayret ederek;^* dark side of the moon^*, the wall^*,seventh son of a seventh son^*, operation mindcrime^*,nightfall in middle earth^*,metropolis part 2 scenes from a memory^*, perfect element part i^*, the human equation^* ve sayisiz kemikle$mi$ album senfonik muzigin enstrumanlari di$inda uzerine oturdugu temel degerleri cok cok iyi yansitmaktadir diye du$unuyorum.
  
  yine de temel degerleri oldukca ba$arili bir $ekilde farkli bir turun temsilcileri tarafindan beslense de, haggard'in iki albumuyle, awaking the centuries ve eppur si muove ile ortaya koydugu $eyin, senfonik metalin tam olarak tanimi olmasi gerektigini du$unmekteyim. maliyet, kendini tekrarlama riski, uretkenligi torpulemesi, muzigi amatorlukten koparmasi gibi tehlikeleri olsa da senfonik metal turundeki eserlerin muzikal zenginlik konusunda en onemli potansiyel kaynaklardan biri oldugu da acik.
• olayin sert taraflarina gecmek isteyenler icin:
  
  (bkz: hollenthon)
• insanligin yarattigi en ilahi seylerden biri. tanriya, guce muce inanmiyorum; ama bir senfonik metal var.
• gerçekten epik bir havası olan, hunharca vokal'in ^*(swh) bence tam yerine oturduğu metal müzik türü. şimdi ben de severim aslında, orta çağ'ın o gizemli ve gün yüzüne çıkmamış bilgeliğini hatırlatır, ama fikrimce güç istencini ifade eden bir müzik tipidir. kimi zaman kendini ifade etmekte zorlanmasa da kanıt sunmakta sıkıntı yaşayan, idealist ve öfkesini bastırıp kontrol edebilen insanların dinlemekten daha çok keyif aldığı müzik bence...
  
  yıllar sonra gelen edit: ulen ne kötü yazmışım...
• metal müziğin en naif hali.
• yaptıkları pek çok başarılı cover, hatta orjinalinden iyi olan cover'ları sayesinde apocalyptica grubunu da bu kategoriye dahil edebiliriz.
• öncüsü celtic frost olan tür. besmele çekmemekten farksız lan celtic frost'u anmamak. doksanlarda peydahlanmış her metal dalında ve grubunda az biraz celtic frost vardır. ilk adam akıllı senfonik metal denemesi için, grubun '87 tarihli into the pandemonium albümündeki rex irae (requiem) ve oriental masquerade şarkılarına bakılmalıdır. ardından, mekong delta'nın the music of erich zann albümündeki interludium (begging for mercy) ve believer'ın sanity obscure albümündeki dies irae (day of wrath) şarkılarını da extreme metal ve senfonik tarzların buluştuğu ilk örnekler olarak gösterebiliriz. therion, bu gruplar bu örnekleri verirken hala death metal icra ediyordu ki kendilerinin senfonik metal temellerine geçmesi, doksanların başını bulmuştur. türün adam akıllı ilk grubu ise yine therion'dur.
  
  senfonik metal, ilk icracılarının extreme metal geçmişi sebebiyle, başlarda extreme metal temelli bir yapıdaydı, yani death metal ve black metal gibi tarzlarla daha ilişkiliydi. gothic metal ise, doom metal'e senfoni etkisini getirerek, farklı bir açılım yapmıştı. senfonik metal'in yaygınlaşması, zamanla black metal, power metal ve progressive metal gruplarını da etkiledi ve bu tarzlarla direk etkileşimde hibrid alt tarzlar oluşmaya başladı. therion'dan sonra, son on beş yılda çıkan en başarılı senfonik metal grubu nightwish olmuştur.
  
  günümüzde senfonik metal, çok geniş kapsamlı bir kavramdır ve birçok metal tarzıyla ilişki içinde kullanılmaktadır. operatik vokaller, senfonik düzenlemeler, metal müziğin temelinde olmayan yaylı enstrümanlar kadar, yeri geldiğinde yerel çalgıların da kullanıldığı, özellikle progresif etiketi altında yapılan işlerin, iyi bestelenmiş ve icra edilmişse dadından yenmediği bir tarzdır.
• surdan üflenen, olimpos'tan gönderilen ilahi metal müzik.
• (bkz: xandria)
• (bkz: god is an astronaut)