sima de los huesos

• homo heidelbergensis türüne ait bilinen en erken sit.
  
  bu sit bir çukur ve içinde homo heilderbergensis olan, çoğunlukla 20-30 yaşında, ölmüş bireylerin kemikleri bulunmuştur. tabii bu konuyla ilgili süre gelen bir çok tartışma var.
  
  -bu kemikler homo heidelbergensis'e mi yoksa ilk neandertallere mi ait?
  
  -burada ölen bireyler nasıl öldü? içlerinde bir tane çocuk da varmış. acaba oraya düşen çocuğu çıkarmak için başarısız bir kurtarma girişimi miydi? yoksa bir dini ritüelin eseri mi?
  
  -yoksa bir mezarlık mıydı? ama şunu belirtmek gerekiyor ki ölümler o dönemde genellikle çocuk yaşta ya da yaşlı insanlardan oluşuyormuş. dolayısıyla orada ölen çoğu bireyin 20-30 yaşında olduğu bilindiğine göre mezar olma ihtimali çok yok.
  
  bu tür tartışmalar, bu konuyu aydınlatmaya çalışsa da "sima de los huesos" hâlâ gizemini koruyor.