replay gain

• sesin dijital ortamda kaydinda volume yuksekliginin belirli bir standart altinda olmasi amaciyla dosyaya kaydedilen "bu parcanin sesi standarttan $u kadar yuksek ya da alcak" bilgisi.
  
  ornegin manowar'in master of the wind parcasinin sesi duyulmuyor diye du$uk volumde tutarsiniz, shuffle'dan takiben gelen sepultura odayi sallar ya hani.. bu olmasin, $arkinin orjinal datasinda oynama yapmadan bir ko$eye olagan volume level'ini yazalim, parcayi calan yazilim buna gore volume duzeltmesi yapsin amacli bir te$ebbustur. mp3 ve ogg vorbis'de yeri vardir.
• özellikle hoparlörden müzik dinlemeyi iyice keyifli hale getiren bir olaydır, her şarkı geçişinde volume ayarını değiştirmenize gerek kalmaz.
  daha güzel yanı ise günümüzde dijital müzik çalan bir çok cihazın bu özelliği desteklemesidir.
  
  bilgisayarınızda müzik dinlerken kullandığınız programda^**** bu özelliğin ayarlarına girin; referans noktanızı örneğin 89 db olarak belirleyin ve ardından bütün müzik arşivinizi programa taratın. işlem bittiğinde her şarkı için ölçülen farklı kazanç^* değerlerini şarkı etiketlerine^*güncelleyin. bu işlemi birkaç tıklama ile yapabilirsiniz.
  
  sonrasında artık müziği nereden dinlemek istiyorsanız bu şarkıları oraya (örneğin telefona) sallayabilirsiniz. müziği dinleyeceğiniz cihaz(replay gain desteği aktif ise) her şarkının etiketinde yazan kazanç değerine göre ses şiddetine müdahale edecek ve şarkı geçişlerinde ses şiddetini birbirine yakın seviyede tutacaktır.
  patlama^*olmaması açısından seçeceğiniz referans noktası da önemlidir.
  
  ek bilgi olarak: compressor ile karıştırılmamalıdır. zira compressor anlık çalışarak şarkı boyunca sese sürekli müdahale ederek müzikteki duygunun ölmesine neden olmaktadır.
  replay gain ise şarkının peak noktalarını baz alarak bir etiket oluşturur ve bu etikete göre şarkının çalınacağı ses seviyesini ayarlar. yani sese bir kez müdahale etmiş olur.
  
  eski ve yeni şarkıları bir arada dinlemeyi seviyorsanız bu özellik çok hoşunuza gidecektir. kullanın, kullandırın.
  
  yıllar sonra edit: daha iyi anlaşılması için:
  
  (bkz: loudness war)
  
  ve hatta #49236368
  
  --- spoiler ---
  
  .....
  loudness wars'da kullanılan heavy compression ne yapar? en asagıdaki sesi öyle bir yukarı ceker, en yukarıdaki sesi öyle bir asagı ceker ki, neredeyse bütün ses seviyeleri kulaga aynı gelir. ardından 'gain' denen aparat ile, seviye olarak fazlaca yakınlastırılmıs bu seslerin hepsini ortak olarak daha yüksek bi ses seviyesine ceker. iste bu olaydan sonra, loudness wars'a bir sarkı daha kurban edilmistir. (ses seviyesini arttırmak icin kullanılan tus, aparat, vs)
  .....
  
  --- spoiler ---
  
  replay gain işte bu son aşamada yapılan "tüm kaydın ortak olarak daha yüksek bir ses seviyesine çekilmesini" yani uygulanan gain işlemini kompanse etmenizi sağlar.
  bunu yaparken de şarkının tek bir peak noktasını baz alarak işlem yapmaz, şarkının tamamının bir tür ortalamasını alarak gain seviyesini belirler ve şarkıyı buna göre normalize eder.
  
  böylece yıllardır süregelen loudness war nedeniyle tecavüze uğrayan kulaklarımızı koruyabilmemiz konusunda bizlere bir nebze yardımcı olur.