osmanlı ordusu

• (bkz: kapıkulu askerleri)
• zamanın en düzenli ordusu. özellikle osmanlı ordusunun sefer zamanı kullandığı ikmal ve iaşe sistemi araştırmalara konu olmaktadır.
• türk ordusunun 650 yıl kullandığı isim, peki niye değiştirdiler^*
• osmanlı ordusu 14.ve 17.yüzyıllar arasında dünyanın en büyük ve en güçlü savaş makinesiydi.padişahın köle askerleri olan kapıkulları ile feodal devlet askerlerinin bileşiminden oluşan ordu yüzyılların getirdiği orta asya,islam ve hatta bizans askeri birikiminin bir ürünüydü.ordunun iki ana birlik tipinden olan piyadeler genelde devletin hükmündeki vasal milletlerden ve kapıkullarından geliyordu.
  
  osmanlı ordusunun ana vurucu kütlesi ise türk geleneğine uygun olarak süvariydi.1389 kosova,1396 niğbolu,1444 varna ve 1526 mohaç gibi büyük meydan muharebelerini kazanan hep feodal süvariydi.batılılar osmanlı süvarisinin moral ve disiplin üstünlüğünü ancak uzun kargılı piyade askerleri ve tüfekçilerin birleşimiyle 17.yüzyılda altedebildiler.
  
  klasik devir osmanlı ordusu
  
  (bkz: kapıkulları)
  (bkz: eyalet askerleri)
  (bkz: osmanlı donanması)
  
  modernizasyon sonrası osmanlı ordusu:
  
  (bkz: nizam-ı cedid)
  (bkz: asakiri mansurei muhammediye)
  (bkz: osmanlı ordusu 1877-1918)
• birinci dunya savasi sonrasindaki durumu nutuk'ta soyle gecer:
  
  "...
  genel durumu ortaya koyabilmek için ordu birliklerinin nerelerde ve ne durumda olduklarını da açıklamak isterim. anadolu'da başlıca iki ordu müfettişliği kurulmuştu.
  
  ateşkes anlaşması ilân edilir edilmez, birliklerin savaşçı erleri terhis edilmiş, silâh ve cephanesi elinden alınmış, savaş gücünden yoksun bir takım kadrolar haline getirilmiştir.
  
  merkezi konya'da bulunan ikinci ordu müfettişliği'ne bağlı birliklerin durumu şöyle idi :
  
  bir tümeni (41'inci tümen) konya'da, bir tümeni de (23'üncü tümen) afyonkarahisarı'nda bulunan 12'nci kolordu, karargâhıyla konya'da bulunuyordu. izmir'de esir olan 17'nci kolordu'nun, denizli'de bulunan 57'nci tümeni de bu kolorduya bağlanmıştı.
  
  bir tümeni (24'üncü tümen) ankara'da, bir tümeni de ( 11'inci tümen) niğde'de bulunan 20'nci kolordu, karargâhıyla ankara'da idi. izmit'te bulunan 1'inci tümen, istanbul'daki 25'inci kolordu'ya bağlanmıştı. istanbul'da da 10'uncu kafkas tümeni vardı.
  
  balıkesir ve bursa bölgesinde bulunan 61'inci ve 56'ncı tümenler karargâhı bandırma'da bulunan istanbul'a bağlı 14'üncü kolordu'yu oluşturuyordu. bu kolordunun komutanı, meclis'in açılışına kadar, merhum yusuf izzet paşa idi.
  
  3'üncü ordu müfettişliği ki, müfettişi ben idim; karargâhımla samsun'a çıkmış bulunuyordum. doğrudan doğruya emrim altında olmak üzere iki kolordu vardı. bunlardan biri, merkezi sivas'ta bulunan 3'üncü kolordu'dur. komutanı yanımda getirdiğim albay refet bey'dir. bu kolorduya bağlı bir tümenin ( 5'inci kafkas tümeni ) merkezi amasya'da, ötekinin merkezi de samsun'daydı. diğeri, merkezi erzurum'da bulunan 15'inci kolordu idi. komutanı kâzım karabekir paşa'ydı. bu kolordunun tümenlerinden birinin' (9'uncu tümen) merkezi erzurum'da, komutanı rüştü bey; ötekinin (3'üncü tümen) merkezi trabzon'da idi. komutanı yarbay hâlit bey' di. hâlit bey istanbul'a çağrılmış olduğundan komutadan çekilerek bayburt'ta gizlenmiş, tümen vekâletle idare ediliyor. kolordunun öteki iki tümeninden 12'nci tümen, hasankale'nin doğusunda sınırda,11'inci tümen bayezıt'ta bulunuyordu.
  
  diyarbakır bölgesinde bulunan 2 tümenli 13'üncü kolordu müstakildi. istanbul'a bağlı bulunuyordu. bir tümeni (2'nci tümen) siirt'te öteki tümeni (5'inci tümen) mardin'de idi.
  ..."
• herhangi bir is savastan daha hayirli olacagi icin, dusunup dusunup gaza gelmek de dunyanin en sacma isi olacaktir.
  
  gaza gelme, getirme.
• gayrimüslim osmanlı vatandaşlarının vergi vermek suretiyle katılmaktan muaf oldukları ordu.
• mensuplarının mesleğinin askerlik olduğu ordu. höyy!^*
• (bkz: osmanli gayrimuslimlerinin askerlik seruveni)
• alev alatlı tarafından klasik devir yapılanması temizce özetlenen tsk'nın selefi:
  
  "15.yüzyıldın ikinci yarısından 16.yüzyılın sonuna kadar osmanlıların seferber edebildikleri 300.000 kişilik kuvvettin sadece 25.000’i muazzaf (profesyonel) askerler teşkil eder, osmanlı ordusunun asıl bölümünü eyâlet askerleri olarak bilinen taşra milisleri oluştururdu. eyâlet askerleri, genelde kılıç, ok, hançer vb.ile donanmış atlılardı ve kendilerine tahsis edilen toprakları (tımar) korurlardı. ... ateşli silâhların keşfi ile birlikte tüfek ve tabanca kullanmaya başlayan eyalet askerleri, amerika’daki milis kuvvetlerini anımsatan birimlerdir. federal orduya benzeyen yapılanma ise kapıkulu askerleri olarak bilinen, doğrudan padişaha bağlı seçkin birliklerdir ki, yeniçeriler ve sipahiler bu sınıflandırmaya dahildirer. sayılarının 10-12.000 cıvarında olduğu kaydedilen sipahilerden her birisi 2 ilâ 6 atlı bulmak, eğitmek ve silâhlandırmakla yükümlüydü. bunlardan başka yaya başıbozuklar ve atlı akıncılar vardı. gayri-nizami bir güç oluşturan bu askerlere maaş verilmez, geçimlerini ganimetten sağlamaları beklenirdi ki, bunlar da “vahşi” daha doğrusu “yaban batı”nın verimli topraklarına, kaliforniya’nın altınlarına hücum edenleri anımsatırlar."