• serpil çakırın metis yayınlarından çıkan kitabı.

    arka kapak;

    " yüzyılın başından günümüze ulaşan bu satırlar kadınların yaşamlarını değiştirme istek ve azmini vurgulamak açısından son derece çarpıcı.
    biz kadınlar yıllarca kendi geçmişimizden habersiz yaşadık. bu bilinmezlik nereden kaynaklanıyor? tarih gerçeği olduğu gibi gösteriyor mu? kadınların özellikle de kadın tarihi konusunda araştırma yapan kadınların yanıtlaması gereken ilk ve temel sorulardan biridir bu. kadınlara ait koskoca bir deneyimler zincirinin ilk halkasını ancak bu yolla yakalayabiliriz.
    uzun ve titiz bir çalışmanın ürünü olan osmanlı kadın hareketi, osmanlı döneminde yaşamış, hakları içn mücadele vermiş büyükannelerimizin gizli kalmış pratiklerine kadınlar dünyası dergisinin satırları arasında dolaşarak, kadın bakış açısına yeniden hayat kazandırıyor."
  • esasında kadınlar dünyası dergisi eksenindeki kitap, girişteki "osmanlı kadın hareketinin boyutları" başlıklı bölümüyle, dönemi pek güzel ve konsantre şekilde kuşatmakta, konuyla ilgilenenlere işin abecesini sunmaktadır.
  • serpil çakır'ın yazmış olduğu, osmanlı döneminde kadınların hakları, statüleri uğruna çalışmaları, kurdukları dernekler, vakıflar, çıkardıkları gazete ve dergiler hakkında çok yararlı bilgilerin sunulduğu, önsözünde kendisinin de belirttiği gibi erkek egemen toplumun etkisiyle yazılmış olan tarihimizde es geçilen bilgilerin verildiği çok başarılı bir kitaptır.
  • (bkz: harem)
  • içerdiği bilgilerin yanı sıra serpil çakır'ın bu kitabı yazarken verdiği emek de çok değerlidir. osmanlıca kaynaklardan yararlanabilmek için yardım almadan osmanlıca öğrenmiş, kitapların taşınması sırasında bel fıtığı olmuş ve o dönemde bir ay yataktan kalkamamıştır, buz gibi kütüphanelerde dizinde battaniyeler ile çalışmıştır. ve sonunda bu güzel kitabı armağan etmiştir kadınlara.

    kadınların bir gelecek inşa edebilmeleri için geçmişini geri almaları şarttır. tarih, erkek tarihçilerin elinden çıkan ve sadece erkeklerin anlatıldığı olaylardan ibaret değildir. tarihte kadınlar da, o hep anlatıldığı hali ile, fahişe ya da rahibeden ibaret değildir. bu ve benzeri kitaplar da tam olarak bu ezberi bozuyor. kadın mücadelesinin üzerindeki o örtüyü kaldırıyor.
  • hareket bağlamında bilgi vermek gerekirse, fatmagül berktay'ın deyimiyle cagdaslariyla değil dünyadaki kadın hareketinin ilk dönemleri ile kiyaslanmasi gereken kadin hareketidir. kollektif bir sokaklara dökülmeyi anlatabilecegimiz bir hareket degildir. daha ziyade basın, dergiler ve konferanslar yoluyla kendini var etmiş bir harekettir. dönemin öncü erkeklerinin avrupa'da kadın üzerine sorularla tanismasi ve bu soruları kendi topraklarina tasimasiyla başlamış yine bu eğitimli bürokratlarin kızlarının önderliğinde gelişmiş bir harekettir. ancak daha sonra gelecek söylemlerden anlayacağiz ki dönemin erkek söylemleri kadının anneliği üzerinden devletin gelismesine katki yapmasini isterken kadınların söylemleri çok daha bireysel olarak eğitim, çalışma hayatı vb. konularda isteklerle karşımıza çıkacaktır. yine fatmagül berktay'a göre, osmanlı kadınının soylemindeki bu bireysellik daha sonra cumhuriyetin ilk dönemlerinden itibaren devletin feminizmi üstlenmesiyle sekteye uğrayarak ancak tekrar 1980'lerde karşımıza çıkacaktır.

    konu üzerine önerebileceğim kaynaklar:

    serpil çakır, osmanlı kadın hareketi
    serpil sancar, türk modernleşmesinin cinsiyeti: erkekler devlet kadınlar aile kurar
    yaprak zihnioğlu, kadınsız inkılap
hesabın var mı? giriş yap