old norse

• iskandinavların 1350 öncesinde konuştukları hint avrupa dil ailesinden kuzey germen dili
• (bkz: vikingçe)
• danelaw döneminde eski ingilizce'yi derinden etkilemiş dildir. ingilizce'deki they, them, their, are gibi çok temel sözcükler bile bu dilden alınmıştır. (bkz: scirt/1)'de anlatıldığı üzere sk taşıyan sözcükler old norse kökenli olma şüphesi uyandırır. örnek verelim:
  
  sky, skin, skill, bask, whisk.
  
  bunun dışında eski ingilizce'de y (ipa [j]) şeklinde sesletilmesi gereken sözcükler g ile sesletilince antenleri çalıştırmalı:
  
  gift, give, egg.
  
  sonu -son ile biten soyadlar da old norse kökenlidir:
  örnek:
  
  stevenson, johnson.
• 12.yy öncesinde kuzey avrupa'da yaşayan iskandinavların ortak dilidir.
  
  old east norse ve old west norse olarak temel bir bölünme yaşamış, bunu takiben old east norse eski danca ve eski isveççe'ye dönüşürken, old west norse eski norveççe ve eski izlandaca'ya dönüşmüştür.
  
  12. yydan itibaren iskandinavların hristiyanlaşması sonucu, old norse'a ilişkin kültürel kaynaklar giderek kıtlaşmıştır. burada en temel sebep sözlü gelenek (oral tradition) ile aktarılan pagan kültür öğelerinin baskınlaşan hristiyanlık karşısında kaybolması ve hristiyan yazarların bu kültürü yazıyla saklama kaygılarının olmamasıdır.
  
  ancak izlanda'da old norse kültürü (saga'lar ve skald tipi hikaye anlatım geleneği) çok uzun yıllar devam etmiş, izlanda'nın hristiyanlaşmasına karşın adadaki rahiplerin old norse kültürünü yazıya dökmeyi tercih etmesi ile norse literatürü günümüze kadar ulaşabilmiştir.
  
  bugün old norse'a ilişkin elde kalan yazılı kaynakların çoğu izlanda kökenlidir. buna tabii ki iskandinav topraklarının tamamında rastlanabilecek yazılı taş örnekleri dahil değildir; yazılı taşlar (rune stone) her ne kadar çok kıymetli tarihi kanıtlar olsa da, genelde, şiir ve hikaye aktarmak için değil, tarihe not düşmek amaçlı kullanılmışlardır.
  
  old norse ile old icelandic (eski izlandaca) pek çok kaynakta eş anlamlı olarak kullanılsa da, bu tam doğru bir yaklaşım değildir.
  
  old norse'dan türeyen iskandinav dilleri, bugün kendi aralarında büyük benzerlikler taşırken, danca ve isveççe konuşan iki farklı kişi birbirleri ile anlaşabilmektedirler. --düzeltme burada eskiden şöyle yazıyordu: "benzer bir yakınlık izlandaca ile norveççe arasında da bir ölçüde sağlanabilir." bu ifade doğru değil, moden izlandaca, faroe adalarında konuşulan dile köken olarak daha yakın, ancak modern izlandaca, modenr norveççe ile karşılıklı anlaşma sağlanamayacak kadar farklılaşmış bir dildir. düzeltme için eindaclub'a teşekkürler.
  
  ingilizce, temelinde old norse'un izlerini taşır; öyle ki 10.yy'da britanya adasını yöneten anglo saxonların, adaya gelen iskandinavlar ile (genellikle danlar, bkz. cnut the great) rahatça anlaşabildikleri söylenir. bu tarihlerden sonra old norse kökenli diller birbirinden ayrışmaya başlamıştır.
• (bkz: norsça)